Janny: Het was Aphrodite, de Griekse godin van de liefde die haar naam gaf aan ingrediënten die de bijzondere eigenschap hebben de lust op te wekken, de zogenaamde aphrodisiaca. Wetenschappelijk bewezen is het niet, maar ik zeg: weet wat je eet met Valentijn!
Medisch wetenschappelijke literatuur doet de aphrodisiaca af als mythe. Het zou moeilijk of niet te bewijzen zijn omdat bij seksuele aantrekkingskracht zo veel meer zaken spelen. Toch wordt al sinds de oudheid niet alleen via Chinese en Arabische overleveringen, in Griekse literatuur en in oude Indiase geschriften als de Kamasutra aangegeven dat drankjes, spijzen, bepaalde kruiden of specerijen het libido verhogen. In het oude Rome geloofde men bijvoorbeeld heilig dat een vrouw na het (een week lang) eten van saffraan, geen enkele weerstand zou kunnen bieden aan haar minnaar.
Toeval of niet, maar veel zinnenprikkelende zaken komen uit het water
Volgens de mythologie is Aphrodite opgestegen uit de golven van de zee. Toeval of niet, maar veel zinnenprikkelende zaken komen uit het water. Oesters zijn misschien wel het bekendst als ‘zin-makers’ (bevatten veel fosfor, dat een prikkelend effect op blaas en genitaliën heeft). Vooral Casanova was er een groot voorstander van. Maar ook kreeft en paling zouden hetzelfde effect hebben. Vanaf de Middeleeuwen verschijnen plotseling vlees en wild op de lijst van lustopwekkers. Tijdens de jacht bezorgde het vlees de jagers een hoge testosteronproductie. Het gold dus alleen voor mannen als opwindend. Vrouwen raadde men daarom in preutse tijden liever gevogelte aan.
Vruchten
Heb je weleens samen met je geliefde een vijg gegeten? Dat heeft iets erotisch. Snijd de vrucht door en je begrijpt waarom. Het blad van de boom houdt in veel schilderijen en beeldhouwwerken ‘de deugdzaamheid’ bedekt. En granaatappels dan. Die werden al in de bijbel in het Hooglied bezongen. Er is een Islamitische variant van het Adam en Eva-verhaal die vertelt over de bananenboom in het paradijs. De Latijnse naam van de bananenplant is overigens Musa Paradisiaca. En wie ooit de bloeiwijze van de bananenboom heeft gezien zal daarin zeker fallische overeenkomsten hebben ontdekt. Het sap van de perzik werd door de Chinezen vergeleken met dat van een opgewonden vrouw, en ook in de Arabische wereld worden ook speciale krachten toegeschreven aan de perzik (en de abrikoos).
Tot slot de framboos, mijn favoriete vrucht. Frambozen bevatten zink (goed voor het zaad!) maar schijnen ook te zorgen voor een blos op de wangen die te vergelijken is met de blos die de wangen kleurt nadat de liefde bedreven is.
Asperges ontlenen hun bijzondere naam als lustopwekker waarschijnlijk aan hun fallische vorm. Feit is dat de vochtafdrijvende werking van de groente prikkeling op de blaas geeft. Artisjokken hebben niet alleen hun vorm mee in de ogen van sommigen maar zorgen ook voor een verhoging van de lichaamstemperatuur op bepaalde plekken.
Het mythologische verhaal van Aphrodite vertelt ook dat uit haar adem de zoete geur van wilde marjoraan ontstaan is. Tot nog niet zo lang geleden werd marjoraan in Mediterrane landen als vruchtbaarheidssymbool op de vloer bij bruiloften gestrooid. En dat de Egyptenaren er niet zo ver naast zaten wat betreft venkel, bleek zo’n 75 jaar geleden toen men ontdekte dat venkel isoflavonen bevat, die dezelfde werking hebben als het hormoon oestrogeen, net als overigens salie, peterselie, soja, lijnzaad, kaneel en knoflook. En hoewel knoflook als lustopwekker kan worden gezien, kan het voor degene die het niet gegeten heeft een absolute lustkiller zijn. Uitsluitend samen eten dus! Gemberwortel en ginseng stimuleren de vitaliteit en kardemon verwarmt het hart.
Chocolade speelt een bijzondere rol. De Azteken noemden het al ‘het voedsel van de goden’. Het bevat cafeïne en theobromine die het zenuwstelsel stimuleren, serotonine dat voor een opgewekt gevoel zorgt en fenylethylamine. Dit laatste is dezelfde stof die vrijkomt wanneer je verliefd bent. Casanova dronk ‘chocolade’, net als Madame du Barry, de maîtresse van Lodewijk XV.
De vijftiende-eeuwse Azteekse heerser Montezuma had een flinke harem en dronk, om zijn vrouwen te gerieven, de hele dag chocolade uit een gouden beker.
Ik zeg: weet wat je eet met Valentijn!
De appel, teken van sensualiteit
De appel wordt om meerdere reden als het allereerste aphrodisiacum gezien. Wie de appel doorsnijdt en kijkt naar het hart, kan daarin de vormen van een vulva herkennen. Vaak wordt in de kunst de appel dan ook als symbool voor sensualiteit en seksualiteit gebruikt. Het Bijbelse verhaal van het paradijs waarin Adam van de appel snoept die Eva hem voorhoudt, krijgt daarmee dus een totaal andere lading.
Janny van der Heijden draagt graag jurken, pakjes en hoge hakken. Bekend als stijlvol jurylid van Heel Holland Bakt en presentatrice van Landinwaarts, schrijft ze dagelijks over eten, drinken en koken en proeven. Dat doet ze elke maandag bij ons. Janny schreef verschillende kookboeken. Ze heeft twee zoons en is oma van twee kleindochters.
Sfeerbeeld: foodiecrush.com