Myrthe kan zich haar moeder niet anders herinneren dan met rugpijn
Hernia’s, verschoven ruggenwervels en beknelde zenuwen: ze hoorde het allemaal aan.
‘Ik kan me mijn moeder niet anders herinneren dan met rugpijn. Hernia’s, verschoven ruggenwervels, slijtage aan ruggenwervels, beknelde zenuwen: ik hoorde het allemaal voorbijkomen en ik liet het eerlijk gezegd ook allemaal een beetje langs me afglijden. Misschien had ik als puber wel het idee dat het ook een beetje theater van haar was, want mamma klaagde altijd steen en been, maar ze bleef intussen wel gewoon alles doen wat ze dacht dat ze moest doen. Koken, boodschappen, haar parttime baan, de was, de strijk. Alleen schoonmaken liet ze aan anderen over, want dat trok ze echt niet met haar rug, zoals ze dat altijd noemde.
Toen ik negentien was en net mijn eerste semester aan de universiteit erop had zitten, kwam ik voor de kerst naar huis. Omdat mijn ouders in de kop van Groningen wonen en ik in Rotterdam heb gestudeerd, was ik in tegenstelling tot veel andere studenten niet elk weekend thuis te vinden. Daarom vond ik een heerlijk lang kerstweekend aanschuiven en verwend worden een fijn vooruitzicht. Mamma had zich buitengewoon uitgesloofd voor het diner, had het gezellig gemaakt in huis en was goed te spreken. Naderhand realiseerde ik me dat ze het weinig over haar rug had gehad, dus die zou wel goed gaan.
Na de kerst ging ik terug naar Rotterdam om oud en nieuw met mijn huis te vieren. Op nieuwjaarsdag belde ik tegen het einde van de middag pas om mijn ouders een gelukkig nieuwjaar te wensen. Ik kreeg alleen pappa aan de telefoon. Mamma was even gaan liggen, want het was weer foute boel met haar rug, zei hij. Ik weet nog heel goed dat ik verbaasd was, want minder dan een week geleden ging het juist nog supergoed.
Op 5 januari kwam er een telefoontje van mijn vader. Toen ik zijn stem hoorde, wist ik meteen dat het heel erg mis was, want hij klonk zo vreemd hees dat het me koud om het hart werd. Hij moest iets ergs vertellen, hoorde ik hem zeggen. Het was mamma. Er was iets met mamma. Hij moest zo erg huilen dat ik hem amper kon verstaan. Wat ik begreep, is dat ik heel snel naar huis moest komen, en dat deed ik. De vader van een vriendin die in de buurt van Rotterdam woonde, bracht me met de auto zodat ik niet zo lang onderweg zou zijn.
Thuis aangekomen was mamma al overleden. Ze bleek een overdosis aan slaapmedicatie en pijnstillers te hebben genomen. Die had ze, zo vonden we later uit, opgespaard. Toen ze alles innam, was pappa net naar zijn werk. Ze had hier goed over nagedacht en alles heel goed voorbereid. Dit was geen schreeuw om aandacht, maar een beslissing om er een einde aan te maken. In een brief die ze voor ons had achtergelaten, schreef ze dat ze de helse pijnen niet meer aankon. Na alle (mislukte) operaties, therapieën en medicatie die ze in de loop der jaren had ondergaan en gekregen, had ze de hoop laten varen dat het nog ooit beter zou worden. Te moeten leven met deze pijn was geen leven wat haar betrof, en daarom had ze besloten er een eind aan te maken.
Ze drukte ons op het hart om ons nooit schuldig te gaan voelen, want ze begreep als geen ander dat haar eeuwige gejammer op den duur zijn uitwerking had gemist. Ze hield heel veel van ons en nam ons niets kwalijk. We moesten goed voor elkaar en voor onszelf zorgen, en ze wist zeker dat ik gelukkig zou worden in de liefde en dat er ook voor pappa nog ooit een nieuwe liefde in zijn leven zou komen.
In het begin was het moeilijk om haar woorden ter harte te nemen, want behalve dat ik haar heel erg miste en ook heel erg met pappa te doen had, overheerste toch vooral het schuldgevoel dat ik haar lijden zo vaak had gebagatelliseerd.
Inmiddels is het bijna tien jaar geleden dat ik oud en nieuw vierde als een zorgeloze student die nog gewoon een vader en een moeder had waarbij ze altijd terecht kon en die er altijd zouden zijn. Het schuldgevoel heb ik gelukkig een plek kunnen geven. Het gemis zal altijd blijven. Net zoals de eerste dagen van een nieuw jaar altijd zullen herinneren aan dat vreselijke telefoontje.’
Myrthe’s naam is gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie.
Er is veel over te vertellen, over moeders en dochters. Daarom hebben we er een reeks van gemaakt waarin elke week andere moeders en/of dochters aan het woord komen. Allemaal met relaties waar we ons aan kunnen spiegelen, in kunnen verdiepen, over kunnen verbazen, van kunnen genieten en van kunnen leren.
Heb jij een moeder/dochter verhaal dat je wilt delen? Dat kan ook anoniem. Als je mailt naar info@franska.nl onder vermelding van ‘moeders en dochters’ nemen wij contact met je op.