‘Mensen zijn niet slecht, hun daden zijn slecht!’
Of vind jij iets anders?
Het is Anke ten Brinke die zo gelooft in het goede van de mens en wie weet kan zij het weten. Anke werkte namelijk jarenlang in de bieb van gevangenissen en daar leerde zij een gedetineerde kennen waarmee ze een vriendschap opbouwde. Meer dan dertig jaar geleden werd hij veroordeeld voor meervoudige moord, deze meneer. En hij zit dus nog steeds.
‘Hij werd veroordeeld in de tijd dat levenslang betekende dat je na zo’n twintig jaar weer buiten stond. Die einddatum stond bij hem echt al aangekruist. Maar toen veranderden de spelregels. In Den Haag stak een politieke wind op die bepaalde dat levenslang ook echt levenslang is. Ik heb hem zien veranderen nadat zijn initiële einddatum verstreken was. Hij werd stiller, trok zich meer terug. Hij kreeg fysieke problemen, rugklachten, slapeloosheid. En inmiddels zijn we meer dan tien jaar verder.’
Het is juist deze categorie gedetineerden die Anke nog steeds bezighoudt. Daarom bezoekt ze haar vriend nog steeds. Ook nu ze professioneel gezien al een tijdje weg is uit het gevangeniswezen. Een paar uur per maand mag hij naar buiten. Met een enkelband en onbegeleid. Deze paar uur houden hem op de been. Heeft ze medelijden met haar vriend? Dat niet, zegt ze. Hij zit gewoon onder haar huid. Of eigenlijk: in haar hart.
En ze beseft heus wel dat niet iedereen dat begrijpt omdat het gros van de mensen zich met het slachtoffer identificeert, wat ze ook begrijpt. Alleen huldigt zij het standpunt dat een mens kan veranderen en vindt ze het hooghartig om te zeggen ‘jij bent slecht en ik deug’. Alleen gaat veranderen niet vanzelf. Zeker als je bedenkt dat een langgestrafte minstens zo’n 25 jaar zit, zou die niet al die jaren in zijn cel aan zijn lot overgelaten moeten worden, maar moeten worden begeleid en gemonitord.
Is ze dan tegen de levenslange straf? Nee, ook niet. Want als iemand niet tot zelfinzicht komt en het volgens deskundigen niet mogelijk is iemand veilig terug te laten keren in de samenleving, dan niet. Maar menselijker moet wel kunnen. En dat menselijk heeft vooral te maken met de kans op vrijlating.
Haar tijd in de bieb en haar vriendschap met deze meneer heeft Anke, samen met de Groningse strafrechtdocent Wiene van Hattum, dan ook geïnspireerd tot het oprichten van het Forum Levenslang. Zie het als een denktank die zich inzet voor een humane behandeling van de zwaarst gestrafte mensen van het land. Waardoor de kans op een beter leven en een beter mens niet bij voorbaat de das om wordt gedaan. ‘Want mensen zijn niet slecht, hun daden zijn slecht!’
Bron: Trouw
Door: Brigitte Bormans
Brigitte werkte jarenlang als culinair journalist en schreef twee kookboeken. In 2004 werd ze directeur/eigenaar van Erfgoed Logies. Maar zonder schrijven kan ze niet. Gelukkig zag Franska wel iets in haar columns, kwam van het een het ander en mag er nu ook over andere zaken worden geschreven.
