‘Ik weet dat het prima is dat mijn dochter een goede band heeft met haar schoonmoeder. Dat gun ik haar ook ontzettend. Maar toch steekt het weleens als ik zie wat zij allemaal samen afspreken en doen. Zo gaan ze eens per jaar een nachtje naar een hotel samen, lekker naar de spa. Dat doen wij eigenlijk nooit.

En zo zijn er meer dingen. Ze gaan lunchen voor haar verjaardag, ze blijven logeren als ze daar komen eten en ze past natuurlijk ook een vaste dag op op haar kleinkinderen. Ik ben niet jaloers op de schoonmoeder van mijn kind, maar toch. Ik ben toch haar echte moeder? Waarom hebben wij dan niet wat meer die tijd samen? Ze trekt erg naar haar toe, ik denk ook wel dat ze erg op elkaar lijken. Ze hebben veel te bespreken en het zijn dezelfde types. Niet zo gek dus, dat mijn dochter op haar zoon valt. Het is mooi dat ze zich welkom voelt bij haar schoonfamilie, echt waar — maar soms voelt het alsof ik er een beetje buiten val.

Ik voel me buitengesloten – en dat durf ik bijna niet te zeggen

We hebben geen ruzie, er is niks voorgevallen. Ze belt me regelmatig, ik zie mijn kleinkinderen, we hebben het goed. En toch… als ik dan weer hoor dat ze dit jaar op vakantie gaan met de hele schoonfamilie, dan prikt er iets. Alsof ze toch meer kiest voor haar ‘nieuwe’ familie. Alsof ik een beetje verschuif naar de achtergrond.

Misschien komt het omdat ik het lastig vind om mezelf op te dringen of nou ja, mezelf overal uit te nodigen. En nee, ik app ook niet elke dag tien dingen. Ik ben meer van: “je bent altijd welkom”, maar ik plan het niet actief. Misschien ben ik ook wat minder gezellig, minder spontaan? Vind ik dingen doen meer een gedoe? Of misschien weet ik gewoon niet goed hoe ik dat soort momenten moet creëren. Want eerlijk: het lijkt me ook heerlijk, samen een nachtje weg, of een dagje sauna. Gewoon even moeder en dochter, zoals vroeger. Dan mis ik mijn kleine meid best wel. Ze is er nog, en het is ook geen groot probleem. Maar het zijn van die kleine pijnlijke momenten in je leven. Dat je kinderen je loslaten en anderen kiezen in hun leven.

De band met je volwassen dochter: hoe houd je die sterk?

Ik neem het haar niet kwalijk, maar ik voel me soms wel verdrietig. Onzichtbaar. Alsof ik vooral de ‘praktische moeder’ ben, en zij de ‘leuke extra moeder’. Maar ik weet ook: dit kan ik niet van haar eisen. Verbinding laat zich niet afdwingen. En misschien moet ik zelf die stap zetten. Gewoon een keer vragen: ‘Zullen wij ook eens samen een nachtje weg?’ Of zelfs alleen maar: ‘Zullen we samen lunchen, gewoon wij tweeën?’ Ik weet gewoon niet zo goed hoe ik die band met haar nog sterker kan houden, nu ze volwassen is.

Misschien trekt ze wel naar haar schoonmoeder toe omdat dat nieuwer is, en ik haar al altijd ken. Dat het tussen ons gewoon altijd goed zit, zonder dat we daar veel energie en tijd aan hoeven te besteden. Dat hoop ik dan maar, want ik geef natuurlijk heel veel om haar, ook als we wat minder tijd besteden aan elkaar. Ik neem het haar niet kwalijk. Ik weet dat ze van me houdt. Maar ik wil haar ook weer even alleen voor mij – zoals vroeger. Eén op één. Zonder kinderen, zonder schoonfamilie. Gewoon moeder en dochter.

Dus misschien stuur ik haar straks een appje. “Zullen wij binnenkort een dagje weg, gewoon wij samen?” Wie weet wat er dan gebeurt.’

Feiten over schoonfamilie die (bijna) iedereen herkent

1. De band met je schoonfamilie verandert je relatie
Uit onderzoek blijkt dat een hechte band met de schoonfamilie je relatie kan versterken, maar óók druk kan zetten op je eigen gezin. Vooral als er (onuitgesproken) verwachtingen zijn over logeerpartijen, feestdagen of oppassen op de kinderen.
2. Vrouwen hebben vaker spanningen met hun schoonmoeder dan mannen
Psychologisch onderzoek laat zien dat vooral vrouwen vaker botsen met hun schoonmoeder dan mannen met die van hen. Redenen: verschillende ideeën over opvoeding, rolverdeling, grenzen – én soms onuitgesproken competitie.
3. Schoonouders kunnen de opvoeding beïnvloeden (gewild of ongewild)
Veel jonge ouders ervaren dat schoonouders zich regelmatig (ongevraagd) bemoeien met de opvoeding. Dat hoeft niet verkeerd bedoeld te zijn, maar kan tot irritatie leiden als grenzen niet duidelijk zijn afgesproken.
4. Het ‘favoriete grootouder-syndroom’ komt vaker voor dan je denkt
Kinderen brengen soms meer tijd door met de ene kant van de familie dan met de andere – wat bij de ‘andere’ grootouder(s) gevoelens van buitensluiting of jaloezie kan oproepen. Vooral als er vaste oppasmomenten of vakanties zijn met één kant van de familie.
5. Schoonfamilie bepaalt (vaak onbewust) wie er ‘bij hoort’
In veel families wordt er – vaak zonder woorden – bepaald of iemand ‘er echt bij hoort’. De sfeer, rituelen en communicatie binnen een familie kunnen maken dat je je als partner snel thuis voelt, of juist buitengesloten.
6. Feestdagen zijn de ultieme test voor de familieverhoudingen
Kerst, verjaardagen, vakanties… Veel discussies gaan over wíe je wanneer ziet. Zeker als beide families graag tijd met jullie willen doorbrengen. Hier komen vaak oude patronen en verwachtingen naar boven.