Jemig, wat loopt daar nou in de tuin?
Adje: Zit je lekker te genieten in de tuin, komt daar ineens een wild beest voorbij. Zo groot als een herdershond. Maar wat is het?
Heerlijk: mijn hartsvriendin is samen met haar man een week op bezoek. We hebben net samen gekookt en gegeten, en zitten met z’n drieën onder de pijnboom te genieten van een kop koffie, de stilte en het vallen van de avond. Totdat Jacqueline opeens zegt: ’Kijk daar loopt een vos!’
Ik zie op zo’n 50 meter afstand een dier lopen en zeg: ‘Nee joh, dat is geen vos, dat is een wolf’. Het dier loopt rustig verder, alsof hij ons niet heeft gehoord. Hij is zo groot als een herdershond en heeft een roestbruine vacht. Eigenlijk kunnen we het ons bijna niet voorstellen dat het echt een wolf zou kunnen zijn. Hij loopt zo onverschrokken door het veld, en even later verdwijnt hij in de bosrand, ons een beetje verdwaasd achterlatend.
Twee dagen later gaan we samen even wijn halen bij mijn buurman, de markies. Lorenzo Misciatelli woont op Castello di Montegiove en produceert fantastische wijnen. Ik vertel hem het verhaal van de wolf en hij antwoordt meteen: ‘Oh, dat is de lone ranger, een mannetjeswolf die uit de groep is gezet.’ ‘Uit de groep gezet?’ zeggen Jacqueline en ik in koor. Lorenzo vertelt dat er al een paar maanden een grote groep wolven in het gebied rondstruint en dat ze al menig schaap en koe hebben aangevallen en gedood de afgelopen tijd. Oeps, we slikken even. En in de auto naar huis vraag ik me af wat dit voor mij betekent. Moet ik me hier zorgen over maken als ik ‘s avonds mijn honden uitlaat? Mijn conclusie is: nee, dat hoeft niet. Mijn honden zijn geen interessante prooi voor een wolf en verder ga ik er maar vanuit dat wolven, ook al zijn ze met een groep, banger voor mij zijn dan ik voor hen hoef te zijn. Verder hou ik me maar vast aan de Italiaanse uitdrukking ‘In Bocca al Lupo’.
Letterlijk vertaald is het ‘in de muil van de wolf’. Maar de uitdrukking, die dagelijks wordt gebruikt in Italië, betekent eigenlijk ‘succes en bescherming’. Ik ga er gemakshalve maar vanuit dat het zien van de wolf mij en mijn honden die bescherming zal geven.
Niet ‘dank je wel’ zeggen!
Iets meer over de uitdrukking? Een Italiaan zegt het dus tegen je als hij je succes wil wensen. Antwoord dan vooral niet met ‘grazie’ of dank je wel, want dit betekent juist ongeluk. Het juiste antwoord is: ‘Crepi il Lupo’ of gewoon ‘Crepi’, en dat betekent weer: ‘Dat hij moge creperen’. En dan doelen ze natuurlijk op de wolf.
Ik heb vaak aan Italianen gevraagd waar deze uitdrukking nou vandaan komt. Maar meestal halen ze hun schouders op en antwoorden met ‘Bwoah, ik zou het niet weten’. Dus ben ik maar zelf op onderzoek uitgegaan. Ik vond drie verschillende antwoorden. Ik kan ze alle drie wel geloven. Jij?
Moederbescherming: als er gevaar dreigt neemt de moederwolf de kleine wolfjes in haar bek en brengt ze naar een veilige plaats om ze tegen het gevaar te beschermen. Dus met de uitdrukking In Bocca al Lupo wens je iemand het allerbeste toe tegen de gevaren die op je pad kunnen komen.
Taal van herders en jagers: de wolf is en was de grootste bedreiging voor een kudde schapen, koeien of geiten. Tegenwoordig zie je dat een kudde wordt beschermd door een aantal zeer grote Maremanno-honden. Vroeger beschermden de herders de kudde en zichzelf met hun geweer. Het doden van een wolf werd dan ook als een bijzondere prestatie gezien en voor hen was deze ‘succeswens’ gewoon praktisch bedoeld.
Romulus en Remus: deze tweeling werd achtergelaten aan de oever van de Tiber en naar zeggen gered en gezoogd door een wolvin, waardoor de jongens hebben kunnen overleven. En net als voor deze tweeling brengt ook nu de muil van de wolf redding en voorspoed.
Adje Middelbeek woont en werkt in Umbrië (Italië). Vanuit haar supergezellige B&B c.q. vakantiehuis Podere del Buongustaio organiseert ze de mooiste culi-reizen.
