Wat ik van Dieuwertje Blok heb gejat
Dit najaar sprak ik Dieuwertje Blok en was daar nogal mee in mijn nopjes.
Mijn kinderen ook. Er zijn niet veel bekende vrouwen van mijn leeftijd of ouder voor wie zij bijster veel interesse opbrengen maar Dieuwertje, de beste vriendin van Sinterklaas, is natuurlijk een buitencategorie.
Dieuwertje heeft een boek geschreven over het oorlogsverleden van haar Joodse moeder, die als tienermeisje de Holocaust overleefde omdat ze had kunnen onderduiken. Na de dood van haar beide ouders ruimde Dieuwertje samen met haar zussen het ouderlijk huis op en vond daarbij een verborgen schat. In een stoffige hoedendoos zat een dagboek dat haar moeder in die oorlogsjaren had bijgehouden maar waar ze nooit over had gesproken.
Samen met een stapel brieven die eveneens boven water kwam, vormde het dagboek een prachtig egodocument waardoor Dieuwertje haar moeder op een heel andere manier leerde kennen. Deze bronnen zijn de basis geworden van het boek Dragelijke Lichtheid. Boekhandel Scheltema in Amsterdam had me gevraagd of ik Dieuwertje over dit boek wilde interviewen voor publiek. En zo kwam ik in contact met de vrouw met de glimmendste pretogen van Nederland.
In de zaal met voornamelijk senioren die op het mooie onderwerp waren afgekomen, zaten ook mijn dochter en haar beste vriendin. Een beetje omdat ze lief wilden zijn voor mij maar toch vooral ook vanwege Dieuwertje en haar one handshake away from The Sint. Na afloop durfden die twee aan haar te vragen of ze samen een BeReal mochten maken en ook al wist Dieuwertje niet waar ze ja tegen zei, ze poseerde meteen met de voor haar zo bekende guitige blik. Hoe kun je niet verliefd worden op zo’n vrouw?
Nadat we over haar moeder en haar familiegeschiedenis hadden gesproken en ik een heel duidelijk beeld had gekregen van het gezin waarin ze was opgegroeid en de liefdevolle band die ze met haar eigen moeder had gehad, was ik ook benieuwd naar wat voor een moeder zij zelf was geweest. Daarover raakten we later à deux in gesprek. En toen vertelde ze me iets waarvan ik onmiddellijk dacht: dat ga ik van je na-apen.
Nadat haar beide kinderen eindexamen hadden gedaan, had ze ieder afzonderlijk meegenomen op een grote reis. Tijdens die weken vol avontuur met z’n tweeën was er tijd, rust en ruimte geweest om honderduit te kletsen. In die sfeer van intimiteit had Dieuwertje gevraagd of er nog iets was waarover ze het zouden moeten hebben. Iets wat misschien nooit echt was uitgesproken, dat wellicht nog in de weg stond. Vlak voor het kind het huis uit zou gaan, hield ze eigenlijk een soort functioneringsgesprek waarin volledige vrijheid geboden werd om alles wat er eventueel nog lag uit te praten. ‘Ik had ze gezegd dat ik overal tegen zou kunnen’, vertelde Dieuwertje mij.
Dat vond ik zo mooi. Ik ken niet veel ouders, zeker niet van die leeftijd, die zich zo kwetsbaar durven op te stellen. Het leek me een prachtig cadeau.
Zodoende zat ik afgelopen weekend met mijn middelste kind in een café aan een tafeltje waar een opnameapparaat lag om hem te interviewen over de manier waarop hij zijn opvoeding had ervaren en mijn rol als moeder daarin.
In de geest van mijn leermeester Blok bleef ik doorvragen naar de heikele punten en de struikelblokken. Er kwam natuurlijk ook best feedback waarvan een leidinggevende zou zeggen: ik zeg dit tegen je zodat je kunt groeien.
Maar er was vooral een stroom aan lievigheid in dit persoonlijke en dierbare gesprek. Een gesprek waar mijn kind ook veel lol aan beleefde en dat ik nog eens met gloeiend hart heb afgeluisterd. Dat is dan het voordeel van zo’n opname, naast het feit dat het voor hem, mocht hij later ooit vader worden, toch leuk moet zijn dat nog eens terug te horen.
Mijn andere twee kinderen wil ik nog interviewen en ik zou tegen lezers die ook ouders zijn willen zeggen: volgt allen dit voorbeeld van Dieuwertje Blok. Je kind voelt zich gehoord en je doet jezelf er een enorm plezier mee.
