Franska.nl

Ideale moeders? Echt waar, ze bestaan. En dit is de tijd van het jaar om ze in het zonnetje te zetten!

‘Lara’s moeder had een geheim dat zwaar op haar drukte.’

 

‘December was bij ons thuis nooit bepaald een feestmaand. Zodra Sinterklaas zijn hielen had gelicht en de lichtjes overal ontstaken, zakte mijn moeders humeur met de dag nog een stukje verder de diepte in. Ze sukkelde naar het einde van het jaar, sleepte zich door de kerstdagen, wilde liever geen kerstboom – wat wij afdwongen toen we wat ouder werden – en liefst ook geen feestjes voor oud en nieuw. ‘Laat mij maar,’ zei ze altijd. ‘Laat haar maar,’ zei ook papa. ‘Ze houdt gewoon niet van december, maar dat heeft niks met ons te maken.’ Waar het wel mee te maken had, vroeg ik me toen ik klein was niet eens af. En toen ik ouder werd, kwam ik er niet achter omdat mijn moeder stug bleef volhouden dat er niks aan de hand was. Op nieuwjaarsdag leek ze in ieder geval altijd weer tot leven te komen en werd ze weer langzaam maar zeker de oude. Vaak was de kerstboom al afgetuigd als we op 1 januari met een kater beneden kwamen en was er in huis niets meer te vinden dat aan december deed denken.

 

Alles werd anders toen er op een kerstavond – ik woonde toen al op mezelf – werd aangebeld en er een voor ons onbekende man op de stoep stond. Hij kwam voor Anna, zei hij – zo heet mijn moeder. Want hij moest haar dringend spreken. Mijn moeder, die aan tafel zat, verstijfde en werd lijkbleek. Wat was hier aan de hand? Wie was deze man? Mijn vader had hem binnengevraagd. Op de drempel van onze woonkeuken bleef hij staan. Even aarzelde hij. Toen begon hij zonder omhaal en zonder introductie te praten. ‘Je moet naar huis komen, Anna. Je moeder maakt het niet meer lang en ze vraagt naar je.’

 

Nu was het mijn beurt om van kleur te verschieten. Mijn moeders moeder? Die was toch dood? Overleden toen ik nog niet eens geboren was? Het was mijn vader die de stilte doorbrak. Hij nam de man bij de arm en leidde hem de kamer en de voordeur uit. Toen mijn vader weer aan tafel kwam, was het zo doodstil dat ik niet eens meer adem durfde te halen. Na wat een eeuwigheid leek, schraapte mijn vader eindelijk zijn keel en begon te praten.

 

‘Jullie hadden er nooit op deze manier achter moeten komen, maar –’ hij kuchte weer – ‘dit was de man van jullie oma. De moeder van mama is namelijk niet dood. Die leeft. En dit is haar man, jullie moeders stiefvader. Hij heeft jullie moeder niet goed behandeld vroeger en hoewel jullie oma wist wat er zich allemaal afspeelde, ondernam ze niets om de man te stoppen.’

 

Nu zat mama te huilen. Papa ging achter haar staan. ‘Het moet nu maar eens gezegd worden, Anna,’ zei hij. ‘Dit geheim draag je sowieso al veel te lang met je mee. Je kunt niet langer doen alsof er niets gebeurd is.’ Mama’s huilen was inmiddels in een hartverscheurend snikken overgegaan.

 

In de dagen erna werd ons gaandeweg duidelijk wat het hele verhaal was. Mama was jarenlang door haar stiefvader misbruikt en haar bloedeigen moeder had weggekeken en had het misbruik al die tijd gewoon laten gebeuren. December was de ergste maand van het jaar. Want in december deed haar stiefvader er alles aan om de stemming te verpesten en conflicten te creëren. Harmonie verdroeg hij net zo min als gezelligheid.

 

Al die jaren heeft mijn moeder gevochten als een leeuw om haar trauma’s niet op ons over te dragen. Maar in december kwam altijd alles samen en drukte het verleden te zwaar om nog gewoon te kunnen functioneren. Na die bewuste kerstavond zijn we met z’n allen naar mijn oma toe gegaan. Ze lag op sterven en vroeg haar dochter om vergeving zodat ze vredig heen kon gaan. Mijn moeder gaf haar wat ze vroeg en zei wat ze wilde horen.

 

Vanaf die kerst werd december elk jaar een stukje minder donker en mama’s hart een stukje lichter. De kracht waarmee ze zich boven haar jeugd heeft uitgevochten is bewonderenswaardig en dat ze het als moeder, ondanks al haar trauma’s, zo goed heeft gedaan, dat verdient niets dan bewondering.’

 

Lara’s naam is gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie.

 

Er is veel over te vertellen, over moeders en dochters. Daarom hebben we er een reeks van gemaakt waarin elke week andere moeders en/of dochters aan het woord komen. Allemaal met relaties waar we ons aan kunnen spiegelen, in kunnen verdiepen, over kunnen verbazen, van kunnen genieten en van kunnen leren.

 

Heb jij een moeder/dochter verhaal dat je wilt delen? Dat kan ook anoniem. Als je mailt naar info@franska.nl onder vermelding van ‘moeders en dochters’ nemen wij contact met je op.