Longstayers stromen steeds vaker uit
Tbs, daar ging het een aantal keren over van de week.
En dan niet het systeem op zich – een typisch Nederlandse uitvinding, aanvankelijk bedoeld om het gevangeniswezen ingrijpend te veranderen door tegelijkertijd te beveiligen én te behandelen, en in de praktijk soms ook een middel om iemand zo lang mogelijk van de straat te houden. Niet dat systeem dus, maar longstay. Longstay was altijd de plek in een tbs-kliniek waar niemand meer wegkwam. Het eindpunt voor wie geen baat heeft bij behandelingen die er, kort gezegd, op gericht zijn iemand inzicht te geven in zijn misstappen en hem of haar ervoor te behoeden opnieuw in de fout te gaan als hij of zij weer op vrije voeten komt. Als een team van behandelaars er ondanks een vaak behoorlijk aantal jaren van intensieve therapie maar niet van overtuigd kan raken dat een patiënt geen gevaar meer vormt voor de samenleving, wachtte aan het einde van de rit dus tbs voor altijd.
Maar tijden veranderen. De helft van de longstayers schijnt de afgelopen jaren alsnog terechtgekomen te zijn in een minder beveiligde zorginstelling en een deel woont nu zelfs zelfstandig. Even de exacte cijfers op een rij: tussen februari 2011 en november 2019 bracht Landelijke Adviescommissie Plaatsing Langdurige Forensische Psychiatrische Zorg – kortweg de LAP – advies uit over 223 tbs-patiënten op de longstay. 98 patiënten zitten nog altijd op die afdeling, 99
stroomden uit. De 26 anderen zijn inmiddels overleden, in de tbs-kliniek of daarbuiten.
Ik snapte het niet goed. Uitbehandeld verklaard worden, dus potentieel nog steeds een gevaar voorde samenleving – gezien het feit dat alleen de serieuze gevallen voor tbs in aanmerking komen, en dan toch uitstromen naar minder beveiligde plekken of zelfs op jezelf mogen wonen?
Het toverwoord is de zogenoemde ‘zorgconferentie’: twee uur lang wordt er door een team van behandelaars, externe deskundigen en vertegenwoordigers van allerlei zorginstellingen gepraat over de vraag wat er nog voor mogelijkheden zijn voor een patiënt en of en hoe de impasse kan worden doorbroken. Als de conferentie besluit dat er voldoende perspectief is, wordt er toegewerkt naar de
het einddoel en kan er uiteindelijk, zij het stapje voor stapje, worden uitgestroomd.
Ik snapte het nog steeds niet goed. Wat jarenlange therapiesessies niet aan het licht brachten, bokst zo’n zorgconferentie wel voor elkaar? Jawel. Omdat er een brede groep deskundigen bij aanwezig is, zouden blinde vlekken worden voorkomen.
En nog steeds snap ik dit niet goed en ik kan er niets aan doen, maar toen ik erover zat te lezen, dacht ik toch ook heel erg aan de slachtoffers en hun nabestaanden en ik kon me niet voorstellen dat die het wel snappen. Of is dit te somber gedacht van mij?
Bron: Trouw