Zonder woorden
Een man van weinig woorden. Ik heb hem eindelijk ontmoet. En ik was sprakeloos.
Manlief lag in het ziekenhuis naast iemand die niet veel sprak. En niet omdat hij dat niet wilde, maar omdat hij dat niet kon. Terwijl er zoveel in hem zit dat het waard is om te delen en waarmee hij de wereld al eens mooier had gemaakt en nog veel mooier had kunnen maken als het leven hem dat gegund had. Soms is het leven dus echt gemeen.
De man was al zo’n twintig jaar geleden, toen hij nog hartstikke jong was, getroffen door een hersenbloeding en lijdt daardoor nu aan apraxie. Dat betekent, voor hem, dat hij de meeste lichamelijke handelingen niet meer zelf kan uitvoeren. Lopen, aankleden, praten, schrijven, koken, muziek maken, opruimen: alle voor ons vaak gewone handelingen, en die waarmee je na wat oefenen nog een heel eind komt, zitten er voor hem al jaren niet meer in. Hij moet overal bij geholpen worden en heeft zich daar al jaren geleden bij neergelegd.
Maar wij waren er nog zwaar van onder de indruk.
Hij kende namelijk maar twee woorden, dachten wij eerst. Maar na wat doorvragen bleek hij er veel meer te kennen, alleen kon hij ze niet meer uitspreken. Hij gebruikt meestal maar één woord, en niet alleen tijdens een gesprek, maar ook bij een vraag, een seintje, een groet, een bevestiging, een ontkenning, een lach of een traan; altijd weer datzelfde woord als (zijn) vorm van verbale communicatie.
En weet je? We begrepen hem prima. Omdat mijn man naast hem lag, en ze zich beiden niet of nauwelijks konden bewegen, zat er niets anders op dan onderling langzaam alles proberen te begrijpen. Ze hadden toch de tijd.
Ook kreeg deze ontzettend lieve man veel bezoek van vrienden. Vrienden die hem al twintig jaar overal bij helpen en die uitlegden wat er precies met hem gebeurd was.
En het feit dat je vrienden hebt die je al twintig jaar verzorgen, zegt eigenlijk al genoeg. Dan weet je dat je hier te maken hebt met vrienden die nogal deugen, en ook dat jij als te verzorgen mens iemand bent die de wereld wat mooier maakt.
En dat bleek ook. We konden hem na een paar dagen prima “lezen”, en op goede dagen “kletste” hij gezellig met ons mee als wij op bezoek kwamen. Telkens met maar één woord dus, en toch wisten wij wat hij bedoelde.
Hij stak namelijk zijn duim erbij op als hij het met ons eens was, hij glimlachte, schudde zijn hoofd, sloot zijn ogen, maakte een ‘laat-maar’-gebaar, zuchtte, kreeg rode wangen, kneep zijn ogen samen of schitterde juist met zijn ogen. En je begreep daardoor altijd wat hij bedoelde.
En zo bouwden hij en mijn man in korte tijd een soort band op die je met mensen met heel veel woorden in een heel leven vaak niet opbouwt. Waardoor ook het afscheid, toen manlief als eerste de zaal mocht verlaten, best een beetje verdrietig was. Twee mensen die lichamelijk beperkt zijn, gaan elkaar na zo’n afscheid natuurlijk niet zo heel snel weer zien.
En dat wisten ze beiden.
En nu we thuis zijn wordt er dus geappt. We weten natuurlijk dat hij niet zelf antwoord, maar dat een vriend dat doet. En toch voelt dat niet ongemakkelijk.
En dát, lieve mensen, is waar het om gaat in het leven!
Ondanks al zijn beperkingen hebben we hier te maken met een zeer innemend mens. En als je dat afzet tegen de mensen die op sociale media vaak leeglopen met heel veel (lelijke) woorden, dan kan ik niet anders dan bewondering hebben voor de man die met maar twee (uitspreekbare) woorden zoveel aardigheid kan duiden. Die barst van het talent, maar die er niet meer de kant mee op kan die hij graag wil.
Of toch?
Die mensen voor zich kan innemen, zónder woorden.
En is dat niet waar het eigenlijk om draait in het leven?
Door: Tineke
Tineke is schrijfster van de boeken “Toch?” en “Stof Genoeg” en ze blogt ook zo nu en dan. Ze woont op het platteland met één (leuke) man, twee (lieve) kinderen, drie (onbespeelde) muziekinstrumenten, vier (wisselende) mantelzorgprojecten, een (bijna) vijfde boek, haar zesde (luie) kat, en (dus) ongeveer zeven muizen.
