Even het nieuws doornemen
Het belangrijkste nieuws van deze week is natuurlijk het overlijden van Queen Elizabeth.
Als frequent bezoeker – na mijn studie Engels – van Engeland kan ik je verzekeren dat dat land in veel opzichten een heel ander land is dan Nederland. Gestudeerd hebben aan de hoogst aangeschreven Public Schools (allesbehalve ‘public’) en vervolgens aan de universiteit van Oxford of Cambridge, betekent dat je toekomst is veilig gesteld. Nog steeds komen de meeste kabinetsleden uit deze kringen. Klassenonderscheid beheerst dat land.
Je kunt nu dagelijks in de krant lezen dat armoede in Engeland (nog) erger is dan hier. ‘Eating or heating’ is daar de vraag voor veel gezinnen, best te vertalen als ‘koken of stoken’. Het verhaal over de alleenstaande vrouw met een uitkering die overdag constant (in Engeland kunnen ouderen gratis met het ov) in bus of metro zit om warm te worden, is al lang bekend.
Ook zonder ‘The Crown’ weet je waarschijnlijk dat Queen Elizabeth als koningin begon met Churchill als premier en nu, al die vele, vele (ruim 70!) jaren later, eindigt met Lizzie Truss.
Niet alleen daarom is zij zo belangrijk in Engeland, en ook niet alleen omdat Charles haar gaat opvolgen, wat op zichzelf eigenlijk reden genoeg is voor intens verdriet.
Daar betekent het koningshuis echt heel wat meer dan bij ons. Als je bij mensen op bezoek was in Engeland, was het heel gewoon om koffie (veel te slap) en thee (veel te sterk) te krijgen in een beker met de beeltenis van de queen. Echt discussie over wel of niet een monarchie leeft in Nederland veel meer dan in Engeland. Elizabeth was al die 70 jaar een symbool, zij zorgde in een land dat sterker verdeeld is dan ons land, voor verbinding.
Ach, wat zullen de Engelsen haar missen.
In Nederland waren nogal wat misverstanden en verkeerde interpretaties deze week.
Het begon al met het aftreden van minister Staghouwer. ‘Wie?’, vroeg bijna geheel Nederland zich af, ‘welke stadhouder is afgetreden?’
Rutte kon deze kwestie ophelderen. Zijn geheugen laat hem namelijk alleen in de steek als hij iets te verbergen heeft. Daar was deze week weer een leuk voorbeeld van. Schipholbaas Benschop vertelde dat hij samen met Rutte en Shellbaas Van Beurden had gegeten en over de hoeveelheid gas had overlegd die uit de grond in Groningen moest worden gehaald. Desgevraagd wist Rutte van niks.
Gelukkig meende hij zich wel te kunnen herinneren dat hij Staghouwer had aangesteld, hij belde vervolgens voor alle zekerheid Staghouwers vrouw, en die maakte aan alle onzekerheid een einde. Haar man was minister en kon dus met ieders volle instemming aftreden.
Wat was er aan de hand? Minister Staghouwer had beloofd een stuk te schrijven waarin de boeren perspectief werd geboden. Die brief moest gelijk worden gepubliceerd met de stikstofplannen van collega-minister Van der Wal. En zo geschiedde. Jammer was dat de brief van minister Van der Wal kristalhelder was: de veestapel moest flink inkrimpen, terwijl na het lezen van het stuk van minister Staghouwer vriend en vijand hem dringend verzocht snel met een betere brief te komen.
Als oud-onderwijsman weet ik dat dit betekent: je krijgt een herexamen, zorg dat je de volgende keer alles piekfijn in orde hebt. Missie mislukt, definitief gezakt. Nu mag zijn partijgenoot, oud-minister van Landbouw Carola Schouten de scherven lijmen. Goed idee?
Nee, heel raar idee. De scherven ontstonden onder haar bewind, Staghouwer maakte er nog een groter -gebroken – potje van. Dit past naadloos in het beleid van alle kabinetten Rutte: problemen genoeg, liever niet met oplossingen komen, daar krijg je maar heibel van.
Met de asielcrisis maakt Rutte het nog bonter. Nu kwam het kabinet wel met een soort van oplossing, namelijk gezinshereniging uitstellen van vluchtelingen die mogen blijven. Dat mag niet, ook wettelijk niet, is ook erg onfatsoenlijk. Maar in dit geval missie geslaagd: uitstel.
Kortom, net zoals alles bij Rutte: wordt vervolgd.