Wiekes badkamerkastje is eenzaam
Je hoeft niet met zeep te douchen. Je hoeft zelfs je haar nooit meer met shampoo te wassen. Je hoeft je nooit meer in te smeren met heerlijk geurende vettigheid uit dure flesjes.
Dat staat in het boek dat James Hamblin schreef: Schoon: wat de wetenschap ons leert over huid en hygiëne. Ik ga een heel eind met hem mee. Hij beschrijft hoe het wel even wennen was aan zijn eigen geur. Maar dat hij op den duur niet meer stonk. Dat vond en vindt zijn omgeving ook. Hij doucht wel, maar alleen met water en alleen als hij echt vies is of heeft hardgelopen. Want, zo beweert de wetenschap: je vernielt de natuurlijke afweer van je huid met al die zepigheid. Je grootste orgaan, je vel, is al vettig van zichzelf. Wat Hamblin wél doet: vaak handenwassen en 3x per dag tandenpoetsen.
Mijn moeder waste haar gezicht nooit met zeep (en omdat zij dat nooit deed, doe ik het ook al minstens een halve eeuw niet meer). Toen ze overleed had ze amper rimpels. Kan natuurlijk ook een genendingetje zijn. Maar – ik neem jullie weer even mee naar Zambia – in het ziekenhuis waar Man werkte kwamen wondinfecties na operaties nauwelijks voor. De plattelandsbevolking heeft geen geld voor zeep, en water is schaars. Je met weinig water in een teiltje wassen, waarbij je moet uitkijken niets te verspillen, is standaard. De oorzaak van die sporadische wondinfecties zou kunnen zijn dat deze Zambianen hun natuurlijke afweer nog hebben. Al komen er volop andere kwalen voor die wij allang de baas zijn, maar dat is een ander onderwerp. Ik weet nog goed hoe onze hulp in de huishouding – en van de wal in de sloot – rook. Oud zweet. Zuur en onaangenaam. Wat te doen? Ik gaf hem een paar stukken zeep, zogenaamd voor zijn vrouw, als cadeautje, in de hoop dat hij het ook zou gebruiken. Bij zeep heb je water nodig en toen hij net bij ons was stond er in zijn dorp een kapotte pomp. Toen die gerepareerd was, was het klaar met dat oude zweet. Als je zomaar een emmer per dag kunt gebruiken om je te wassen, is er al veel gewonnen.
Ik ga hier niet de goeroe uithangen en roepen dat we voortaan alle smeersels, zeep en geurende troepjes links moeten laten liggen. Maar minderen kan geen kwaad. Ik douche al jaren niet meer elke dag. Althans, niet in de winter. Wel dagelijks de tot rieken neigende onderdelen schoonmaken natuurlijk. Het scheelt enorm. Aan mijn gezicht merk ik dat die natuurlijke vettigheid er nog altijd is. Op mijn schilferende onderbenen dan weer niet, die smeer ik elke week in met iets goedkoops. Mijn haar blijf ik met shampoo wassen. Eens in de tien dagen, meer is niet nodig. Het is al zo pluizig. Eigenlijk ben ik dus al een beetje bekeerd door meneer James Hamblin. Het is ook nog eens beter voor ons grond- en zeewater, waar al die enge plastic deeltjes uit smeersels en zeep in terechtkomen. Kortom: ik ga door op de ingeslagen weg. En mijn badkamerkastje? Dat zit te janken van eenzaamheid: er staat bijna niks meer in.