Rachel is niet alleen een top-speurneus maar ook een fantastische schrijver. Iemand die nooit over een nacht ijs zal gaan voor ze iets opschrijft. Het moet kloppen, het moet het beste zijn dat je er ooit over zult lezen, het ziet er sowieso altijd leuk uit en er kan ook nog gelachen worden. Waar vind je zo iemand? Ik heb het geluk gehad met haar te mogen werken. Haar boek is net verschenen. Wacht. Ik app haar even:
Ik: Hoi Rachel, ik herinner me nog dat je vereerd was dat een Engelse uitgeverij jou als Nederlandse vroeg om dit boek te schrijven. Volgens mij is het precies andersom: zij mogen vereerd zijn dat jij het voor ze wilde doen. Want een betere vinden ze op de hele aardbol niet. Dat hoorde ik je uitgever vorige week bij de lancering ook zeggen.
Maar wat een gigantische klus zeg. Heb je bijgehouden hoeveel uren dagen, maanden, jaren je erin hebt gestopt?
Rachel: Ik heb het niet heel goed bijgehouden, maar volgens mij is het een jaar of drie geleden dat het eerste ideetje ontstond. Mijn Deense vriendinnetje Anette, die ik ken uit de tijd dat we samen bij een grote kinderboekenuitgeverij in Londen werkten, had een idee. Zij werkte inmiddels voor een andere grote Londense uitgever en wilde een informatief kinderboek laten maken over onbekende talen. Van die talen die nog maar door een handjevol mensen gesproken worden, ergens in Siberië of zo. Of de twee laatste sprekers van een Amazone-taal, die ook nog eens ruzie hebben met elkaar. Anette wist dat ik schrijf voor m’n beroep, en dat ik een taalkundige achtergrond heb, en bovendien een hoofd vol bizarre feitjes, dus ze vroeg of ik daar eens over wilde nadenken.
Dat heb ik gedaan, maar we kwamen er al vrij snel achter dat dat geen heel gezellig boek zou worden, want de reden waarom een taal zeldzaam wordt, is zelden vrolijk.
Maar goed, het zaadje was gezaaid, en ik heb het idee toen verder uitgewerkt tot een boek dat gaat over hoe talen – en de mensen die ze spreken – over landsgrenzen en continenten met elkaar verbonden zijn. Met een hele zwik landkaarten, stambomen, feiten en weetjes over bijna 300 talen, van Abchazisch tot Zulu.
Dit bericht op Instagram bekijken
Maar het boek kwam een jaar of twee geleden pas echt van de grond, toen er een Amerikaanse uitgever was gevonden die ook enthousiast was over het idee. De Britse en Amerikaanse uitgever hebben samen groen licht gegeven, en toen kon ik pas echt beginnen met onderzoeken en schrijven.
Ik: LEUK! Ik ben er hartstikke blij mee!
Wieke en ik hadden het erover na jouw boekpresentatie, we wisten allebei zeker dat jij Engels spreekt als een ‘native speaker’. Moet je Rutte horen met z’n steenkolen-Engels, grapten we nog. Maar is het echt zo? Wij kunnen dat natuurlijk niet beoordelen. Wat vind je man? Die kan het echt weten toch als Engelsman?
Rachel: Ik heb in totaal acht jaar in de UK gewoond, dus ik heb behoorlijk lang kunnen oefenen, maar het klopt dat mijn Engels heel Engels is. Toen ik nog in Londen woonde, konden mensen over het algemeen niet horen dat Engels niet mijn moedertaal is. Als ze erachter kwamen dat ik 100% Nederlands was, zeiden ze vaak dat ik beter Engels spreek dan zij – maar dan bedoelden ze denk ik meer dat mijn accent zo keurig BBC-achtig is, en zij zelf misschien met een Yorkshire- of Essex accent spraken.
Op zich is het wel ongewoon dat ik tweetalig ben geworden terwijl ik niet vanaf mijn geboorte Engels heb gesproken – pas vanaf de middelbare school. Mijn Engelse man woont bijvoorbeeld al meer dan twintig jaar in Nederland en spreekt prima Nederlands – hij doet zijn belastingaangifte in het Nederlands en kent woorden als ‘dukdalf’ en ‘ulevel’, maar hij klinkt nog steeds als Barry Stevens.
(Wat ik zelf overigens heel charmant vind, en ik hoor al lang niet meer dat hij ‘de’ en ‘het’ vaak net mis gokt).
Ik: Spreek jij meer talen behalve NL en Engels? En kreeg je door het schrijven van dit boek de neiging een voor jou nieuwe taal te willen leren?
Rachel: Een beetje Frans en iets meer Duits. Na de middelbare school is mijn Frans een beetje vastgeroest, maar na een paar daagjes in Frankrijk komt het meestal wel weer terug. Ik kan het goed verstaan hoor, maar spreken is altijd weer even wennen. Mijn middelbare-school-Duits is beter blijven hangen. Wat denk ik wel helpt is dat ik ben opgegroeid aan de Duitse grens – als ik vijf kilometer naar rechts was geboren was ik Duits geweest – waardoor wij thuis in de jaren zeventig altijd al de Duitse zenders konden ontvangen. Dus ik keek als kleuter altijd naar Die Biene Maja en Sesamstrasse.
