Sir Anthony Hopkins krijgt me opnieuw aan het huilen
Want ook zijn nieuwste film is weer een waar kunstwerk.
Als je vanavond nog niks gepland hebt dan geef ik je snel deze briljante filmtip. Ik kan het me nog vaag herinneren, hoe een onbekende man in 1988 in een Britse televisieshow in het publiek zat en opeens wereldnieuws werd. Die man heette Nicholas ‘Nicky’ Winton, zoon van Joodse ouders die vanuit de dreiging van Duitsland eind jaren dertig naar Londen vluchtten.
De film One Life begint als Nicky voor de zoveelste keer van zijn vrouw te horen krijgt dat hij zijn rommel eens moet opruimen. Zijn werkkamer ligt vol met stapeltjes papieren en ook in de rest van het huis is het een chaos. Er komt een kleinkind aan en zijn vrouw wil graag dat de boel op orde is als de baby wordt geboren. Hij heeft er tijd genoeg voor, zegt ze als ze voor een weekje naar hun dochter vertrekt. Schoorvoetend begint hij, maar bij alles wat hij door zijn handen laat gaan komen er herinneringen boven.
Over hoe hij als jonge effectenhandelaar niet op skivakantie naar Zwitserland ging maar op het laatste moment naar Praag vertrok om een vriend te helpen. De dreiging van de Nazi’s was daar al voelbaar door duizenden vluchtelingen die onder erbarmelijke omstandigheden in een overvolle stad moesten zien te overleven. Nicky kan het niet aanzien dat er zoveel kinderen lijden onder de kou en de honger en komt met een briljant idee om ze naar Groot-Brittannië te brengen waar ze tijdelijk zullen worden opgevangen door pleegouders.
Ook in die tijd was de bureaucratie genadeloos maar met hulp van zijn kordate moeder (een briljante rol van Helena Bonham Carter) krijgt hij het toch voor elkaar dat de visa in orde komen, dat er geld is voor de treinreis en dat er mensen komen die graag een kind een veilige plek willen bieden.
Zo weet Nicky uiteindelijk 669 kinderen uit de klauwen van de Nazi’s te redden. Maar op een dag, als de volgende trein naar het veilige Westen zou moeten vertrekken, gaat het gruwelijk mis. Waarvan iedereen denkt dat het niet zal gebeuren, gebeurt dus toch. De Duitsers vallen Tsjechoslowakije binnen en blokkeren direct het transport van de kinderen naar het veilige Westen. Wat er met de kinderen is gebeurd laat zich raden en dat achtervolgt Nicky voor de rest van zijn leven.
Alles wat hem aan die periode van zijn leven herinnert zit veilig opgeborgen in een plakboek dat hij jarenlang in een lade van zijn bureau bewaart. Vol met namenlijsten van de kinderen, van hun ouders en de namen en de adressen van de gezinnen die hen hadden opgenomen. Nicky’s vrouw vindt dat dit verhaal verteld moet worden en zo zit hij in 1988 op een dag, zonder dat hij in de gaten heeft waarom, in het publiek van de razend populaire televisieshow That’s Life waar zijn plakboek aan het publiek wordt getoond. Op de vraag wie er in de zaal door Nicky is gered, staan er tientallen volwassen mensen op die door zijn onbaatzuchtige hulp uit de klauwen van de Nazi’s zijn gebleven.
Een ongelofelijk verhaal dat prachtig verfilmd is met Sir Anthony Hopkins in een prachtige rol als de oude, breekbare versie van Nicky. Wat mij betreft wint hij er weer een Oscar mee.
Photograph: Peter Mountain/See-Saw Films
Door: Irene Smit
Irene is redacteur bij Franska.nl. Met haar man, twee pubers en een teckel woont ze in Haarlem. Ze zou graag willen zingen als Ella Fitzgerald en koken als Nigella Lawson. Tot het zover is, blijft ze lekker schrijven over allerlei zaken die haar verbazen.
