Seksuele intimidatie
is niet alleen een mannenprobleem
Miloe zei nooit nee en schreef daarom geen #metoo-statement op haar Facebookpagina. Kijkend naar haar kinderen concludeerde ze dat echte verandering niet af te dwingen is met een goed gesprek, of met een ander de schuld geven, maar met goed naar jezelf kijken. Welk voorbeeld geef jij?
‘Weet jij wat tongen is?’ Het vriendinnetje kijkt me vragend aan. Ik ben een jaar of zeven en verlegen, zij iets ouder en vol bravoure. We zitten op een boomtak, in het park bij onze huizen. Ik knik, natuurlijk weet ik dat. ‘Zullen we dat eens doen?’ Ik knik weer, ik laat me natuurlijk niet kennen. Voor ik het weet heeft ze haar tong in mijn mond geduwd en draait er eindeloos rondjes mee. Het smaakt muf. ‘Leuk he?’ zegt ze daarna opgetogen. Ik knik voor de derde keer. Een jaar of zes later krijg ik mijn tweede tongzoen van Thierry, de veel oudere Franse buurjongen op wie ik tijdens een Spaanse vakantie straalverliefd word. Hij murmelt onverstaanbare woordjes in mijn oor en laat me kennismaken met een breed scala aan seksuele handelingen. Wat ik wel en niet wil doen of ondergaan, ik heb geen idee. Ik doe gewoon mee. Na mijn eindexamen volg ik een jaar een schakelklas ter voorbereiding van de middelbare school. De docenten vinden het leuk om zeventienjarige meisjes te sandwichen en ze ‘lekker ding’ te noemen. Als onzekere puber vind ik het vooral leuk, al die aandacht. Tijdens mijn studententijd beland ik regelmatig in bedden van mannen die ik een paar uur ken, mezelf niet bewust van mijn grenzen, van gevaren. Ik heb het geluk gehad dat geen jongen daar op een agressieve manier misbruik van heeft gemaakt. Alleen de bootticketverkoper die me tijdens een vakantie overhaalt mee te gaan naar zijn kamertje, wordt boos als ik ter plekke zeg dat ik naar huis wil en zet me rigoureus buiten.
Tijdens mijn studententijd beland ik regelmatig in bedden van mannen die ik een paar uur ken, mezelf niet bewust van mijn grenzen
Als ik moeder word, zie ik vol verbazing hoe mijn kinderen feilloos aanvoelen wat ze wel en niet prettig vinden, en hoe sociaal onwenselijk dat soms is. Mijn dochter weigert al als peuter knuffels uit te delen op commando. Nu op haar zesde, laat ze duidelijk merken niet gediend te zijn van vriendinnen, broers en (groot) ouders die ongevraagd aan haar zitten. Het leidt vaak tot voor mij gênante situaties, want haar gedrag is niet direct aangepast en aardig te noemen. Maar het is wat zij voelt en haar lichaam is van haar. Mijn kinderen laten me zien dat volwassenen hen vaak dwingen tegen hun gevoel in te gaan. ‘Na een ruzie vind ik het vervelend dat ik van de juf de ander een hand moet geven. Mijn lijf is nog boos, en dan wil ik iemand niet aanraken,’ zei mijn zoon toen hij acht was. Jaren eerder kreeg ik van hem een andere belangrijke les. ‘Ben je boos?’ vroeg hij toen ik eens geïrriteerd reageerde op zijn getreuzel. ‘Nee,’ antwoordde ik, ‘je moet gewoon opschieten, het is bedtijd.’ ‘Je voelt wel boos,’ zei hij. Hij had gelijk, realiseerde ik me. ‘Ik ben geïrriteerd. Dat is een soort boos, dat heb je goed gevoeld.’ Sindsdien zeg ik niet meer ‘niks’ als me iets dwars zit en mijn kinderen vragen wat er is. Zeg ik niet meer ‘het is niet erg’ als ik het wel erg vind. Want wat kinderen vanbinnen voelen klopt altijd en als volwassenen dat ontkennen, gaan zij aan hun gevoel twijfelen.
In de #metoo-statements op mijn Facebooktimeline (ik schreef er geen, ik heb tenslotte nooit nee gezegd) las ik dat veel ouders hun dochter weerbaar willen maken en hun zoon goed zullen opvoeden. Wat betekent dat, vroeg ik me af. Een goed gesprek voeren? Of de grenzen van kinderen respecteren, ook als dat leidt tot sociaal onwenselijk gedrag? Als volwassenen echt en eerlijk zijn over onze gevoelens, zelf onze grenzen kennen? Voor mij is dat laatste nog steeds een worsteling, bleek onlangs tijdens een oefening bij een therapeute. Zij kwam naar me toe, ik moest stop zeggen als ik vond dat ze te dichtbij kwam. Ze liep me zowat omver. ‘Waarom zei je niks? Vond je het niet erg dat ik, een vreemde, zo dichtbij kwam?’ Ik keek naar de grond. ‘Ik vind het onaardig om je op afstand te houden,’ stamelde ik. ‘Als jij niet weet waar je grens ligt, zullen je kinderen niet leren die van jou en die van anderen te respecteren.’
Seksuele intimidatie is een mannenprobleem, riepen vrouwelijke columnisten. Ik denk dat dat te simpel gesteld is. Het is een probleem van ons allemaal, waar we ook allemaal mee aan de slag moeten. Want wie echt wat wil veranderen, moet bij zichzelf beginnen.
Freelance journalist Miloe van Beek is wars van mooie plaatjes, en altijd op zoek naar het echte verhaal. Ze is chronisch chaotisch, heeft geen enkel paar dezelfde sokken, maar wel twee luidruchtige kinderen, een ongehoorzame hond, twee katten en een man met een carrière.
