‘De relatie tussen moeders en dochters is vaak gecompliceerd’
Aldus Annette Heffers in haar boekje ‘Moeders en dochters’.
Vlak nadat mijn moeder was overleden, las mijn vader over dat boekje in de krant. Dat het tussen moeders en dochters niet altijd even goed botert, daar kon Heffels over meepraten. Mijn vader had bedacht dat ik er misschien wel wat aan zou hebben. Daarom had hij het boekje besteld bij de boekhandel in het dorp en ik weet niet wat mij het meest ontroerde: dat hij het krantenknipsel in zijn portemonnee had gestopt zodat hij de titel en de naam van schrijfster niet kon vergeten, dat hij er zelf een cadeaupapiertje omheen had gefrunnikt met een elastiekje erom bij gebrek aan plakband, of dat hij me knuffelde toen hij het gaf, onderwijl een beetje hees in mijn oor fluisterend dat ze heel veel van me gehouden had, die moeder van me. ‘Echt waar!’
Mijn moeder en ik waren tamelijk veel samen – zowel innig verbonden en intiem als soms afstandelijk en elkaar even niet kunnen pruimen of willen bereiken – waardoor het soms hard aanpoten was tussen ons. Misschien omdat ik niet altijd uitblonk in de rol van dochter. Misschien omdat ik de rol van moeder te serieus nam, er te hooggespannen verwachtingen van had.
Mijn eerste inzichten in ‘mijn moeder en ik’ kwamen in ieder geval pas toen ik zelf een dochter kreeg die mij de spiegel voorhield die ik mijn moeder ook had voorgehouden. En net als mijn moeder er ooit niet omheen had gekund om van haar spiegelbeeld te leren, beet ik me er ook doorheen toen het mijn beurt was. Nog meer en nieuwe inzichten kwamen na haar dood. Alsof ze me die af en toe toewierp vanaf haar wolkje om me milder te stemmen, zachter te maken, meer begripvol. Ze kwamen altijd onaangekondigd en vaak ongelegen, die inzichten, maar ze deden altijd waar ze voor gekomen waren. ‘Mijn moeder en ik’ zijn erdoor gegroeid, wie weet zijn we samen postuum volwassen geworden. Ik in mijn rol als dochter en zij in die van moeder.
Dat ze heel veel van me gehouden heeft, die moeder van me, daaraan twijfelde ik nooit echt en die liefde was geheel wederzijds. Maar dat mijn vader het me nog een keer influisterde en er een boekje over had gekocht, daar had ik geen woorden voor. ‘De relatie tussen moeders en dochters is vaak gecompliceerd’, aldus Heffels. Gecompliceerd en veel, net als bij mijn moeder en mij. Maar ook superbelangrijk en onmisbaar. Heel lang was mijn relatie met haar de allerbelangrijkste in mijn leven.
Er is dus veel over te vertellen, over moeders en dochters. Daarom hebben we er een reeks van gemaakt waarin elke week andere moeders en/of dochters aan het woord komen. Allemaal met relaties waar we ons aan kunnen spiegelen, in kunnen verdiepen, over kunnen verbazen, van kunnen genieten en van kunnen leren.
Heb jij een verhaal dat je wilt delen? Dat kan ook anoniem. Als je mailt naar info@franska.nl onder vermelding van ‘moeders en dochters’ nemen wij contact met je op.
