Heimwee naar nostalgische weemoed
De sterkste emotie van een mens is verdriet. Die emotie duurt (jawel!) 240 keer langer dan andere gevoelens zoals nervositeit, verveling en schaamte.
Soms word ik overvallen door een bui. En dan bedoel ik geen regen-, hagel- of onweersbui (hoewel me dat natuurlijk ook regelmatig overkomt), maar ik bedoel hier meer een gemoedstoestand mee. En zo werd ik onlangs verrast door … ja, hoe zal ik het noemen? Heimwee? Nostalgie? Melancholie? Weemoed?
Het was een rare bui. Ik voelde een soort heimwee naar mijn oude leven. Naar toen mijn lijf nog compleet was en niet gesloopt door allerlei chemische middelen. Maar heimwee impliceert een innerlijk verlangen naar wat voorbij is, en toch … als ik terugdenk aan die tijd vóór de kankerdiagnose, dan weet ik weer dat ik me toen ook al een flinke tijd niet fijn voelde. Ik was raar moe, maar wist niet waar dat door kwam. En wellicht gaf mijn lijf daarmee al aan dat het ziek was.
Dus wil ik daar naar terug? Nee! Weg met heimwee!
Maar wat is het dan? Weemoed? Als je weemoedig bent, voel je je melancholisch of droefgeestig. En dan buitelen je gedachten en gevoelens over het nu, toen, en wat had kunnen zijn over elkaar heen.
Maar ik ben blij met het nu, want ik ben er nog. Ik had toen nog geen idee, dus daar wil ik niet naar terug, en wat had kúnnen zijn, daar wil ik helemaal niet aan denken. Ik had nu ook ongeneeslijk ziek kunnen zijn. Dus wat moet ik eigenlijk met weemoed of melancholie? Ook niks!
Je betreurt dan vaak iets waaraan je terugdenkt en wordt daar een beetje vreugdeloos van. En ja, het voelt wel vreugdeloos, dat moet ik toegeven. Maar ik betreur niet waar ik op dat moment aan denk. Ik betreur niet dat ik chemo’s kreeg. Ik was er wel blij mee, en op de afdeling waar je dat spul krijgt toegediend is het eigenlijk best wel een vrolijke boel. De eerste keer niet, hoor. Dan wil je daar niet zijn. Maar alle keren daarna was het eigenlijk best gezellig. Dus wanneer ik terugdenk aan de slechtnieuwsgesprekken, de operaties en de chemo’s, dan betreur ik niet alles. Ik heb geenszins heimwee naar de slechtnieuwsgesprekken en operaties, maar ik dacht na elke operatie dat ik klaar zou zijn, en dat gaf me met wakker worden toch elke keer een goed gevoel. En dat het pas na de derde operatie een beetje schoon leek, lag niet aan de schoonmakers, maar aan de sneaky kanker die ik had. Die verstopt zich en is lastig te spotten. Dus, tsja … daar wil ik toch ook niet naar terug.
Mis ik het geamputeerde deel van mijn lijf dan? Nee, zelfs dat niet. Je wordt er niet mooier van, van zo’n amputatie, maar wel gezonder. Ik zie toch louter voordelen van deze verminking, en aangezien ik mijn geld niet hoef te verdienen met het schoonheidsideaal dat anderen elkaar opleggen, noch iemand hoef te versieren die op uiterlijk kickt …
Potverdorie … wat is het dan?
De sterkste emotie van een mens is verdriet. Die emotie duurt (jawel!) 240 keer langer dan andere gevoelens zoals nervositeit, verveling en schaamte, zo bleek ooit uit een studie van de universiteit in Leuven. En nostalgie is een herinnering waar de pijn uit is verwijderd, constateerde Fred Davis (socioloog) in 1979. Maar jeetje … 1979 … hoe lang is dat al geleden? Toen had ik nog liefdesverdriet.
O, wacht! Is het zo’n irritante vrouwenbui? Zijn het de hormonen? Ik zit wel vijf jaar aan de hormoonkuren vast, dus dat zou kunnen. Maar het kan dus ook pijn (algos) doen om te voelen dat de dingen waar we met warme gevoelens aan terugdenken er niet meer zijn (nostos is terugkeer). Toch nostalgie dus. En nostalgie geeft ons ook vertrouwen dat er betere tijden in aantocht zijn, omdat ze vroeger ook goed waren, aldus Krystine Batcho (professor psychologie).
Echt? Zou de wereld van vroeger weer terug kunnen komen? De wereld van minder wapens, minder drugs, betere zorg, een beter milieu en onderwijs, en veel minder haat en meer liefde?
O, zó’n bui is het! Het is niet die ene kankercel die mijn wereld deed instorten. Het is de hele mensheid die daaraan bijdraagt. En daar ben ik zelf onderdeel van.
Dus wat kan ik doen om de toestand in de wereld te verbeteren?
Om te beginnen dankbaar zijn, positief blijven, hoop houden, en niet alleen aan mezelf denken.
Dus mocht jij ook af en toe zo’n bui hebben: weet dan dat je niet alleen bent en dat ik aan je denk!
Door: Tineke
Tineke is schrijfster van de boeken “Toch?” en “Stof Genoeg” en ze blogt ook zo nu en dan. Ze woont op het platteland met één (leuke) man, twee (lieve) kinderen, drie (onbespeelde) muziekinstrumenten, vier (wisselende) mantelzorgprojecten, een (bijna) vijfde boek, haar zesde (luie) kat, en (dus) ongeveer zeven muizen.
