Franska.nl

Vrijheid, blijheid

Leve de vrijheid! Hoe lang is het nou geleden dat we dat allemaal nog riepen?

 

 

Leve de vrijheid om te doen, durven, zijn, weten, denken en zeggen wat je maar wil. Weg dus met dwang, regels, gewoontes en tradities.

 

En dus begonnen we allemaal “voor onszelf”. Bij de baas, of in een eigen bedrijf, iedereen was vrij. Vrij om in lange (dan wel korte) broek (of rok) naar kantoor te komen, vrij om topless te zonnen in de lunchpauze, vrij om te beginnen wanneer je maar wilde en om te stoppen wanneer je dat nodig achtte. Als uiteindelijk het werk maar af was.

 

Bye, bye nine to five, alleen namen de files helaas niet af. En dat was wel jammer. Maar in denken, werken en kunst gingen we plotseling dus allemaal “abstract” te werk. Want vrijheid betekende blijheid.

 

Een mening mocht je (gelukkig) bijstellen, maar een contract was een document geworden om aan te vechten wanneer je dat nodig vond. Alles kon lekker onduidelijk blijven tot het écht belangrijk werd, en zelfs in kunst hoefde je eigenlijk nergens meer iets te herkennen of te zien.

 

Of… toch?

 

Want toen kregen we bij alles weer begeleidende uitleg. Grote documenten bevatten plots kleine lettertjes, en schilderijen waarin je niets zag, werden in musea begeleid door koptelefoons waarop werd uitgelegd hoe je het eigenlijk moest bekijken. Hoe je dan tóch nog kon zien wat er (niet) te zien viel, zonder dat je het zag (of de schilder het hoefde te schilderen). Ja, zo kan ik het ook! En echte vrijheid in beleving kregen we toen dus ook weer niet.

 

Ook gebruiksaanwijzingen werden daarna dikker en dikker door al die vrijheid. Stop nooit je kat in de magnetron en dat soort onzin stond daar dan ineens in. Ik vond het maar waanzin en papierverspilling.

 

Maar het was natuurlijk wel goed dat er rekening gehouden werd met de minder intelligente mens. Die moest zich natuurlijk ook vrij kunnen voelen, maar hier en daar misschien toch nog een beetje worden begeleid.

 

Maar ehhh… hoeveel vrijheid kan een mens eigenlijk aan? Want al die gebruiksaanwijzingen waren toen dus niet meer bedoeld om iets uit te leggen, maar om rechtszaken te voorkomen! Dat was ineens overgewaaid uit de VS.

 

‘Ja, ik dacht dat ik de kat kon drogen in uw magnetron, en er stond nergens in de gebruiksaanwijzing dat dat niet mocht. Dus nu is het úw schuld dat mijn kat dood is, en wil ik heel graag een miljoen dollar schadevergoeding. Het was namelijk een heel dure kat, ziet u. En ik was bijzonder op hem gesteld.’

 

Je moet bij alles wat je produceert nu dus gaan nadenken hoe het eventueel óók nog gezien, gelezen of gebruikt kan worden in al die vrijheid. En dat moet je dan gaan sturen ook nog.

 

Zo heb ik eens een foto geplaatst op een site voor fotografen, waarbij het ging over het licht en de sfeer. Maar er mochten natuurlijk ook niet-fotografen kijken op die site. Het ging echter om de kwaliteit van het beeld en niet om de situatie die erop werd weergegeven. En toch gaan mensen het dan dáár over hebben.

 

Op die foto stond namelijk de slurf van een olifant, en die stak door een hek. De olifant trok daar hooi uit een mandje, en het was niet geheel duidelijk of die maaltijd nou voor hem bedoeld was, maar door middel van een hashtag kun je dan tegenwoordig beïnvloeden wat mensen zien (en daarmee dus ook de meningen erover). Maar dat had ik bewust niet gedaan. Ik had erbij gezet ‘Buiten de deur eten’ en het daarbij gelaten.

 

Maar had ik er nou maar #schattig of #cute bijgeplaatst, want dan had ik er heel andere reacties op gekregen. Alleen wilde ik niemand beïnvloeden.

 

En dus reageerde iemand met #dierenleed, en ja hoor… daar gingen we weer!

 

Het ging verder nergens meer over de kwaliteit van de foto, maar alleen nog over mij als dierenbeul. En ik moest zo snel mogelijk worden afgemaakt!

 

Dus: vrijheid, blijheid? Ik weet het niet, hoor.