Friesland is zoveel meer dan koeien, kaatsen en schaatsen

 

De 17 allerfijnste tips voor plekken waar je direct naartoe wil.

 

 

 

Friesland is een provincie met inmiddels internationale allure, want in 2018 was Leeuwarden/Friesland Culturele Hoofdstad van Europa. Nou, dat hebben ze geweten. Zo werd de provincie opeens met stip op nummer drie gezet van de tien ‘Best in Europe’-plekkendoor de gerenommeerde reisgidsen van Lonely Planet. Hoog tijd dus voor een bezoekje aan een van de leukste provincies van Nederland, die zoveel meer te bieden heeft dan koeien, kaatsen en schaatsen. Ik geef je 17 tips voor plekken waar je direct naartoe wil.

 

 

DIT IS ZO TOF OM TE DOEN
 

 

1. Stadswandeling Leeuwarden
De fijnste manier om een stad te leren kennen doe je samen met de gezellige lokale stadsgidsen van A Guide to Leeuwarden. Mijn gids Christina kende de beste plekken, wist bijzonder veel van de (koninklijke) historie en wees me op gekke feitjes en de verborgen pareltjes van de stad.

 

2. Bezoek aan het Fries Museum
Vergeet het Rijksmuseum in Amsterdam, want in het Fries Museum moet je zijn. Ook hier hangen de allermooiste meesterwerken van soms lang vergeten schilders zoals Christoffel Bisschop en zijn Engelse echtgenote Kate. Christoffel maakte niet alleen prachtige schilderijen van Hindelooper interieurs maar schilderde ook bijzondere portretten. Alsof je naar een Rembrandt of Vermeer staat te kijken.Kate specialiseerde zich op haar beurt in eenvoudige interieurs met moeders en jonge kinderen. In hun tijd waren ze een mateloos populair en welgesteld kunstenaarsduo met ‘vrinden’ tot in de hoogste adellijke kringen. Vergeet ook niet om de vaste tentoonstelling over het leven van de mysterieuze maar o zo Friese Mata Hari te bezoeken. Een aanrader!

 

3. Fonteinen
In Leeuwarden ligt de kunst letterlijk op straat, zoals deze door de Spaanse kunstenaar Jaume Plensa gemaakte fontein Love. De twee witte metershoge dromende kinderhoofden in een mist van nevel zijn werkelijk niet te missen en dit is het eerste wat je ziet als je het station van Leeuwarden uitloopt. Het kunstwerk is onderdeel van het project 11fountains en je blijft er gewoon naar kijken.

 

4. De Blokhuispoort
Al sinds 1500 stond er op deze plek een gevangenis waar later een streng huis van bewaring voor in de plaats kwam dat tot 2007 in gebruik was. Gelukkig werd het gebouw van de sloop gered en is De Blokhuispoort nu een vrolijke broedplaats van creatievelingen waar je hun kunst ook kan kopen en heerlijk kunt eten, maar daarover verderop meer.

 

5. Shoppen in Leeuwarden
Ben je dol op shoppen dan kun je in Leeuwarden je hart ophalen, van tweedehands tot luxe merken. Zo vind je bijvoorbeeld in de Kleine Kerkstraat zo’n beetje alles wat het leven leuker maakt. Design, kleine boetiekjes, allerlei lekkers en gezelligheid. Niet zo gek dat dit straatje al een paar keer is uitgeroepen tot beste winkelstraat van Nederland.

 

 

 

Foto 4 credits: Friesland.nl

 

6. De Deelen
Zoek je wat meer rust buiten de stad dan is het historisch veengebied De Deelen in Luinjeberd dichtbij. Daar waar ooit door de arme bevolking turf werd gewonnen nam de natuur het roer weer over en is het nu een gebied waar jaarlijks duizenden eenden en ganzen tijdens de herfst en winter in de zogenaamde wetlands een veilige plek vinden. Als je goed oplet zie je ook zeldzame vogels zoals een purperreiger of bruine kiekendief zo voor je neus voorbij fladderen

 

7. Museum Belvédère
Een half uurtje verderop ligt midden in het sappige groene land van natuurgebied Oranjewoud het Museum Belvédère met een collectie moderne en hedendaagse beeldende kunst. Daar hoef je dus niet voor naar de Randstad. Het werk komt allemaal uit Friesland en het accent ligt op schilderkunst in relatie tot het omliggende landschap en er is altijd een verbinding met kunst van geestverwanten uit binnen- en buitenland.

 

8. Natuurgebied Oranjewoud
Eenmaal buiten het museum beland je direct in een omgeving met een rijke geschiedenis, want Oranjewoud is eigenlijk een verzameling van voormalige landgoederen. Zo kom je er al wandelend achter dat Friesland een heel belangrijke rol had bij het ontstaan van ons koninklijk huis. De Duitse Maria Louise van Hessen-Kassel (ook bekend onder haar Friese bijnaam ‘Marijke Muoi’ oftewel ‘Tante Marijke’) werd door haar huwelijk een prinses van Oranje en zij zorgde er hoogstpersoonlijk voor dat de dynastie kon worden voortgezet. Marijke Muoi was dol op Oranjewoud en de bewoners waren ook gek op haar.

