Geluk is een wetenschap geworden. Je móet gelukkig zijn, anders ben je een loser. Dit zeg ik niet, maar professor Pleij, in de Verdieping van het dagblad Trouw van 28 september. Hij heeft een sappig essay geschreven over de ‘geluksindustrie’. Een reis langs geluksbeleving door de eeuwen heen, met de titel: ‘Van hemelse gave tot hebbeding’. Dit vanwege de Maand van de Geschiedenis, die a.s. zondag begint en geluk als thema heeft. Ik hou nu al van die man. Hij schrijft op wat ik zelf ook denk en vind. Wie vindt het nou niet fijn om gelijk te krijgen? Dáár word je pas gelukkig van, ha!
Vroeger moest je geluk ‘verdienen’, door in God te geloven. Deed je dat niet, dan ging je naar de hel. Pley schrok van de massale geluksindustrie van tegenwoordig. Overal ter wereld duiken geluksprofessoren op. Alsof geluk een wetenschap is. Je kunt zelfs een ‘Masterclass geluk’ volgen. ‘Onderzoekers hebben bewezen dat…’ of ‘de wetenschap heeft aangetoond dat…’ kreten die je volop in de media tegenkomt als het gaat over hoe je gelukkig wordt. Even flink zijn: je móet en zal gelukkig zijn…
Kun je iets abstracts als ‘geluk’ leren? Hoe moet je ooit weer gelukkig worden na het verliezen van geliefden? Hoppa, allemaal naar de masterclass? Naar een swami in India? Maar dan moet je weer naar India en da’s ook niet voor iedereen weggelegd. Of samen met je narigheid en gelijkgestemden dansen aan zee, met een bloemenkrans op je hoofd?
Een zoektocht naar geluk is voor iedereen anders. Ik wilde naar Afrika. Dan zou ik optimaal gelukkig zijn. En ja, meestal ben ik dat hier. Maar een dag later kan ik in zak en as zitten, omdat ik te vaak in aanraking kom met intense armoede, bij mensen die dat niet verdienen. Niemand verdient dat.
PS: ik doe er een paar plaatjes bij van wat mij vandaag gelukkig maakte.
Ik denk altijd dat ik niet meer zou hoeven leven als ik mijn kinderen zou verliezen. Dan ontmoet ik een vrouw die acht kinderen kreeg, maar er vijf heeft verloren. Ze beheerst de kunst om voluit te leven als geen ander. Ik denk ook altijd dat ik niet meer zou hoeven leven als ik blind zou zijn. Of doof. Of… vul maar in. En dan zie je de ingrijpende documentaire van Ria Bremers over Sam.
Is vast nog te vinden op het www. Doof, blind, lam en niet kunnen praten. En toch blij dat hij leefde.
‘Pak het als het voorbij komt. Je herkent het. Dat weet ik zeker’
Geluk overkomt je. Of niet. Het komt en gaat. Net als ongeluk. Wat ik er zelf aan kan doen, zal ik zeker niet nalaten: uitkijken bij het oversteken en zo. En wat het geluk betreft: pak het als het voorbij komt. Je herkent het. Dat weet ik zeker en daarvoor hoef je echt niet naar de Masterclass. Misschien gewoon ophouden met zoeken en het leven in al zijn facetten tot je nemen? Met al het geluk en ongeluk dat erbij hoort?