Het is een keuze, hè

 

Ik werd onlangs gewezen op de inzichten van Bronnie Ware.

 

 

 

Bronnie Ware werkte ooit in de palliatieve zorg, omdat zij dat graag wilde. Zij accepteerde daar een baan waarvoor ze niet eens de benodigde opleiding had, maar ging toch de uitdaging aan. Hoppa! Ik ga er maar van uit dat dit in een tijd van personeelstekorten was, want zij verzorgde toen mensen die op sterven lagen. 

 

Maar wellicht heb je dan ook niemand anders meer nodig dan iemand die lief voor je is. Mensen die aandacht voor je hebben. Mensen die zorgen dat het je in zo’n periode aan niets ontbreekt dat het makkelijker maakt om je dood te aanvaarden, zijn dan goud waard. En of die mensen daar nou voor gestudeerd hebben, of dat van nature kunnen, het zal jou als stervende worst zijn, denk ik.  

 

Dus het was heel goed dat Bronnie Ware er toen was, en misschien ook dat haar telkens iets opviel. Al die mensen die gingen sterven, zeiden steeds hetzelfde wanneer zij een fijn gesprek met haar hadden. Telkens kwamen die mensen terug op (maar) een paar dezelfde punten.

 

Zo hadden ze allemaal spijt dat ze niet het leven hadden geleid dat ze graag hadden gewild, maar meer dat wat anderen van ze verwachtten. En dat moet je volgens Ware dus nooit doen! 

 

Maar ehhh… ik heb net vorige week in een column geconstateerd dat steeds meer mensen alleen nog maar doen wat ze zelf willen, en laten we daarvan over een tijdje maar eens de resultaten gaan opmaken. Pffff.

 

Ook hadden de stervenden bijna allemaal spijt van hun harde werken. Vooral mannen. Omdat ze daardoor veel van hun kinderen hadden gemist. 

 

Nou, dáár hebben we de papa-dagen voor uitgevonden! En mama’s, die aan het eind van hun leven nu dus met diezelfde gevoelens gaan kampen, daar schrijft iemand anders dan wel weer over. Hè, bah.

 

En dan: ‘Ik wou dat ik mijn gevoelens wat vaker had geuit.’ Dat kwam ook steeds terug volgens Ware. Veel ziektes zouden zelfs het gevolg zijn van daardoor ontstane bitterheid en wrok, beweert ze stellig. 

 

Maar daar hebben we nu sociale media voor. Ik vermoed dus dat er nog maar weinig mensen zullen sterven als gevolg van ingehouden wrok. En dat er nu helaas ook mensen sterven door die níet ingehouden wrok van anderen… We gaan er niet op vooruit zo.  

 

Ook gaven veel stervenden bij de schrijfster aan dat ze achteraf meer tijd aan hun vrienden hadden willen besteden. Dat was er door hun drukke levens vaak bij ingeschoten.  

 

Tsja… het gaat ook lastig samen om én alleen maar te doen wat je zelf graag wilt én rekening te houden met je vrienden. Deze moet dus nog even beter uitgewerkt worden. 

 

En als laatste gaven de stervenden aan dat ze zichzelf gelukkiger hadden willen zien. Mensen schijnen veel te lang te blijven hangen in gewoontes – omdat ze denken dat ze nu al gelukkig zijn maar diep in hun hart weten ze dat ze dat helemaal niet zijn, volgens Ware. Mensen beseffen pas aan het einde hoeveel onvervulde dromen ze nog hebben, maar het leven is volgens Ware gewoon écht alleen maar één grote keuzeperiode. En kiezen voor geluk gaat heel simpel door gewoon verstandig, bewust en eerlijk te kiezen voor alleen jezelf.

 

Maar hoe ik dat nou moet verkopen aan mijn naasten die nu zorg nodig hebben? Of aan al die mensen in de zorg met een burn-out? Of de mensen die sterven door honger, of het slachtoffer zijn van oorlog? 

 

Wat de keuze is van de één, is vaak helemáál geen keuze van de ander. En toch moet die dan met de gevolgen ervan leven. Ik werd dus eigenlijk een beetje opstandig van al die inzichten, terwijl het vast heel lief bedoeld was dat iemand mij erop wees.  

 

Maar het leven is volgens mij geen keuze! De enige eigen keuze die je daarin hebt, is aardig zijn voor anderen. 

 

Dus, nou ja… oké. Toch bedankt, mevrouw Ware. En ook de degene die me dit boek aanraadde. 

 

Door: Tineke

Tineke is schrijfster van de boeken “Toch?” en “Stof Genoeg” en ze blogt ook zo nu en dan. Ze woont op het platteland met één (leuke) man, twee (lieve) kinderen, drie (onbespeelde) muziekinstrumenten, vier (wisselende) mantelzorgprojecten, een (bijna) vijfde boek, haar zesde (luie) kat, en (dus) ongeveer zeven muizen.

Afbeelding van Tineke