Waarom The Salt Path een film is die je raakt – én inspireert om je wandelschoenen aan te trekken
Sommige verhalen kruipen onder je huid. The Salt Path is zo’n verhaal. Eerst als boek, nu ook als film. En wat voor een film. Met Gillian Anderson (van The X Files) en Jason Isaacs (The OA, Harry Potter) in de hoofdrollen, en met de prachtige Engelse natuur in de bijrol – of misschien wel de hoofdrol, als je het mij vraagt.
Maar eerst even terug naar het begin. Want hoe krijg je als regisseur in hemelsnaam een film van de grond waarin geen superhelden rondvliegen, niemand wordt vermoord, en het grootste drama zich afspeelt in iemands hoofd?
Een regisseur met een missie en met lef
De regisseur van The Salt Path (wat je misschien kent als het waargebeurde verhaal in de bestseller Het Zoutpad) is niet zomaar iemand. Marianne Elliott won vier Tony Awards en had daarmee al een zeer indrukwekkende carrière in het theater achter de rug. Maar de overstapmaken naar film liet toch nog even op zich wachten. Simpelweg omdat ze iets anders wilde vertellen dan de standaard lovestory met mooie mensen in succesvolle levens. Ze wilde iets menselijks. Iets echts.
In interviews vertelde ze openhartig dat ze met haar idee keer op keer bot ving bij producenten. Ze wilde een film maken over een oudere vrouw. Geen rimpelloze superheldin, maar een échte vrouw met een leven, littekens en lef. De reactie van Hollywood lieten zich raden. Vriendelijke glimlach, handdruk, stilte. Want producenten zagen daar geen geld in. Totdat Marianne het script van The Salt Path op tafel legde. Toen gingen de beurzen ineens wél open. En gelukkig maar, want dit is echt een fantastisch verhaal, Rauw, maar misschien juist daardoor wel zo mooi.
Wat maakt The Salt Path zo bijzonder?
Het boek, geschreven door Raynor Winn, is een autobiografisch verhaal dat begint op een dieptepunt in het leven van Raynor en haar man Moth. Zij verliezen door een investering bij een onbetrouwbare partner niet alleen hun huis, maar krijgen ook te horen dat Moth ongeneeslijk ziek is. Hij lijdt aan een afschuwelijke hersenziekte die langzaam alles af zal pakken. Zijn kracht en zijn spraak en zijn geheugen. En wat doen je dan? Raynor en Mothbesluiten te om gaan lopen. Meer dan duizend kilometer, langs het South West Coast Path, de ruige zuidwestkust van Engeland.
Het verhaal is er één van verlies, liefde, veerkracht en de helende kracht van de natuur. Geen Instagram-perfect wandeltochtje, maar echt afzien, doorlopen, natregenen en blaren. En dat betekent tegelijkertijd: ontdekken dat je veel meer aankunt dan je dacht.
Van boek naar beeld – met oog voor detail
De verfilming van The Salt Path volgt niet de makkelijke weg. Je hoort geen voice-over die jeuitlegt hoe de hoofdpersonen zich van binnen voelen, er zijn geen melodramatische monologen of sentimentele muziek. Wat je wél krijgt, is oorverdovende stilte. Prachtige beelden. En blikken van ogen die alles zeggen zonder geluid. En dat maakt deze film zo krachtig.
Raynor en Moth praten weinig. En als ze dat al doen, dan is het ingetogen, echt. Wat er speelt, wordt via flashbacks verteld. En via hun alleszeggende gezichten. Wat dat betreft maakt Elliott een opvallende keuze voor een theaterregisseur. Want waar op toneel vaak met grote gebaren wordt gespeeld, kiest ze hier juist voor het kleine, voor subtiliteit. Voor wat er juist níét wordt gezegd.
De ware ster: de natuur (en de camera)
Eén van de grootste troeven van de film is het camerawerk van Hélène Louvart. Deze topcinematograaf weet hoe ze sfeer moet vangen zonder er woorden aan vuil te maken. In het begin zien je Raynor en Moth gevangen in kleine, beklemmende kaders. Ze lijken opgesloten in hun verdriet. Maar hoe verder ze lopen, hoe ruimer het beeld wordt. De zee, de lucht, de eindeloze kustlijnen – het scherm ademt steeds meer. Net als zij. Misschien moet je deze film dan ook juist in de bioscoop zien waar de beelden alle ruimte krijgen.
En ja, de clichés van dit filmgenre zijn waar: een trauma dat alles op gang brengt, de natuur als spiegel van de ziel, de fysieke uitputting die leidt tot innerlijke kracht. Maar de regisseurweet er op een of andere manier iets nieuws van te maken. Eerlijker. Raker.
Het boek achter de film: een onverwachte bestseller
Toen de echte Raynor Winn haar verhaal opschreef, had ze niet kunnen vermoeden dat The Salt Path een wereldwijde bestseller zou worden. Toch gebeurde het, want het boek raakte een snaar. Misschien omdat het gaat over iets wat velen van ons herkennen: de behoefte om aan je leventje te ontsnappen. Of om juist terug te keren naar wat echt telt.
Het boek werd eerder al genomineerd voor de prestigieuze Costa Book Awards en stond wekenlang in de top van de Britse bestsellerlijsten. Inmiddels zijn er meer dan een miljoen exemplaren verkocht, zijn er vertalingen in meer dan twintig talen, en kwam er zelfs een vervolg: The Wild Silence – waarin Raynor en Moth proberen om samen opnieuw te beginnen, op het platteland.
Waarom je deze film niet mag missen
The Salt Path is geen typische blockbuster. Er zit geen snelle actie in. Er zijn geen plotwendingen waardoor je op het puntje van je stoel zit. Wat het wél is? Een ontroerend, eerlijk portret van twee mensen die letterlijk en figuurlijk opnieuw moeten leren lopen en hun balans proberen te vinden.
En eerlijk is eerlijk: als je deze film kijkt, wil je daarna misschien zelf wel op pad. Niet om duizend kilometer te wandelen, maar om juist even stil te staan. Om te voelen. En opnieuw te kijken naar de wereld om je heen. Net als Raynor en Moth.
Kijk hier in welke zalen The Salt Path draait
