Vandaag hoeft van mij niet zo nodig
Ik zou niet beweren dat ik zwaar depressief ben geweest, daarvoor duurde het te kort en was het niet ernstig genoeg, maar er was een periode dat ik regelmatig ‘s ochtends wakker werd en dacht: van mij hoeft deze dag niet zo nodig.
Ik kon niet eens precies vertellen waarom. Het enige wat ik wist was dat ik nergens meer zin in had. Niet meer in mijn werk, niet meer in afspraken, niet meer in feestjes, niet meer in sport, zelfs niet meer in eten. Het liefste wilde ik net zo lang blijven slapen totdat alles weer vanzelf leuk zou worden.
Eerlijk gezegd vond ik daarvóór depressiviteit nogal onzin. Heb je geen zin, dan maak je maar zin. En: je moet gewoon positief denken. Depressiviteit was voor zwakke mensen, voor aanstellers, voor mensen die te blind waren om te zien hoe leuk het leven is. Dat mij dit zelf overkwam, beschouwde ik als een nederlaag, hetgeen ook al niet echt stemmingsbevorderend werkte. Naar de buitenwereld toe deed ik alsof er niets aan de hand was. Ik was net een soort stewardess die met een stralende glimlach kip of pasta uitserveerde, maar vanbinnen voelde ik me leeg en somber.
Omdat ik geen idee had waar mijn gebrek aan levenslust vandaan kwam, het me ook niet meer lukte om te schrijven, maar de hypotheek wel betaald moest worden, ging ik in therapie bij een haptotherapeut. Ik vertelde haar dat ik me zo leeg voelde vanbinnen en geen idee had waarom. Dat ik het gevoel had helemaal vast te zitten in mijn hoofd. Ze knikte een paar keer, keek heel begrijpend, stelde een paar heel goede vragen en ik begon te huilen. In ieder geval vóélde ik weer iets.
Inmiddels ben ik drie jaar therapie verder en ben ik zelf in opleiding om ooit haptotherapeut te worden. Heel soms voel ik mij nog weleens een tikje somber, maar inmiddels weet ik dan wat ik moet doen: onderzoeken welk gevoel ik weg probeer te drukken. Want daardoor ontstaat volgens mij depressie: niet meer aangesloten zijn op je gevoel.
Ieder mens is geboren om vitaal te zijn. Kijk maar eens naar hoe kinderen nieuwsgierig zijn en lachen en spelen. Maar ook huilen als ze verdrietig zijn en hun speelgoed kapot smijten als ze boos zijn. In onze kern hebben wij een enorme drive om te leven en om ons te uiten, hoe kun je dan toch op een punt belanden waarop alles grauw lijkt?
Bij mij was het probleem dat ik altijd vond dat ik sterk moest zijn. Dat ik alles aan moest kunnen, ook de moeilijke dingen. Dus als ik een ongewenste emotie bespeurde, drukte ik die meteen weg. Ik móest gelukkig zijn, of dat nou terecht was of niet.
Je kunt jezelf in je hoofd van alles wijsmaken, maar je lichaam houdt je niet voor de gek. Je lichaam is een feilloos instrument dat blij, boos, bang of bedroefd is of een variatie daarop. Het lichaam drukt perfect uit wat je voelt, welke gedachte je daar ook bovenop plakt. Op het moment dat jij systematisch de signalen van je lichaam negeert, raak je afgestompt. Dan voel je inderdaad die gevoelens van onlust niet meer, maar kun je ook niet meer echte blijdschap of vitaliteit voelen.
Ik heb moeten leren om weer te voelen. Ik was zo gewend om te vinden dat ik alles wel aankon, dat ik soms niet eens meer wist of ik iets plezierig vond of onplezierig. Laat staan dat ik bereid was om navolging te geven aan, pak ‘m beet, boosheid of verdriet. Ik heb geleerd om beter voor mezelf te zorgen. Om niet zomaar over dingen heen te stappen die ik onplezierig vind, maar om mijn emoties serieus te nemen.
Het maakt het leven echter niet altijd makkelijker. Ik zeg nu vaker nee en ik ben vaker blij, maar ook boos, verdrietig of bang dan in mijn ‘stewardessendagen’. Ik word soms best wel moe van alle emoties. Maar het leven is nu wel écht. De vriendschappen die ik heb zijn echt. Als ik iets zeg, dan is dat echt. En als ik blij ben, dan is dat ook echt.
Oefening:
De meest basale beweging die in je lichaam plaatsvindt is een ‘ja’- of een ‘nee’-gevoel. Dus stel, iemand komt de kamer binnen. Wat gaat er door je heen? Een gevoel van ‘hé, ja!’ of een gevoel van ‘oh nee!’ Ga je ergens vandaan of wil je ernaartoe? Sta eens wat vaker stil bij jouw innerlijke beweging. Wat gebeurt er als je aan het eten van een banaan denkt? Wat gebeurt er als je moeder over haar zieke buurvrouw vertelt? Wat gebeurt er als je op de bank gaat zitten?
Het lijkt vrij basic, maar veel mensen zijn zo slecht aangesloten op hun eigen lichaam dat ze geen idee hebben wat ze willen, wat ze ergens van vinden of zelfs wie ze zijn. Hoe meer je je bewust bent van jouw eigen ‘ja’- of ‘nee’-gevoel, hoe beter je jezelf leert kennen en hoe beter je voor jezelf kunt zorgen.