Lekker bezig, student
Toen ik las dat deze week de rechtszaak over de dood van Sanda Dia begon in België, moest ik natuurlijk meteen aan mijn eigen studententijd denken.
Sanda Dia meldde zich drie jaar geleden bij de studentenvereniging Reuzegom van de beroemde universiteit van Leuven. Hij overleefde de ontgroening niet. Sanda moest liters alcohol drinken, daarna werd de waterleiding van zijn kamer ’s nachts afgesloten zodat hij moeilijk kon herstellen. De dag erop moest hij grote hoeveelheden visolie met een mengsel van gemalen goudvissen en muizen drinken, en vervolgens in een zelf gegraven put blijven staan die gevuld was met ijswater. Dat zijn lichaamstemperatuur daalde tot 27 graden was geen reden hem naar het ziekenhuis te brengen, dat gebeurde pas later, te laat.
Toen ik eind zestiger jaren in Amsterdam ging studeren, was ik eigenlijk niet van plan lid te worden van een studentenvereniging. Ik woonde al mijn hele leven in Amsterdam, had daar dus vrienden en begreep het voordeel van zo’n lidmaatschap niet. Mijn oudere zus haalde mij over, mijn enige voorwaarde was: geen enkele vorm van ontgroening, alleen maar kennismaking. Dat geschiedde; het meest opvallende vond ik dat er zeer regelmatig grote hoeveelheden alcohol (=bier) werden gedronken. Na enige aarzeling heb ik mij maar aan die gewoonte aangepast.
Het was voor mij en mijn vrienden onbegrijpelijk dat je je aan zou melden bij een corps dat geen kennismaking maar ontgroening hanteerde voor aankomende eerstejaars studenten.
Maar in België en zeker ook in Nederland bestaan die verenigingen nog steeds; met name Vindicat (eigenlijk Vindicat atque Polit = Handhaaft en Beschaaft) in Groningen maakt het de laatste jaren erg bont. De sociëteit van Vindicat heet Mutua Fides, Latijn voor Wederzijds Vertrouwen, en dat lijkt me nu juist het probleem, daar ontbreekt het volledig aan. Ook bij de ontgroening van Vindicat is al eens een dode gevallen, een jongen die gedwongen werd zoveel alcohol te drinken dat hij eraan bezweek. Het jaar erop liep een aankomende student hersenletsel op, omdat een ouderejaars op zijn hoofd ging staan.
De vraag die natuurlijk telkens weer boven komt, is: waarom wil je in hemelsnaam lid worden van zo’n club, die ontgroenen ziet als een mogelijkheid om eerstejaars te kleineren en zelfs te martelen?
Voor Sanda Dia leek het een goede manier om een netwerk van vrienden voor later op te bouwen. Je kunt je afvragen of je met dergelijke vrienden verder door het leven wil, maar die vraag kan Sanda Dia dus niet meer beantwoorden.
Het is wel een veelgehoord argument; dergelijke studentenverenigingen leveren nog steeds vaak hooggeplaatste ambtenaren en leden van het kabinet.
Een van de redenen dat deze wrede wijze van ontgroenen maar niet verdwijnt, is dat de eerstejaars die de ontgroening overleven, het jaar erop grote behoefte hebben om de nieuwe aanwas hetzelfde lot te laten ondergaan. Het argument dat je met ontgroening studenten geschikt maakt voor de echte maatschappij, is baarlijke nonsens, je maakt er eerder getraumatiseerde, wraakzuchtige types van.
In Engeland is de situatie zo mogelijk nog ernstiger. Roald Dahl heeft daar een mooi verhaal over geschreven, Mr Fox. Leden van dergelijke studentenverenigingen kunnen bijna automatisch rekenen op een mooie toekomst met een goedbetaalde baan. De meeste huidige ministers van Engeland hebben hun opleiding genoten (als dat het goede woord is) op een ‘public school’ (dat is, hoewel de naam anders suggereert, een vaak erg dure privéschool), die dergelijke misstanden vaak nog steeds kent.
Kunnen wij er anno 2021 niet voor zorgen dat zulke verenigingen uitsterven door gebrek aan nieuwe leden? Verbieden, daar ben ik eigenlijk nooit voor, maar voor deze studentenverenigingen wil ik graag een uitzondering maken, als er geen andere mogelijkheid is.
Wederzijds Vertrouwen
Door: Rob Versteeg
