Franska.nl

Eddy de Wind – Eindstation Auschwitz

 

Yess, ik heb weer een heel goede tip voor jullie klaarliggen. Ik wilde eerst ‘fijne tip’ schrijven, maar dat klinkt zo luchtig. En dat is dit boek allesbehalve.

Maar jeetje, wat indrukwekkend. Oké, even een korte inleiding: ik ben altijd al ontzettend geïnteresseerd geweest in de Tweede Wereldoorlog. Films, documentaires en boeken hierover: ik verslind ze. Soms met gemengde gevoelens, want lang niet alles is even goed natuurlijk. Mijn ultieme nummer één is (en dat zullen velen met mij vinden) het boek van Primo Levi, ‘Is dit een mens’. Dat las ik toen ik nog op de middelbare school zat (oftewel: vele jaren geleden) en ik was daar enorm van onder de indruk. Ondertussen heb ik het al meerdere keren gelezen en heb ik zelfs een tweede versie ervan gekocht omdat de eerste het niet meer overleefde toen ie weer meeging op vakantie. Ja, ik ben zo’n type dat vaak boeken meerdere keren leest als ik er echt enthousiast over ben.

 

Wat mij altijd het meest raakt en boeit zijn de memoires van mensen die de oorlog daadwerkelijk hebben meegemaakt. Natuurlijk pink ik een traantje weg bij de films over WOII die fictie zijn, maar de boeken raken me nog meer. Gek genoeg heb ik moeite gehad om het Dagboek van Anne Frank door te komen, terwijl dat natuurlijk een soort boegbeeld is in Nederland wat oorlogsliteratuur betreft. Maar goed, lang verhaal kort: ik heb een nieuwe aanwinst die helemaal in dit rijtje past. Hij kwam afgelopen januari uit, maar ik las hem pas vorige week.

 

En dat boek, ‘Eindstation Auschwitz’, is van Eddy de Wind, een arts. Het boek beschrijft de twee jaar die hij heeft doorgebracht in Auschwitz. Opvallend is dat Eddy (in het boek Hans genaamd) van Joodse komaf is, maar zich gelijk na zijn afstuderen vrijwillig meldde bij Westerbork, om daar de gedeporteerden medisch bij te staan. Dit deed hij omdat zijn moeder in Westerbork zou zitten en hij hoopte op haar vrijlating; bij aankomst werd echter duidelijk dat zijn moeder al naar Auschwitz was gebracht.

 

Eindstation Auschwitz begint niet in Westerbork, maar met de tocht naar Auschwitz. De overvolle trein, de hoop op een ander leven, geen idee hebbende wat ze te wachten staat. Hoofdpersonage Hans is samen met zijn vrouw Friedel op de trein gezet richting Polen. De hoop op een vrijlating vervliegt daar al snel; hij en Friedel worden van elkaar gescheiden. Zij gaat naar het vrouwenkamp, waar medische proeven op vrouwen worden gedaan. Hij gaat naar Block 10 en gaat als arts aan de slag in Auschwitz.

 

Twee jaar lang zit Hans in Auschwitz, tot ze door de Russen worden bevrijd. Toen de Duitsers op de vlucht sloegen, heeft Hans zich verstopt onder een barak — hierdoor heeft hij de volledige bevrijding meegemaakt. Ook na de bevrijding is hij nog een tijd daar gebleven, om de Sovjets bij te staan als arts. Een heel uniek beeld geeft dit boek en het is op een bijzonder mooie manier geschreven. Een kant van de oorlog die niet vaak wordt belicht — een werkend arts in dit concentratiekamp. Met een vrouw in datzelfde kamp.

 

Na zijn bevrijding is De Wind zich gaan specialiseren in het verwerken van oorlogstrauma’s en studeerde hij door als psychiater en psychoanalyticus. Hierdoor gaat het boek ook in op het gedrag van de Duitsers, hoe ze daar te werk gingen in Auschwitz, en De Wind weet goed op papier over te brengen wat hij observeert bij anderen. Zo wordt het niet alleen een verslag van wat er in Auschwitz gebeurde in die tijd, maar geeft het een heel bijzonder persoonlijk beeld.

 

Kortom: een must-read voor mensen die, zoals ik, heel erg geïnteresseerd zijn hierin. Maar ik durf eigenlijk wel te stellen voor iedereen. Ik ben me er heel erg van bewust dat ik misschien wel tot de laatste generatie behoor die nog first-hand ervaringen en verhalen hoor van mensen die deze oorlog hebben meegemaakt. Voor alle generaties na mij is het heel belangrijk dat dit soort boeken er zijn.

Auteur: Eddy de Wind
Uitgever: J.M. Meulenhoff
EAN:9789029093606