Met dit soort afscheidsberichten zie ik steeds meer onlinevrienden vertrekken van social media. Sommigen zwaaien af vanuit morele bezwaren, omdat ze niet langer de zakken willen vullen van Big Tech-bazen en hun giftige politieke agenda. Er zijn er ook die besluiten te stoppen omdat ze onder aan de streep meer nadelen dan plezier ervaren.
‘Dit is mijn laatste post’: waarom steeds meer mensen afhaken
Mijn vriendin Sophie is er zo een. Sophie, een flink aantal jaar jonger dan ik en moeder van kleine kinderen, was in een algoritme gezogen van momfluencers dat haar vaker slecht over zichzelf deed voelen dan dat het haar opbeurde. Hoe leuk ze het ook vond om dingen te delen en op de hoogte te blijven van het leven van mensen die ze uit het oog was verloren, ze voelde zich na een avond langer scrollen dan voorgenomen vaker lusteloos dan gevoed. Sophie’s afscheidsbericht knaagde aan me, net als de laatste posts van de andere vertrekkende. Ze hebben allemaal gelijk natuurlijk. Slaaf zijn van een product met kwaadaardige wortels, dat voelt helemaal niet goed. Ook ik vind dat ik veel te vaak en veel te lang meegesleurd word in die eindeloze feed. Na een avond op de bank met mijn telefoon voel ik me net als na het leegeten van een hele zak drop; ontevreden. Zeker nooit zo geïnspireerd of opgevrolijkt als wanneer ik die tijd doorbreng met echte vrienden of met het kijken van een film.
Sophie’s scrollmoeheid en de druk van perfectie
‘Ik zou liegen als ik zeg dat ik het helemaal niet mis,’ gaf Sophie toe, toen we een wandeling maakten door het bos. Ze voelde dat de oud-collega’s of studievrienden met wie ze via social media nog contact had gehouden nu echt uit haar leven waren verdwenen. De vraag was; is dat erg? Als je nooit afspreekt met zulke mensen, wat is dan de toegevoegde waarde van de kennis van hun bestaan? Waarom zou je willen weten waar iemand zijn vakanties doorbrengt als je die persoon toch nooit meer in levende lijven spreekt? Voor social media bestond was de kring waarin we ons begaven ook kleiner. Was dat nou echt minder gezellig?
Sociale krimp: wat verlies je echt als je vertrekt?
Verslaafd of niet, ik ben nog niet zo ver om afscheid te nemen. Ik vind nog steeds dat ik óók veel goeie dingen haal uit de platforms of de mensen die ik volg. Al die lees-, film-, podcast-en restauranttips zou ik niet willen missen. Sommige columns en verhalen die ik via social media lees raken me oprecht. In die zin is Instagram ook zoiets als een abonnement op een tijdschrift of krant. Bovendien, ik maak er als schrijver zelf deel van uit. De reacties die ik krijg op mijn stukken maken me ontzettend blij, niets zo leuk als in contact staan met je lezers.
Social media als dagboek én afhankelijkheidsmiddel
Met heel veel liefde en toewijding heb ik de afgelopen jaren stukjes getikt op Franska. Het was voor mij een soort dagboek waarin ik wekelijks bijhield wat me raakte, waar ik me over verbaasde, verwonderde, me aan ergerde of wat ik met vurig enthousiasme wilde tippen. Ik vond het heerlijk de columns te delen op mijn eigen Instagram en de reacties daarop waren verslavend. Lezers die zich identificeerden met wat ik schreef en lieten weten dat ze zich erkent voelden door de woorden die ik gaf aan een gevoel dat zij ook hadden, dat was de mooiste beloning. Daar deed ik het voor. Maar het maakte me ook gejaagd en afhankelijk. Als ik minder reacties kreeg dan gehoopt werd ik onzeker. Als ik zag dat mensen het gezien hadden zonder een hartje achter te laten, riep dat vragen op. Ik vond het sneu om steeds te checken wie gekeken had maar ik deed het toch.
Tijd voor een ander podium
Met dit laatste stukje neem ik afscheid. Ik ga het missen, dat podium. Maar het gaat ook rust geven. Met schrijven ga ik door, want ik ben nu eenmaal iemand die graag woorden geeft aan gedachten en emoties. Er komt een nieuw boek, waarvan ik hoop dat je het zal kopen als je van mijn stukjes houdt. Van Insta neem ik ondanks alle mitsen en maren voorlopig nog geen afscheid. Dus wie weet, à la próxima, à bientôt. Tot slot, als jij diegene was van de hartjes of de lieve woorden, dan wil ik je bedanken, ik heb ervan genoten.
