Als een goede vriendin overlijdt
Mijn beste vriendin en ik taggen elkaar op Facebook altijd in die berichten die gaan over oma’s van 89 die samen in het bejaardentehuis zitten te keten.
Zo zien we het wel voor ons, dat ouder worden. Want vooral: we blijven eeuwig samen. Eeuwig vriendinnen. Maar stel dat het allemaal anders loopt en het noodlot toeslaat. Op de redactie werd het besproken: wat doe je als een goede vriendin overlijdt? Als familie sta je meestal op een rouwkaart, sta je in de rij bij een condoleance, heb je steun van je hele gezin en familie, gaat alle aandacht naar jullie uit. Maar als vriendin ken je iemand misschien nog wel veel beter en veel langer dan dat een neef of nicht doet. Want vriendinnen kiezen elkaar zelf en kiezen elkaar elke dag weer, omdat ze elkaar zo graag in hun leven hebben.
Het kan ingewikkeld zijn, want voor je gevoel ‘gaat de familie voor met hun verdriet’. Terwijl jouw leven ook compleet verandert zonder haar. Waarom het met vriendinnen anders is? Vriendinnen komen en gaan vaker in je leven, meestal omdat een vriendschap gewoon verwatert. Iemands kind blijft altijd iemands kind, een moeder of vader is onvervangbaar, een zus is altijd iemands zus. Daarom is in vriendschappen rouwen niet zo simpel. Anderen kunnen er makkelijker over denken: je hebt toch nog meer goede vriendinnen? Wie zegt dat jullie altijd beste vriendinnen waren gebleven?
Hoe doe je dat, rouwen om een echte, dierbare vriendin?
- Belangrijk is natuurlijk dat je over haar praat. Dat je aan je partner duidelijk maakt dat je nog dagelijks aan haar denkt en haar mist. Dan weet hij wat er speelt als jij een keer in huilen uitbarst.
- Zoek contact met haar naasten en andere vriendinnen van haar, ook als dat niet per se jouw vriendinnen zijn. Jullie zitten in dezelfde situatie, jullie kunnen elkaar daarom als geen ander steunen. Spreek met hen af of bel elkaar en praat over jullie pijn en onbegrip.
- Onthoud dat er geen duidelijk ‘einde’ is aan jouw rouwen. Het kan je hele leven lang duren. Je kunt haar altijd missen, al fiets je langs een koffietentje waar jullie altijd samen waren, als je jullie nummer op de radio hoort, als je schoenen ziet die echt wat voor haar waren geweest. Accepteer dat dit zo is. Vecht niet tegen je verdriet of je gemis. Het is nu deel van je leven, net zoals zij dat altijd was.
- Rouw op jouw manier, er is geen goed of fout. Bedenk wat jij prettig vindt. Wil je haar partner vaak spreken en zien? Wil je haar kinderen vaak blijven zien, als die er zijn? Wil je naar haar graf of naar de buurt waar jullie samen zijn opgegroeid? Een kaarsje branden? Een foto van haar in je huis zetten? Doe wat voor jou goed voelt en trek je niets aan van een mening van een ander. Het is jóuw verdriet.
Zelfs nu ik dit schrijf word ik zelf een beetje droevig. Het idee alleen al, dat ik zonder haar in dat bejaardentehuis kom te zitten… Nee. Alsjeblieft niet. In mijn eentje kan ik niet keten. Wíl ik niet keten. Laten we hopen dat het ons gegund is. En zeg jij vooral vandaag nog tegen je vriendinnen hoe dol je op ze bent?
