Je denkt: ach, een opleiding Verpleegkunde, dat is toch gewoon pleisters plakken en een gezellig praatje maken met ouderen? Nou… niet dus. Sinds ik de afgelopen jaren mijn demente moeder aan de zorg van anderen heb moeten overlaten, weet ik wat er van deze superhelden wordt gevraagd.
De zorg misschien wel het mooiste én zwaarste is wat je kunt doen.
De NPO volgt in de serie ‘Zorgen’ hoe mbo-studenten Verpleegkunde Jill, Mandy, Keyssy, Kenny, Reza, Rahiek en Nathan hun eerste stappen zetten in de zorg. Net van de middelbare school af, kijken ze nog liever TikTok dan naar hun rooster, maar krijgen nu te maken met agressie, psychoses en patiënten die dingen zeggen die je niet eens tegen je moeder zou durven fluisteren. Tóch blijven ze opstaan, zorgen ze voor onze ouders en grootouders, en ontdekken ze gaandeweg dat werken in de zorg misschien wel het mooiste én zwaarste is wat je kunt doen.
Wie zorgt er eigenlijk voor onze jonge zorghelden?
Ze zijn nog heel jong, soms nog maar 16 en toch stappen ze dapper de wereld van steunkousen, medicatierondes en psychoses binnen. In deze zesdelige reeks krijg je een inkijkje in hun opleiding, hun stages, maar ook gewoon bij hen thuis – tussen de huiswerkstress, bijbaantjes en hun sociale leven door. Want eerlijk is eerlijk: hoe leer je zorgen voor een ander als je zelf nog aan het uitvinden bent wie je bent? Terwijl de dubbele vergrijzing op de zorgsector drukt – steeds meer ouderen die hulp nodig hebben en steeds minder collega’s die er nog willen of kunnen werken – zijn deze jongeren misschien wel onze laatste hoop.
Het is ongemakkelijk, intiem en soms ronduit moeilijk.
Je ziet hoe ze hun eerste stagedagen doorkomen. Een beetje lacherig oefenen ze eerst nog op poppen, maar dan moeten ze ineens échte mensen wassen, ja ook de billen. Het is ongemakkelijk, intiem en soms ronduit moeilijk. Vooral als die patiënt ook nog eens (onbedoeld) opmerkingen maakt die echt niet kunnen. Want seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag zijn helaas aan de orde van de dag – en zie dan maar eens hoe je als jonge student stevig in je schoenen kan blijven staan.
Niet alleen voor een ander zorgen, maar ook voor jezelf
De thuiszorg is voor deze jonge scholieren een vuurdoop, dit is het echte werk. Zeker als je pas een week stageloopt en al duidelijk moet maken wat je grenzen zijn. Zo leren de studenten al snel dat werken in de zorg niet alleen om zorgen draait, maar ook om zelf stevig blijven staan. En dan is er ook nog de psychiatrie, waar ze te maken krijgen met cliënten met psychoses en depressies die de studenten soms ook met hun eigen angsten en herinneringenconfronteren. Want niet iedere jongere groeit op in een stabiel gezin en dat is pittig en soms erg lastig voor ze. Maar ergens ook prachtig, want als het klikt tussen jou en je cliënt, voelt dat alsof je écht iets kunt betekenen.
De zorg draait ook om afscheid nemen
Maar de realiteit is ook: hoe houden ze dit allemaal vol? Een stage van 24 uur, een bijbaan in het weekend, een sociaal leven én schoolopdrachten. Geen wonder dat je dan gaat twijfelen. Wil je dit wel de rest van je leven doen. En dat voor zo weinig geld? En niet te vergeten, werken in de zorg is meer dan alleen billen wassen en medicijnen uitdelen. Het is ook afscheid nemen van een bewoner waar je een band mee hebt opgebouwd. Het is huilen in de bus terug naar huis omdat je even niet meer weet waar je het allemaal voor doet. En het is doorgaan, ook als je twijfelt.
Een diepe buiging voor deze jonge zorgtalenten
Ook bij mijn moeder in het verzorgingshuis twijfelden ze. Want het werk is ook voor de jonge medewerkers steeds zwaarder, met steeds minder mensen en steeds meer verantwoordelijkheden. Bedenk is hoe het moet zijn als je in de nacht in je eentje de zorg hebt voor 28 demente bewoners. Of als je in een ‘klas’ werkt met 6 zwaar geestelijk gehandicapte jongeren van je eigen leeftijd waar je de luiers van moet verschonen? Zou jij dan ook voor een zorgopleiding kiezen als je net van school komt? Terwijl je bij Macdonalds meer verdient als je hamburgers bakt? Zeker als ze nog zo jong zijn valt de verantwoordelijkheid zwaar, maar als ik terugdenk aan hoe liefdevol ze stuk voor stuk voor mijn moeder zorgden kan ik daar alleen maar een diepe buiging voor maken.
Dat geldt ook voor de studenten in de serie, want je ziet aan alles ze hebben allemaal iets bijzonders; een zorghart. Ze gaan vol overgave door, en groeien zichtbaar in hun rol. Ik hoop dat ze het redden, want ze zijn de komende jaren heel hard nodig.
‘Zorgen’ is wekelijks te zien om 21.15 uur bij BNNVARA op NPO 3en terug te kijken op NPOStart
Beeld: BNNVARA
