Het zal toch je vader of je moeder zijn. In Nederland zijn er ongeveer 25.000 kinderen met een ouder in de gevangenis. Ook bij mijn kinderen op school zaten klasgenootjes die opgroeiden terwijl een van de ouders in een zogenaamde penitentiaire inrichting zat. Bij de een was sprake van diefstal en bij de ander van ‘iets’ met cocaïne, waardoor hij door een arrestatieteam van zijn bed werd gelicht waar zijn kinderen bij waren.
Beide kinderen waren nog hartstikke jong toen dat gebeurde, maar ik kan me zo voorstellen dat ze hierdoor voor het leven getekend zijn. Terwijl zij er niets aan konden doen dat (in dit geval) hun vaders de verkeerde keuze maakten door het slechte pad te bewandelen. De gevolgen waren er zeker; hun onbezorgde leventje was op slag voorbij. Hun ouders gingen uit elkaar, ze mochten iedere week maar een uurtje in de gevangenis op bezoek bij paps en hij was er niet bij tijdens de schoolmusical of het afzwemmen, de belangrijke momenten in hun nog zo jonge leven. En misschien nog wel het ergste: de schaamte en de manier waarop anderen over hen en hun familie oordeelden. Alsof het hele gezin dan crimineel is.
Dat meer kinderen zo’n verhaal hebben, zie je in de indringende serie Brandmerk, een verhalenreeks door de ogen van zes kinderen van gedetineerden die nu te zien is op de NPO. Ieder verhaal is anders, met één gemene deler: ze zijn getekend voor het leven door een allesbepalende keuze van hun vader of moeder.
Beau, Rachel, Djenairo, Sanneke, Annelyn en Terry maakten het allemaal mee en geven de krantenkop waarin te lezen is dat iemand veroordeeld wordt tot een celstraf, een gezicht. Wat doet het met je als blijkt dat je vader je moeder heeft vermoord? Of als je er pas na jaren achter komt dat je moeder niet in het ziekenhuis ligt, maar in de gevangenis zit? Of als je vader een topcrimineel is, een goede vriend van Willem Holleeder? Hoe kun je dan een band met hen hebben? Kun je überhaupt van zo iemand houden? En hoe ga je om met de reacties van je omgeving als je zo jong bent? Je wilt loyaal zijn aan je vader of moeder, maar dat is wel heel moeilijk als je diegene niet of nauwelijks kent of als je weet wat hij of zij gedaan heeft.
Ik zat ademloos te kijken naar de enorme kracht die deze jonge mensen laten zien over de manier waarop ze zijn omgegaan met een situatie waar ze nooit om gevraagd hebben.
Brandmerk – Kind van een Gedetineerde is op woensdag om 21:20 uur te zien op NPO 3.
Beeld credits: NPO Start
