Vaders van vroeger knuffelden niet
Het ontroert me altijd diep als mannen die van hun eigen vader niet meer dan een handdruk kregen, hun liefde voor hun eigen kinderen zo vrijuit durven te tonen.
Veel mannen van mijn generatie zijn opgegroeid met een vader die zondag het vlees aansneed. Of die zich terugtrok in zijn studeerkamer met een fles whiskey. Die, als het meezat, een goedkeurende hand op de schouder legde na een gewonnen voetbalwedstrijd. Of een pluim in de vorm van een knikje uitdeelde op vertoon van een uitstekend rapport.
Die overtuigd was dat het pedagogisch onverantwoord was om complimenteus te zijn; dat zou maar luie, zelfgenoegzame papkinderen kweken. Het waren geen vaders die gewend waren hun zachte kant te laten zien.
Het ontroert me altijd diep als mannen die van hun eigen vader niet meer dan een handdruk kregen, hun liefde voor hun eigen kinderen zo vrijuit durven te tonen.
Mijn zonen en dochter, inmiddels alle drie volwassen, kruipen nog net niet bij hun vader op schoot, maar schurken op de bank wel lekker tegen hem aan. Ze schamen zich niet om een arm om hem heen te slaan als ze een ommetje maken. Ze storten hun hart bij hem uit, niet alleen als ze slachtoffer geworden zijn van phishing of studieadvies willen, maar ook bij hartzeer of onzekerheid op het gebied van vriendschap.
Ze hebben een vader die onvoorwaardelijk van ze houdt. Die altijd heeft bewezen dat er geen voorwaarden verbonden zijn aan zijn liefde voor hen. Roefke Carmiggelt, een fantastische familietherapeut die op haar 83e nog steeds een goedlopende praktijk heeft, zegt dat inleven in de behoefte van het kind vanuit onvoorwaardelijke liefde het grootste cadeau is dat je als ouder kunt geven.
Veel vaders van onze leeftijd komen van ver. Hun eigen vader was in de oorlogsjaren of wederopbouw ook niet bepaald opgevoed met oog voor sociaal-emotionele ontwikkeling. Hen was als kind waarschijnlijk ook nooit gevraagd hoe het nou met ze ging. Wie in de tijd van de harde hand en de boterham met tevredenheid moest opgroeien, kwam wellicht op het gebied van aandacht en genegenheid ook een boel tekort.
Maar ook als je met die verzachtende blik kijkt naar de schouders waar onze mannen op staan, blijft het knap, vind ik, dat ze zich los hebben gemaakt van dat patroon. Dat ze hun best hebben gedaan om minder te oordelen dan zij beoordeeld zijn. Dat ze in staat zijn om aandacht te geven in plaats van zichzelf centraal te stellen. Om naar hun kinderen te kijken en ze te accepteren zoals ze zijn.
Ook de vader van mijn kinderen is geen heilige. Ook hij zat dankzij al zijn professionele ambities vaak vastgeplakt aan zijn laptop terwijl iemand zijn aandacht tevergeefs probeerde te vangen. Ook zijn lat lag nogal hoog, waardoor er soms te veel druk werd ervaren. Maar het goede is dat hij – maar ook zijn vrienden waarmee hij deze dynamiek durft te bespreken – zich daar tenminste bewust van is. Dat ze bovendien zo flink zijn om dat op te biechten aan hun zonen en dochters. Dat is een cadeau, voor de kinderen maar ook voor zichzelf én voor de moeders zoals ik.