 

9. Woudagemaal
Friesland is natuurlijk wereldberoemd om haar water, maar te veel water is wel een probleem. Daar is al sinds 1920 een briljante oplossing voor in de vorm van het Ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer, het grootste nog functionerende stoomgemaal ter wereld. Het zorgt in Friesland bij hoge waterstanden voor droge voeten en behoort inmiddels tot UNESCO Werelderfgoed. Mijn gids Sietse van Wetterskip Fryslân kon de werking van deze monumentale stoomreus zo goed uitleggen dat zelfs ik snapte hoe deze grande dame van techniek bij hoge nood miljoenen liters water per minuut kan verplaatsen.

 

10. Bootje varen
Natuurlijk ga je ook het water op als je in Friesland bent. Zo huurde ik in Woudsend een riante sloep en na een paar minuten tuffen lag ik al op het Slotermeer, daar waar de route van De Elfstedentocht twee keer overheen gaat. Een heerlijk weidse omgeving voor een vakantie of weekendje weg.

 

 

 

 

HIER WIL JE PROEVEN VAN LOKAAL LEKKERS
 

 

11. Proefverlof
In de Blokhuispoort in Leeuwarden kun je ook geweldig eten. Voor wereldse gerechten meteen Mediterrane twist draait de keuken van Proefverlof haar hand niet om. Er wordt alleen met lokaal ingekochte, knetterverse ingrediënten gekookt en dat proef je meteen. Van koffie met een taartje of een soepje voor de lunch tot een uitgebreid 5-gangenmenu met een bijzonder glas wijn. Alles is mogelijk en je wordt er altijd grandioos ontvangen.

 

12. Museumcafé Belvédère
In het Museumcafé Belvédère bestel je tussen het kijken naar de kunst door iets voor de lekkere trek of een uitgebreide lunch. Alles is duurzaam bereid en ze zijn hier dan ook reuzetrots op hun Fairtrade keurmerk van de gemeente Heerenveen.

 

13. Brasserie no14.
Op de beste plek van Lemmer vind je Brasserie No. 14. Zij weten wat gastvrijheid is. Ooit zat hier een fietsenwinkel, nu een gezellige, trendy brasserie waar je iedere dag van het jaar kunt kiezen uit mooie huisgemaakte gerechten van broer en zus Arjen en Marije èn hun geweldige team. 

 

14. Sophia’s
Er zijn talloze barretjes en restaurants te vinden in Leeuwarden maar Sophia’s steekt er met kop en schouders bovenuit. De bijzondere combinatie van de Urban Bistro en de serene City Garden zorgen voor een hippe en een unieke eetervaring.

 

15. Marijke Muoi Wine & Dine
Bij Marijke Muoi  in Oranjewoud word je vorstelijk onthaald door een gastvrij team dat de kunst van fine dining echt verstaat. Ieder gerecht is een feestje van smaak en kleur, op ambachtelijke wijze gemaakt van de beste streekproducten en ingrediënten van lokale leveranciers. En dan die wijnkaart… Flessen van over de hele wereld krijgen hier de aandacht die ze verdienen en worden op advies van een gepassioneerde sommelier geschonken bij een gang naar keuze.

 

 

 

 

ZO FIJN HEB JE NOG NOOIT GESLAPEN
 

 

16. In een monumentale boerdrij
Vlakbij het beroemde houten bruggetje van Bartlehiem aan de Dokkumer Ee in Stiens staat een schitterend verbouwde monumentale boerderij waar Jori, Wini en hun dochter Anne-Famke een droomplekje hebben. Bij Anne-Famke’s Pleats vind je een ijs- en theetuin die pal aan de Elfsteden-fietsroute ligt en je kunt er heerlijk overnachten in een van de twee riante B&B-kamers met zalige bedden en een eigen terrasje.

 

17. In een superduper Smûk Tent Huske
Is het nu een tent of een huisje? Een Smûk Tent Huske is een slimme combinatie van allebei waardoor je er ook bij wat slechter weer riant bij zit. Het heeft het gemak van thuis met een eigen keukentje en sanitair en het staat midden in de natuur van de Friese graslanden waar de weidevogels nog alle ruimte krijgen. Een heerlijke plek in het pittoreske Echtenerbrug voor natuurliefhebbers en mensen die graag de rust van het groen in de buitenlucht opzoeken. De accommodatie is sfeervol, met een groot tweepersoonsbed én een stapelbedstee waar de warmte uit je eigen houtkacheltje komt en van eigenaresse Crista die het mooiste ontbijtje van Friesland voor je neus zet.

 

 

Beeld: Instagram @smukrecreatie

 

Dus ga eens voor een weekendje naar Friesland of neem een paar doordeweekse dagen vrij om al dit moois te bezoeken. Want zoals ik al zei: Fryslân is safolle mear as kij, keatsen en reedriden.

 

 

Door: Irene Smit

Irene is redacteur bij Franska.nl. Met haar man, twee pubers en een teckel woont ze in Haarlem. Ze zou graag willen zingen als Ella Fitzgerald en koken als Nigella Lawson. Tot het zover is, blijft ze lekker schrijven over allerlei zaken die haar verbazen.

Afbeelding van Irene Smit