‘Het idee dat ik ooit oma zou worden, is jarenlang iets geweest wat ik vanzelfsprekend vond. Toen mijn kinderen klein waren, stelde ik me voor hoe ze later hun eigen kinderen zouden krijgen. Hoe ik ze zou verwennen, oppassen, en misschien zelfs een beetje plagen met het feit dat ze nu aan “de andere kant” van het ouderschap zouden staan. Maar nu ik ouder ben, wordt het steeds duidelijker: mijn kinderen willen geen kinderen. En dus zal ik nooit weten hoe het is om oma te worden.
Oma worden was een gewone verwachting. Ik keek uit naar kleine voetjes die door mijn huis zouden rennen, naar knutselmiddagen aan de keukentafel, en naar de rol waarin ik onvoorwaardelijke liefde kon geven zonder de dagelijkse verantwoordelijkheden van een ouder. Heerlijk: de lusten maar niet de lasten.
Nu weet ik dat dat niet gaat gebeuren. Er zullen geen oma-dagen komen, geen zelfgebakken koekjes in kleine kinderhandjes. Er zijn momenten dat ik dat gemis intens voel, vooral als vrienden of familie trots foto’s van hun kleinkinderen laten zien. Het is niet jaloezie, maar een soort melancholie. Een verdriet om iets wat nooit zal zijn.
Want mijn kinderen willen geen kinderen. Mijn dochter is lesbisch en zij en haar vriendin zien dat niet zitten, dat hele traject. Mijn zoon heeft juist een veel oudere vrouw gevonden die dat niet meer wil of fysiek gezien kan. Ik heb geprobeerd mijn kinderen te begrijpen. Ze hebben allebei hun redenen, en die zijn waardevol en geldig. Maar dat neemt niet weg dat het gewoon zo jammer is. Ook voor mijn kinderen zelf: nu ervaren ze nooit wat het is om moeder en vader te worden. Wat heb je dan in je leven? Alleen je werk? Alleen je partner en een leuke vakantie? Dat geeft toch geen ware diepgang?
Als moeder wil ik natuurlijk dat mijn kinderen gelukkig zijn. Ik wil dat ze hun eigen keuzes maken en leven op een manier die voor hen goed voelt. Maar eerlijk gezegd is dat niet altijd makkelijk. Soms voelt het alsof hun beslissing ook iets van mij afneemt, alsof ik een stukje van mijn eigen toekomst moet loslaten. Ik begrijp hoe het is gelopen, heus. Maar toch mag je weleens verdrietig zijn om zoiets? Dat is toch part of life? Oma zijn is toch een nieuwe dimensie aan je leven? En dat maken mijn vriendinnen nu wel mee, maar ik niet…
Een andere invulling vinden
Wat mij helpt, is beseffen dat mijn rol als moeder niet ophoudt nu mijn kinderen volwassen zijn. Ik ben er nog steeds voor hen, misschien niet als oppassende oma, maar wel als een luisterend oor, als een plek waar ze altijd welkom zijn. Daarnaast zoek ik naar manieren om de liefde en zorg die ik had willen geven aan kleinkinderen, op een andere manier te delen. Ik doe vrijwilligerswerk met kinderen in mijn buurt, help vrienden met hun kleintjes, en probeer mijn tijd te vullen met dingen die me vreugde brengen. En ik vraag altijd naar de kleinkinderen van mijn vriendinnen. Dan hoor ik toch een beetje hoe dat gaat. En dan klagen mijn vriendinnen ook weleens lekker hoor, hoe druk het is om op te passen op die kleintjes. Daar kunnen we dan toch samen om lachen. Voor mij geen driftbuien in de supermarkt op mijn oude dag.
Het is niet hetzelfde, dat geef ik eerlijk toe. Maar het geeft wel een gevoel van betekenis, dat ik lekker actief bezig blijf. Ik denk dat dit soort gevoelens nooit helemaal verdwijnen. Er zijn momenten dat ik verdrietig ben, en dat mag. Maar ik probeer ook dankbaar te zijn voor wat ik wel heb: twee geweldige kinderen die hun eigen pad volgen en gelukkig zijn met hun keuzes.
Oma worden is misschien een droom die ik moet loslaten, maar dat betekent niet dat mijn leven minder waardevol is. Het betekent alleen dat ik een andere weg moet vinden om de liefde en warmte die ik voel te delen. En dat probeer ik, elke dag opnieuw.