Franska.nl

Wat ik fout heb gedaan in de opvoeding

 

Als je je kinderen uitscheldt, worden ze onzeker. Maar als je ze de hemel in prijst, ook.

 

Ken je die man die klaagde over zijn strenge vader? ‘Ik had zo graag naar ballet gewild als jongetje,’ zei hij, ‘maar dat mocht niet van mijn vader – ik moest op voetbal. Nou, die fout zal ik niet maken. Mijn zoon wil op pianoles, maar hij moet en zal op ballet!’

 

Zulke fouten heb ik ook gemaakt. Nou ja, niet zo dom als deze, maar het komt wel in de buurt. Mijn moeder gaf ons nooit een compliment. Ze zei wel voortdurend akelige dingen als we onhandig waren geweest: slome duikelaar, strontstomme idioot dat je bent, rund, ezel, noem maar op. Als ze ooit eens iets aardigs zei, deed ze dat zo overdreven gemaakt dat je niet geloofde dat ze het meende: ‘Kínd, wat heb je een goed karakter.’

 

Nee, zoals mijn moeder ging ik het niet doen. Daar kwam bij dat ik toevallig de meest fantastische kinderen kreeg die ter wereld ooit geboren waren – lief, slim, gevoelig, mooi, kortom perfect. En dat zei ik ook tegen ze. Hun vader berispte me weleens: je moet ze niet de hemel in prijzen, daar worden ze onzeker van. Want dat kunnen ze nooit helemaal waarmaken. Ik hoorde het, ik geloof zelfs dat ik het ergens ook wel begreep, maar ik kon er niks mee. Want ik vónd mijn kinderen nou eenmaal briljant, geweldig, beeldschoon en bijzonder.

 

Daarmee heb ik het moeilijker gemaakt voor hen om zichzelf te worden, begrijp ik nu. Want ergens in hun achterhoofd blijf je als kind dan dat idee houden: ik moet wel briljant, geweldig, beeldschoon en bijzonder zijn. Dat verwacht mijn moeder van me.

 

Het lijkt een beetje op het overdadig beschermen tegen alles wat gevaarlijk zou kunnen zijn zoals ouders in Amerika tegenwoordig schijnen te doen. Het blijkt dat er de laatste decennia een explosie is van allergieën zoals pinda-allergie, juist omdat alle kinderen zo zorgvuldig bij pinda’s worden weggehouden, uit voorzorg. Je moet een beetje rommel binnenkrijgen om weerbaar te worden. Daaraan heb ik me niet bezondigd: mijn peutertjes kropen onbekommerd rond in stof en kattenharen. Kerngezond geworden. Maar ik deed dus wel ongeveer hetzelfde op een ander vlak.

 

Hoe moet het dan? Ik weet het inmiddels: je mag wel de prestatie loven, maar niet het hele kind. Dus wel: wat een mooie tekening heb je gemaakt, maar niet: je bent een echte kunstenaar. De theorie heb ik onder de knie. Nou nog even doen.