En ik ben vaak genoeg in Italië en Denemarken geweest om eenvoudige gesprekken te kunnen volgen. Ik ken ook geweldig veel scheldwoorden in het Deens, maar dat komt omdat mijn beste vriendin uit Londen Deens is.
Als ik er nog een nieuw taal bij zou willen leren, dan zou ik voor Deens gaan. Ik vind het een hele grappige taal. Als je het hoort klinkt heel anders dan Nederlands maar als je het leest kunt je het best goed volgen. Of Welsh. Dat vind ik denk ik de allermooiste taal, maar níet te doen qua leren.
Ik: Zo bijzonder dat je ontzettend veel mensen van over de hele wereld hebt gesproken over hun taal. Gaan zij ook allemaal het boek lezen?
Rachel: Ik hoop het! Veel van de taalkundigen die ik heb gesproken waren heel enthousiast over het feit dat ik een kinderboek aan het schrijven was over ‘hun’ taal. En veel van de moedertaalsprekers die ik grappige zinnetjes en woorden heb ontfutseld, vonden het ook superleuk. Ik ga ze uiteraard nu nog allemaal een keertje mailen om te zeggen dat het boek er nu eindelijk is.
Ik: En heerlijk dat er lekker veel humor in je boek zit. Wat vond je de grappigste ontdekking tijdens al je research?
Rachel: Ik vond het heel grappig dat een eminente gepensioneerde hoogleraar op het gebied van de Noord-Amerikaanse Algonkische talen precies aanvoelde wat ik nodig had voor het boek, en per ommegaande terug mailde met een hele lijst grappige woorden. Het ‘Cree’ woord voor pizza is bijvoorbeeld pwakamo-micim, wat letterlijk ‘overgeefsel eten’ betekent. Ik heb trouwens ook een paar hele leuke dingen met pijn in m’n hart moeten schrappen omdat ze niet helemaal geschikt waren voor kinderen. Maar deze kon nét.
Ik: Hahahahaha. Er staat zoveel leuks in. Verder moeten mensen het zelf maar lezen. Waar is je boek te koop of te bestellen?
In welke talen gaat je boek vertaald worden? Ook in het Nederlands toch?
(En je weet dat mijn Finse vriendin graag een Finse vertaling wil voor haar kleinkinderen he?)
Rachel: Voorlopig is er alleen een Engelstalige editie maar die is ook in Nederland gewoon te bestellen via de lokale boekwinkel of online.
De Nederlandstalige editie komt hopelijk in de loop van volgend jaar uit, en inmiddels zijn de Duitse en Turkse vertaalrechten ook al verkocht.
Vorige week was de Kinderboekenbeurs in Bologna, dus misschien komen er nog wat vertalingen bij. Hopelijk ook Fins, want dat is zo’n geinige taal! En vooral het woord ‘poronkusema’ natuurlijk.
(Hiervoor moet je het boek voor lezen, zo’n grappig verhaal)
Ik: Heel veel dank voor je tijd en bovenal dank dat je dit ontzettend mooie en leuke boek hebt gemaakt. Ik ben er erg blij mee. En last but not least… komt er een deel 2? Of komt er een ander boek van je? Tuinboek! Tuinboek! Tuinboek!
Rachel: Ik zin op minstens drie volgende boeken. Een tuinboek inderdaad, want dat is mijn andere grote liefde. Of misschien nóg een kinderboek met grappige taalweetjes… Of misschien ga ik ook gewoon een grootse en meeslepende roman schrijven. En dan natuurlijk liefst wel meteen een gierende bestseller, zodat ik een leuke cottage aan de Engelse zuidkust kan kopen.
Hoe dan ook, voorlopig schrijf ik nog wel even verder, want dat vind ik echt het allerleukste om te doen.
Ik: Daar kun je ook schrijven trouwens, in die cottage.
Rachel: Precies. Ik zie me al zitten, aan een donkerhouten tafeltje, uitkijkend over een bloemenweide en een scheve appelboom met een schommel.
Ik: dit was m’n laatste vraag trouwens
Rachel: Dankjewel, dat was dan mijn eerste interview ooit!
PS Volgende maand heeft Rachel een signeersessie in London bij Stanfords Kijk vooral even bij het kopje ‘notable lients’
Maar ga eerst maar even dit boek kopen. Dat is de beste tip die ik je deze week mee kan geven.
En jongens… een kinderboek? Hoe verzinnen ze het? Dit is een boek dat voor iedereen heel erg leuk, mooi, en vooral interessant is. Een reis over de wereld. Genieten. Nog even een kijkje in het boek:
Fijne tweede Paasdag verder
