Wieke blijft
nog even
Voorlopig nog even ‘into Africa’, want als jullie dit lezen, ben ik weer op weg naar ons dorp Katete. En dat wordt ons laatste traject, voordat we voorgoed naar huis gaan. Een dubbel gevoel. Alles wat de afgelopen zes jaren zo gewoon is geworden, ga ik nu voor de laatste keer zien en meemaken. Heimwee hebben terwijl je er nog bent, zo noem ik dat gevoel altijd.
Hoog in de lucht, op weg naar Dubai, dacht ik na over de afgelopen twee verlofmaanden. Verlof is geen vakantie, dat zullen veel expats met me eens zijn. We sjeesden het hele land rond. Maar het was de moeite waard. De boekpresentatie, met als uitsmijter de ridderorde die ik nooit had verwacht. Knuffelsessies met onze jongste kleinzoon, het schattigste peutertje van Nederland (vind ik dan, hè?). Oppassen op de oudste kleinzoon, die vroeg: “Opa en oma, wanneer komen jullie mij nou eindelijk eens uit school halen?” Een serie kijken met de oudste kleindochter, opgerold op de bank, haar koppie tegen me aan. Luisteren naar de jongste kleindochter die even – uit haar hoofd – de hele geschiedenis van de slavernij oplepelt. Oudste zoon die, aangedaan, zegt: “Ik ben toch blij dat jullie straks weer voorgoed bij ons zijn.” Gesprekken met vriendinnen, familiebezoek. Bellen met vrienden bij wie we door tijdgebrek jammer genoeg niet langs kunnen gaan.
Dit alles overdenkend, want je kunt in zo’n vliegtuig toch nergens heen, bereid ik me voor op schakelen, zoals ik dat de afgelopen jaren zo vaak heb gedaan. Grappig, op het eerste vliegtraject denk ik na over Nederland en wat ik achterlaat, dan volgt het overstappen in Dubai, met veel gedoe en hangen, en tijdens de vlucht van Dubai naar Lusaka glijd ik vanzelf in de Afrikamodus. Als ik uitstap zal het warm zijn, misschien regent het pijpenstelen. Het landschap zal veranderd zijn van dor, dorstig en bruin naar groen en sappig. Een jaarlijkse metamorfose.
Alleen de mensen veranderen niet. Ik kan me nog een poosje laven aan de spontane gastvrijheid en de altijd lachende Zambianen. In mijn boek ‘Wieke in Zambia, onvergetelijke jaren’, staat achterin een tekst geprint binnen de lijnen van het continent Afrika. Toen ik die voor het eerst las, kwam elke zin vol herkenning bij me binnen. Kort samengevat: ‘Jij kunt Afrika wel verlaten, maar je komt altijd weer terug, omdat Afrika in je zit en er nooit meer uitgaat’.
Wieke Biesheuvel is columnist bij Libelle, schrijft boeken, woont in Zambia en helpt de plaatselijke bevolking met medewerking van haar vriendinnen hier aan waterputten.
