Wat is PCOS nou precies en kan je er iets tegen doen?
Steeds vaker komt het in het nieuws en dat is maar goed ook. Want heel veel mensen hebben er nog steeds nooit van gehoord: PCOS, oftewel Polycysteus Ovarium Syndroom.
Dit houdt in dat er veel kleine blaasjes rondom je eierstokken zitten. En als je dacht dat dat al naar klinkt: dat is zo. Onder andere Romee Strijd sprak zich erover uit dat ze moeite had om zwanger te worden door haar PCOS, wat inderdaad veroorzaakt kan worden door deze stoornis. Maar (helaas) zijn er nog veel andere dingen waar je last van kan hebben door PCOS. Zelf wist ik er echt nog zo weinig van en daarom schakelde ik Myriam Koning in. Zij is een expert op het gebied van PCOS en de oprichtster van de website Healthy Hormones, waarbij ze vrouwen met PCOS begeleidt. Zij ondervond namelijk dat een verandering in je levensstijl zeker kan helpen wanneer je veel klachten hebt. Hoe dat precies zit? Je leest het hieronder.
Hoe kwam jij erachter dat het PCOS was waar je last van had? Wat was het moment dat je dacht: hier klopt iets niet?
‘Ik had al langere tijd last van migraineaanvallen en mijn humeur kon soms omslaan als een blad aan een boom. Al tien jaar slikte ik de pil en omdat ik dacht dat dezelfde anticonceptiepil de oorzaak zou kunnen zijn van mijn klachten stopte ik daar mee. Alleen: eenmaal zonder pil werd ik helemaal niet meer ongesteld. Ik had er zelf al snel geen goed gevoel bij. Elke vrouw wordt toch ongesteld, waarom ik dan niet?Later werd ik doorverwezen naar de gynaecoloog. Toen die een echo maakte, waren hierop de cystes op mijn eierstokken duidelijk te zien. Ik kreeg de diagnose PCOS. Deze uitslag kwam echt wel hard binnen. Mijn lichaam werkte niet zoals het hoort en ik wilde ooit graag moeder worden.’
PCOS is nog steeds niet heel bekend onder veel vrouwen, en ook door artsen wordt het vaak niet serieus (genoeg) opgepakt. Wat zijn jouw tips om toch de juiste hulp te krijgen?
‘PCOS is de meest voorkomende hormonale disbalans: tenminste 10 procent van de vrouwen heeft er mee te maken. Maar ondanks dit grote aantal wordt er nog steeds niet zoveel over gesproken, wat niet helpt bij het het herkennen en verbeteren van PCOS-symptomen. PCOS wordt vaak gezien als enkel een vruchtbaarheidsprobleem, maar het omvat veel meer dan dat. Wanneer hormonen wel in balans zijn voel je je tenslotte veel beter en gelukkiger. Ook de klachten die met PCOS samenhangen zoals acne, overbeharing of haaruitval zijn echt ontzettend heftig voor een vrouw. En dan heb ik het nog niet over de lange termijn gevolgen zoals het ontwikkelen van diabetes type 2. Vaak komen vrouwen er ook pas achter wanneer ze zwanger willen worden, wat dan niet zo gemakkelijk gaat. Dit is het moment dat vrouwen bij een gynaecoloog terecht komen. Artsen volgen een protocol wanneer een zwangerschapswens speelt, maar wanneer dit (nog) niet het geval is, is vaak het enige advies: ‘slik de anticonceptiepil.’ Mijn advies is om juist zelf verder te kijken omdat er echt veel op een natuurlijke manier aan te doen is. Dus niet direct of alleen het medische traject te volgen, maar ook zelf kijken wat de oorzaak van jouw PCOS-(symptomen) is.’
Wat zijn veranderingen die iemand met PCOS in zijn leven kan doorvoeren om verbetering te zien? En vooral: hoe heb jij dat aangepakt; ben je zelf een beetje op ontdekking gegaan om te kijken wat voor jouw lichaam werkte?
