Het is iets waar sommigen al jaren naar uitkijken, en anderen zien er stiekem juist een beetje tegenop: de pensioenleeftijd. Met pensioen gaan staat over het algemeen gelijk aan zeeën van tijd hebben, of in ieder geval zelf de controle hebben over hoe je je tijd indeelt. In het begin zal je voelen dat er een enorme rust over je heen komt. Maar aan de andere kant is je vaste routine opeens weg. Je hersenen zullen eraan moeten wennen dat je ze opeens wat minder aan het werk gaat zetten wanneer je eenmaal met pensioen gaat. En hoewel het natuurlijk goed is dat je waarschijnlijk minder stress zal ervaren doordat je (waarschijnlijk) grootste bron van stress wegvalt, heeft al die vrije tijd soms ook een nadelig effect op je hersenen.

Eigenlijk is met pensioen gaan dus niet per definitie goed voor je hersenen

Zodra je stopt met werken worden je hersenen op een andere manier gebruikt dan wanneer je gewend bent de taken op je werk uit te voeren. Over het algemeen omvatten die taken veel regel en planwerk, en zit daar vaak ook nog een stuk ‘problemen oplossen’ aan verbonden. Wanneer je met pensioen gaat, wordt die cognitieve belasting die daar voor nodig is opeens minder. Het stukje wat je gebruikt voor plannen en problemen oplossen bijvoorbeeld, wordt minder belast. Als je dit gedeelte niet blijft trainen, zal je uiteindelijk sneller vergeetachtig worden, of de juiste woorden niet kunnen vinden, maar ook wordt je aandachtspanne een stuk korter. Het is dus geen slecht plan om af en toe nog eens wat ingewikkelde plannen voor jezelf te verzinnen: een familievakantie regelen, misschien een kleine home make over? Het moet natuurlijk niet al te veel stress opleveren, maar ga op zoek naar een lekker project om aan te pakken wanneer je daar de tijd voor hebt.

Ook als je het moeilijk vindt om te stoppen met werken, heeft dat pensioen zo zijn voordelen

Bedenk je eens even hoeveel je eigenlijk hebt moeten laten gaan omdat je te veel werkverplichtingen had om gezellig mee te doen? Vrienden die gezellig een lang weekend met elkaar uit fietsen gaan, maar jij moet thuisblijven omdat je die paar dagen geen extra vrij kan krijgen. Nou, een van de positieve kanten aan stoppen met werken is dus dat je opeens veel meer tijd hebt voor sociale contacten. Zelfs als je geen hordes vrienden hebt, zal je veel meer tijd hebben om gezellige dingen te doen met anderen buiten de deur. Ga bij een sportclub, begin aan die talencursus die je al veel te lang uitstelt vanwege tijdgebrek, doe wat je niet laten kunt! Dat is niet alleen goed voor het voldoen aan je sociale behoeften, het helpt je hersenen ook nog eens actief te houden. Als je iets nieuws leert, zoals bijvoorbeeld dus een taal, wordt de neuroplasticiteit in je hersenen bevorderd. Dat houdt in dat je hersenen het vermogen om zich aan te passen, behouden.  

 
Het risico op depressie wordt in een keer veel kleiner

Dat stress niet gezond is, is niet bepaald nieuws. Maar stress heeft niet alleen negatieve invloed op je hart. Ook je hersenen kunnen behoorlijk last hebben van die langere periodes van stress. Wanneer je met pensioen gaat heb je hier hopelijk een stuk minder last van, omdat een belangrijke oorzaak van die stress wegvalt. Daardoor heb je minder risico op geheugenverlies en depressie. Een andere oorzaak van depressie kan zijn dat je na het bereiken van de pensioenleeftijd plotseling het gevoel hebt geen doel of identiteit meer te hebben. Het is daarom extra van belang om een plan te hebben voor wat je wil doen na je pensioen. Plan genoeg leuke afspraken met vrienden en familie in, maak een mooi reisje, of ga eindelijk beginnen aan die schildercursus. Actief blijven en een gezellige, gevulde agenda behouden zorgt ervoor dat je nog lang en gelukkig van je vrije tijd kan gaan genieten!

Deze dingen staan bovenaan het lijstje van de meeste pensionado’s

Zoals altijd zijn bepaalde activiteiten of reisbestemmingen nou eenmaal populairder dan andere. Dus wat doet het gros van de mensen die net met pensioen is gegaan? Wat zijn de populairste plannen op het lijstje?
1.     Reizen 
Eindelijk de tijd om langere of verdere reizen te maken – van campertochten door Europa tot wereldcruises of die ene verre bestemming die altijd op de bucketlist stond.
 
2.     Meer tijd met familie en kleinkinderen 
Vooral opa’s en oma’s kijken uit naar het kunnen oppassen of gewoon genieten van quality time zonder werkverplichtingen.
 
3.     Een hobby (her)oppakken of nieuwe beginnen 
Denk aan schilderen, tuinieren, modelbouw, fotografie, vissen, muziek maken of schrijven.
 
4.     Vrijwilligerswerk doen 
Veel mensen willen zich nuttig blijven voelen en kiezen ervoor om iets terug te doen voor de samenleving — bijvoorbeeld in zorg, natuurbeheer, buurtwerk of onderwijs.
 
5.     Een cursus of studie volgen 
Levenslang leren wint terrein. Sommige gepensioneerden volgen een taalcursus, verdiepen zich in geschiedenis of doen zelfs een universitaire studie als “hoorcollegestudent”.
 
6.     Gezonder leven en meer bewegen 
Pensioen wordt vaak gezien als het moment om gezonder te eten, te sporten, te wandelen of yoga te doen.
 
7.     Een droomproject starten 
Bijvoorbeeld een eigen moestuin aanleggen, een camper bouwen, het huis verbouwen of eindelijk die roman schrijven.
 
8.     Sociaal leven uitbreiden 
Meer tijd voor vrienden, kaartclubjes, bridgen, samen koken of bij een vereniging gaan. Veel mensen herontdekken het belang van sociaal contact.
 
9.     Een bijbaan of zzp-klussen doen 
Niet iedereen stopt volledig met werken. Sommigen blijven als adviseur actief of starten een klein eigen bedrijfje (bijv. coachen, lesgeven of een webshop).
 
10.  Rust nemen en doen waar je zin in hebt 
Gewoon niets móeten, uitslapen, lezen, tv-series inhalen of lekker niksen. Vrijheid en flexibiliteit zijn vaak het meest gewaardeerd.
 

Bron: NEMO Kennislink