In de tbs
Ik kan er niet over uit wat ik ervan vind.
De documentaire In de tbs gezien? Ik kan er niet echt over uit wat ik ervan vind. Niet van de serie, noch van het systeem. Waar de gevangenis cliënten heeft, heeft de tbs-kliniek patiënten en daarmee is het belangrijkste verschil meteen wel duidelijk. Het gaat hier niet om een inbraakje of drugssmokkeltje maar om meer. Het gaat hier om mensen met stoornissen, mensen die ziek zijn en psychische bijstand behoeven.
De oom van Anne Faber werkt aan de docu mee. Hij wil weten hoe het systeem werkt. Of het systeem werkt. Michael P., die zijn nichtje Anne om het leven bracht, was al eerder veroordeeld voor twee gruwelijke verkrachtingen. In zijn re-integratietraject werd de plank ernstig misgeslagen door zijn behandelaars. Die leek het, hoewel er eerder was vastgesteld dat hij totaal geen berouw toonde over zijn misstappen, toch verantwoord als hij voortaan eens per week buiten de kliniek zou overnachten. Nog geen twee weken later werd Anne vermist. De rest is geschiedenis.
Zouden de ouders van Anne de beelden aankunnen? Beelden van veroordeelden die in de cel hun favoriete serie zitten te bingen op hun eigen grootbeeld tv. Beelden van patiënten die op Tinder zitten en op date gaan. Patiënten die een bezoekje aan het winkeltje voor snacks combineren met een bezoek aan de pornotheek om daarna in alle rust en privacy aan hun gerief te kunnen komen. Valt het voor de ouders van Anne te verteren dat er straks misschien sekswerkers beschikbaar komen in de klinieken omdat elk mens nu eenmaal ‘seksuele rechten’ heeft?
Ik ben de eerste om aan te nemen dat er heus tbs-patiënten zijn die na hun behandeltraject volkomen genezen weer deel kunnen nemen aan de maatschappij zonder opnieuw in de fout te gaan. Tegelijkertijd vrees ik de patiënten die hun behandelaars wonderwel om de tuin weten te leiden door te zeggen wat wenselijk is zonder het ook te menen of te voelen. Patiënten die worden begeleid op hun weg terug naar buiten en ergens onderweg uitbreken om meteen weer in de fout te gaan. Het is de uitzondering. Maar als uitgerekend jouw kind het slachtoffer wordt van die uitzondering is er geen enkel excuus. Het levenslang van de ouders van Anne is ongetwijfeld pijnlijker dan het verblijf van hun dochters moordenaar achter de tralies.
Annes oom liep een jaar mee in de tbs-kliniek in Utrecht. Hij spreekt enerzijds zijn bewondering uit voor de behandelaars en begeleiders van de delinquenten. Anderzijds is hij niet kritiekloos over het systeem. Voor zeker 70 procent werkt de tbs, zegt hij. Cijfers tonen aan dat deze groep niet meer de fout in gaat binnen 5 jaar nadat ze vrij zijn. Een deel van de patiënten is in zijn ogen ‘onbehandelbaar’.
En dan zal het jouw kind maar zijn dat hier de dupe van wordt.
Door: Brigitte Bormans
Brigitte werkte jarenlang als culinair journalist en schreef twee kookboeken. In 2004 werd ze directeur/eigenaar van Erfgoed Logies. Maar zonder schrijven kan ze niet. Gelukkig zag Franska wel iets in haar columns, kwam van het een het ander en mag er nu ook over andere zaken worden geschreven.
