Zeg je liefde zeg je Italië
Het is februari en dat betekent Valentijnsdag, de dag van de liefde! En die heeft zijn roots in Umbrië en in Rome. Ja, die Italiaanse mannen kunnen er wat van.
Ook in het gepassioneerde Italië wordt deze dag van oudsher groots gevierd. En dat kunnen ze wel, die Italiaanse mannen. Ze geven hun geliefde bloemen, dit is in Italië het symbool van de liefde bij uitstek, (anonieme) liefdesverklaringen worden uitgewisseld en menige vrouw wordt getrakteerd op een romantisch diner bij kaarslicht.
Over de oorsprong van Valentijnsdag doen er hier in Italië een aantal verschillende verhalen de ronde.
Lot uit de loterij
Er gaat – met name in Rome – het verhaal dat 14 februari van oudsher in verband staat met het vruchtbaarheidsfeest Lupercalia. Ter ere van Juno, de Romeinse beschermgodin van het huwelijk en van Pan, de god van de natuur. De namen van de vrouwen en mannen die deze goden aanbaden, werden in een urn gedaan, waarop er een loting plaats vond. Het lot bepaalde welke stelletjes er werden gevormd. Wellicht komt hier het gezegde ‘A San Valentino ogni Valentino sceglie la sua Valentina’ (op Valentijnsdag kiest elke Valentino zijn Valentina) wel vandaan.
De kerk vond dit echter een heidense traditie en veranderde Lupercalia in Valentijnsdag, het feest van de ware liefde. Sint Valentinus, de heilige naar wie Valentijnsdag genoemd is, komt uit Umbrië. Het was Paus Gelasius I die 14 februari in 496 uitriep tot de dag van de Heilige Valentijn. Die zou namelijk als bisschop van Terni een huwelijk hebben gesloten tussen een christen en een heiden. Dat was heel revolutionair in die tijd, en het was voor het bisdom een reden om hem uit te roepen tot beschermheilige van de geliefden. Tot op de dag van vandaag wordt de geboortedatum van de bisschop (14 februari) herdacht in de basiliek van Terni, waar ook de stoffelijke resten van Sint Valentijn begraven liggen.
In de grotten van Romulus en Remus
Een andere legende verhaalt over een feest dat op 14 februari in Rome werd gevierd. Het festijn vond plaats in de grotten waar Romulus en Remus, de stichters van de stad, waren opgevoed door de wolven. Ook dat kan de oorsprong zijn geweest van de traditie van Valentijnsdag, omdat het een groot feest van liefde en vruchtbaarheid was.
Alles in het teken van de liefde
In Terni, waar de heilige Valentino oorspronkelijk vandaan komt, is Valentijnsdag geen commercieel feest zoals in de rest van de wereld. Het gaat er in Terni heel anders aan toe. Hier is ‘la festa di San Valentino’ een groot feest dat niet alleen op 14 februari, maar in de hele maand februari wordt gevierd. Van eind januari tot begin maart worden er allerlei feestelijkheden in de stad georganiseerd: van tentoonstellingen, vuurwerkshows, openluchtconcerten en opera’s tot speciale kerkdiensten aan toe. Tijdens deze festiviteiten, die ook wel ‘manifestazioni valentiniane’ worden genoemd, staat natuurlijk alles in het teken van de liefde.
