Weg met de antiaanbakpan
Wat hebben vogeltjes en een antiaanbakpan met elkaar te maken? Nou, meer dan je denkt…
Misschien heb jij er ook wel een paar in de kast staan. Pannen met een antiaanbaklaag. Ideaal om mee te bakken en braden, want er blijft niets aan de bodem kleven. Deze pannen zijn razend populair want zelfs de grootste keukenkluns kan er mee uit de voeten.
Ik had ooit gelezen dat als je zo’n pan te heet laat worden er giftige dampen vrijkomen die gevaarlijk zijn voor vogeltjes. Typisch een broodje-aapverhaal, dacht ik. Tot ik gisteren naar het televisieprogramma Keuringsdienst van Waarde keek.
Want de programmamakers hadden ontdekt dat er in de gebruiksaanwijzing van een van de pannen zelfs wordt gewaarschuwd dat de antiaanbaklaag gevaarlijk is voor vogeltjes. Hoog tijd om uit te vogelen wat er aan de hand is.
Chemicus Jacob de Boer heeft er verstand van. Hij legt uit dat het zwarte laagje in je pan is gemaakt van een soort plastic, ook wel teflon genoemd. ‘Zodra je wat vet in de pan hebt zitten en je er bijvoorbeeld vlees in bakt wordt de pan ongeveer 200 graden. Dan is er niks aan de hand, ook niet voor een vogel. Maar wanneer je de pan verhit op gas, zonder vet erin, kan de pan tot wel 400 graden worden. Dan kan teflon monomeren en ontstaan er brokstukjes die extreem giftig zijn, ook voor de mens.’ Het is dus zaak dat je je pannetje meteen weggooit als er krasjes in de teflonlaag komen, want dan bestaat de kans dat je die schilfertjes plastic binnenkrijgt.
En dan de link naar de vogeltjes. Omdat de luchtwegen van vogeltjes veel kleiner en fragieler zijn dan die van mensen zijn ze ook vatbaarder voor de giftige stoffen die vrijkomen bij het bakken met een antiaanbakpan. Ze krijgen het benauwd en vallen letterlijk en figuurlijk dood van hun stokje.
Maar er is meer aan de hand. In het teflon zit PFAS, een zeer schadelijke stof voor mens en milieu. Tijdens de productie van PFAS kan de stof in het milieu terechtkomen, evenals wanneer PFAS-houdende producten uiteindelijk op de vuilnisbelt belanden. Uit onderzoek blijkt dat je er allerlei nare dingen van kunt krijgen zoals verhoogd cholesterol, schildklieraandoeningen en nierkanker.
En daar bak ik mijn gehaktballen in! Gelukkig wordt er wel gewerkt aan een verbod op deze pannen, maar tot die tijd kun je ze gewoon in de winkel kopen. Ik denk dat ik overstap op een ouderwetse gietijzeren braadpan. Daar bakte mijn oma ook in en die is 94 geworden.
De uitzending van de Keuringsdienst van Waarde kun je hier bekijken.
Bron: AD.nl