Herman Koch: Een Film met Sophia
Herman Koch zal wel altijd verbonden blijven met Jiskefet, waarin hij de sullige maar soms doortrapte kantoorklerk Jos speelde.
Die serie moest het hebben van clichés en onverwachte wendingen. De nieuwe roman van Herman Koch, Een Film met Sophia, blinkt in beide uit.
Heel clichématig komt op de eerste bladzijden de mooie, maar erg jonge Sophia in een te groot T-shirt de trap af naar de kamer waar de oude filmregisseur Stanley Forbes zit te bedenken hoe hij het oudejaarsetentje van die avond kan afzeggen.
Tja, je weet als lezer dan al genoeg, zeker met de geschiedenis van Roman Polanski nog vers in het geheugen, om van Kevin Spacey maar te zwijgen. Dan stuurt de vader van Sophia nog een berichtje ook: ‘Weet jij misschien waar Sophia is?’ En de lezer heeft de situatie haarscherp voor ogen. Denkt hij of zij.
Stanley vertelt vervolgens hoe hij Sophia ontmoette. Voor het eerst in lange tijd was hij weer thuis in de tuin bij zijn oude vriend Karl – meestal spraken ze in het café af. Net toen hij weg wilde gaan hoorde hij iemand in de tuin. ‘Dag, Sophia.’ ‘Ik ben Stanley.’ En na een korte aarzeling vraagt Stanley of Sophia, zestien, interesse heeft om in zijn nieuwe film te spelen.
Stanley is een geslaagde regisseur, vanuit binnen- en buitenland overladen met lof voor zijn films. In het zoeken naar een onderwerp voor zijn nieuwe film breekt Sophia plotseling zijn leven open. Zijn producer dwingt hem om de wat oudere acteur Michael Bender een rol te geven in zijn nieuwe film, die in Australië wordt opgenomen. Michael en Sophia hebben nogal wat scenes samen, waarbij Stanley eerder als jaloerse minnaar dan als regisseur over zijn film waakt. Zijn fascinatie voor Sophia en zijn jaloezie ten opzichte van Michael Bender overheersen zijn gedachten en creativiteit.
Maar Herman Koch zou Herman Koch niet zijn als daarmee het verhaal verteld is. Als lezer word je steeds meer in onzekerheid gebracht over wat Stanley nu eigenlijk met die film wil, je begrijpt dat hij het liefst Michael Bender uit de film wil snijden, maar als hij overweegt ook Sophia geheel te laten verdwijnen, realiseer je je dat je misschien wel op het verkeerde been bent gezet door het zo overduidelijke begin. Heb je je als lezer niet te veel laten meeslepen door de Roman Polanski-verhalen en is er iets heel anders aan de hand?
Net als bij het veelgeprezen Het Diner, Herman Kochs beroemdste roman, blijkt op het eind toch lang niet alles zo eenduidig als je dacht. Alsof de schrijver tegen de lezer wil zeggen: Het zijn jouw vooroordelen, het is niet mijn schuld dat je op bladzijde 10 al dacht conclusies te kunnen trekken over het gedrag van de hoofdpersoon.
In Een film met Sophia ontbreken – gelukkig? – de gruwelijkheden van Het Diner en Zomerhuis met Zwembad. Hier staan de bedoelingen en gedachten van Stanley centraal en vragen de bijzondere gebeurtenissen constant de aandacht. En met het spannende en onverwachte slot levert Herman Koch weer een boeiende en zeer leesbare roman.
Auteur: Herman Koch
Nederlandse paperback
9789026353048
Druk: 1, augustus 2021
304 pagina’s
Door: Wieke Veenboer
Wieke Veenboer woont in Amsterdam. Ze is een graag geziene gast in de Amsterdamse horeca en probeert af en toe zelf een keukenprinses te zijn. Ze houdt van reizen, verslindt boeken maar speelt ook Netflix uit.