‘Ik heb alles gelezen en uitgezocht over het op gang krijgen van mijn cyclus. Hoeveel verschil voeding kan maken blijft bijzonder. Insulineresistentie en een schommelende bloedsuikerspiegel zijn bij veel vrouwen onderliggende oorzaken van PCOS. Wanneer je door wat je eet zorgt dat je bloedsuikerspiegel stabiel wordt, maakt dit een groot verschil en kunnen je hormonen weer in balans komen. Hierdoor verdwijnen je klachten, komt je cyclus op gang en zo vergroot je ook de kans op een natuurlijke zwangerschap. Wat misschien voor de hand ligt is dat je toegevoegde suikers zoveel mogelijk dient te vermijden, maar ook het letten op de juiste combinaties bij eten is van belang. Probeer bijvoorbeeld meer goede vetten en eiwitten toe te voegen aan je maaltijden. Zo demp je de suikerpieken. Een factor met veel invloed die heel vaak wordt onderschat is stress. Of eigenlijk het tegenovergestelde: voldoende rustmomenten inbouwen. Dit kan door meer tijd voor jezelf in te plannen, in de vorm van yoga of mediatie bijvoorbeeld. Maar dit kan ook iets anders zijn waar jij heel blij van wordt, bijvoorbeeld een wandeling in de natuur of afspreken met vriendinnen. Dit kan zoveel doen voor je hormoonbalans. Verder kunnen supplementen een mooie aanvulling zijn op gezonde PCOS-proof-voeding, zoals ik het noem. Specifieke supplementen zoals D-Chiro-Inositol en Six Sense kunnen het herstel positief ondersteunen en versnellen. Deze stabiliseren de bloedsuikerspiegel, waardoor de hormoonbalans weer genormaliseerd wordt.’
Hoe lang duurde het voordat je de eerste verbeteringen zag?
‘Die merkte ik al snel. PCOS-proof-voeding had vrijwel direct effect op mijn energieniveau en stemming. Ongesteld werd ik na een jaar weer voor het eerst. Ik ben nog nooit zo blij geweest om ongesteld te zijn. Mijn cyclus was zeker niet direct regelmatig, maar langzaam werd deze wel steeds korter en toen wij klaar waren voor kinderen was ik binnen twee maanden zwanger. En dus volledig zonder medische hulp of medicijnen.’
Oplossingen voor PCOS, daar is nog niet veel wetenschappelijk over bekend. Heb jij het ook met artsen gehad over wat voor jou werkte en hoe werd daarop gereageerd?
‘Toen ik zelf nog onder controle was in het ziekenhuis vroeg ik altijd of er nog iets was wat ik zelf kon doen om mijn klachten te verminderen. Het antwoord was steevast ’nee. Toen op de echo mijn vochtblaasjes verdwenen waren was mijn gynaecoloog dan ook verbaasd. Ik vertelde wat voor aanpassingen ik had gedaan en kreeg toen wel de bevestiging dat er onderzoeken zijn die aantonen dat het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel een positief effect kan hebben op PCOS. Die onderzoeken had ik inmiddels ook gelezen. Gelukkig hoor ik nu steeds meer positieve verhalen. Dat artsen wel aangeven dat er op de natuurlijke manier iets aan te doen is cliënten worden soms zelfs naar mij doorverwezen. Mijn huisarts in die tijd vond het superinteressant maar, gaf toe dat ze in hun opleiding hier gewoon niet over leren. Dat ze enkel PCOS-symptomen bestrijden maar dat er naar de oorzaak van PCOS eigenlijk niet gekeken wordt. Daarom denk ik dat juist bij PCOS een natuurlijke aanpak de medische wereld zo goed kan ondersteunen, zodat vrouwen blijvend van hun klachten af komen en gezondheidsrisico’s op de lange termijn worden voorkomen.’