Kanker discrimineert niet. Dat is het eerste wat ik dacht toen ik naast mijn vriendin de zaal op liep waar zij haar chemo toegediend zou krijgen. Mannen en vrouwen van allerlei leeftijden en kleuren lagen er naast elkaar aan hun infuus.
Borstkanker treft één op de zeven vrouwen in Nederland. Wie net als mijn vriendin en ik 55 is, kent ongetwijfeld een handjevol vrouwen die het verkeerde lootje trokken. Nu is borstkanker er in allerlei soorten en maten en mijn vriendin was een pechvogel onder de weinig fortuinlijken. Haar traject zou langduriger en intensiever zijn dan gemiddeld en daarom was ze in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis beland, het Four Seasons onder de in kanker gespecialiseerde instituten.
Eerste keer Antoni van Leeuwenhoek, zoveel liever dan je denkt
Ik was er nog nooit geweest en alles was anders dan ik me had voorgesteld. Ja, ik zag kale mensen die er niet goed aan toe waren. Maar het was allemaal zoveel minder naar en eng dan ik me had ingebeeld. Er hingen werken van beroemde kunstenaars en her en der stonden gezellige zitjes van designmeubelen. Het leek eerder op een modern kantoor dan op een klinisch ziekenhuis. We werden opgehaald door een hostess die ons welkom heette en begeleidde naar het bed waarop mijn vriendin de komende drieënhalf uur door zou brengen. ‘Zeg vooral Mirjam’, zei ze toen ik haar later de weg vroeg naar de wc en haar aansprak met mevrouw. Ze was vrijwilliger, zoals zovelen daar. Ze zijn er om soep uit te delen en thee te schenken maar vooral om patiënten en hun dierbaren zoveel mogelijk op hun gemak te stellen.
Verpleegkundigen als Michelle zijn goud waard (en zeldzaam)
De verpleegkundige van de dag heette Michelle, een jonge vrouw met een warme stem en zachte blik waarmee ze voortdurend oogcontact zocht. Efficiënt en kundig zette ze het infuus en zorgde ze dat de drie onaangename behandelingen die mijn vriendin moest ondergaan zo snel mogelijk op elkaar konden aansluiten. Toen wij ernaar vroegen, bleek ze ook moeder van een baby en een dreumes en in de kop van Noord-Holland te wonen. In de tropenjaren van haar leven reisde ze dus urenlang op de meest onzalige tijdstippen om dit werk te doen dat niet bekend staat om het riante salaris of de ontspannen workflow.
De tekorten in de zorg zijn nijpend. Door de scheve verhouding tussen werkbelasting en honorering houden maar weinig mensen het vol. Er is vooral een schreeuwende vraag naar verpleegkundigen, en de verwachtingen voor de toekomst zijn niet best. De vraag naar zorg groeit harder dan er personeel bijkomt. Dat betekent dat er over 10 jaar een tekort van 266.000 verpleegkundigen is. Daar heeft niemand nog een oplossing voor gevonden. Vooral als verpleegkundigen een gezin krijgen, is de uitstroom groot. Je kunt je daar van alles bij voorstellen. Michelle verdiende dus een hele dikke pluim. Toen we die haar uitdeelden, bloosde ze tot de wortels van haar witgouden haar.
Een middag vol liefde en kracht, die nemen ze ons nooit meer af
Ze hield van haar werk in het ziekenhuis dat met geen ander te vergelijken was, zei ze. Daar kon ik haar alleen maar gelijk in geven. Geen mens komt vrijwillig op deze plek, maar als het lot je erheen drijft, dan ben je in goede en vooral ongelofelijk lieve handen. Mijn vriendin en ik kennen elkaar al bijna 40 jaar. Daar komt er zeker nog 40 jaar bij, dat hebben we afgesproken. We hebben van alles en nog wat samen gedeeld, maar deze middag gaat in de la van kernherinneringen. Een dag die we nooit hadden uitgekozen als het ons voorgelegd was, maar die dankzij de Mirjams en de Michelles en de liefde voor elkaar toch ook iets moois achterlaat.
