Net kwamen de buurkinders langs om oude tijdschriften op te halen. Ik liet ze mijn foto bij de column zien en vroeg: “Zien jullie wie dat is?” “No auntie?” “It is me”, zei ik. Hoongelach. Dat kon niet, want op het plaatje stond een deftige ambuya (oma), vonden ze. Klopt, geplamuurd en gestyled. Niks ‘what you see is what you get’.
Deze foto dus, om twee redenen. Omdat ik a) een ‘what you see is what you get’-foto uit mijn echte leven wil laten zien en b) een cholera-uitbraak niet te fotograferen valt. En er moet toch een plaatje bij dit stukje. Jullie volgen me niet, vermoed ik. Even uitleggen. Vorige week brak in Zambia niet de pleuris (hebben we óók) uit, maar cholera. Vliegen zijn de verspreiders van deze rotziekte. Die gaan na een visite op een menselijk uitwerpsel op jouw bordje zitten klieren. Ook in Katete is de ziekte opgedoken. Drie gevallen, waarvan één dode. Hen fotograferen mag uiteraard niet.
Het ministerie kwam met maatregelen. Geen samenscholingen van meer dan vijf mensen. Geen voedsel op straat verkopen en het vuilnis opruimen. Katete is nog nooit zo schoon geweest. Cholera is een ziekte die ontstaat bij slechte hygiëne: vervuild water drinken en je ontlasting in de meertjes en rivieren dumpen. Dat met die vijf mensen lukt natuurlijk niet.
Bij een begrafenis komen honderden gasten en in een busje bedoeld voor tien, zitten er twintig. De politie jaagt er vijftien uit (je kunt je de discussie voorstellen: wie moet eruit en wie mag blijven) en dan stappen ze een kilometer later vrolijk weer in (het busje wacht daar op ze).
Op onze manier doen we serieus mee met de preventie; vaak handen wassen en niet meer buiten eten. Ik zit te tikken met de vliegenmepper onder handbereik. Ik bonjour ze allemaal naar de hemel. Ook zet ik de fan aan. Vandaar mijn woeste kapsel. Vliegen houden niet van wind, dus dat helpt goed. Ons woonkamertje is bijna vliegvrij, maar waait het vliegengordijn even op, dan willen ze toch naar binnen. Terwijl de grote witte vliegenmoordenares hier klaar zit met haar mepper. Geen IQ van enige betekenis. Die vliegen dan hè? Dat van mij is ongeveer 130 en soms 80. Ligt helemaal aan de situatie waarin ik me bevind.
Ik hoop dat de cholerastorm snel overwaait. Hier is er nog wat aan te doen: infuus met water, zout en suiker en antibiotica. Maar je zult in de afgelegen dorpjes wonen. Dan ga je binnen 24 uur dood. Des te meer reden om nog een paar waterpompen neer te zetten.
