De dood komt nooit alleen

 

Alsof de een de ander meeneemt, onderweg naar hem toe.

 

 

De laatste weken moet ik steeds maar denken aan die ene zin uit de speelfilm Antonia. Willeke van Ammelrooy sprak ‘m in haar prachtige rol onbewogen uit. Alsof er geen ontkomen aan was, want dat was het ook niet. Dat de een na de ander kwam te overlijden. Dat het lijkt alsof de dood nooit alleen komt en dat de een de ander meeneemt, onderweg naar hem toe.

 

‘En nog steeds werd er druk gestorven in ons dorp,’ sprak Willeke en toen ze het zei kreeg ik stante pede kippenvel. En nu komt hij aldoor terug.

 

Drie mannen, alle drie jong, als in: rond de zestig. Alle drie heel erg dichtbij me en alle drie kanker.

Terwijl de dood Antonia’s dorp in zijn greep hield, nam het leven verrassend genoeg gewoon zijn loop en werd er tussen het sterven door gegeten en geslapen, gebabbeld en zelfs geroddeld alsof er niets aan de hand was. Tot Antonia op een dag besloot om niet meer op te staan, de dag niet meer te groeten, maar de wereld vaarwel te zeggen. Het was een mooie dag om te sterven, zei ze. Maar tot het moment dat ze haar ogen die namiddag voorgoed zou sluiten, bleef ze het leven om haar heen organiseren en plannen alsof er niets te gebeuren stond.

 

Drie mannen, alle drie te jong en te ziek en alle drie heel dichtbij me. Terwijl ik dit schrijf, maak ik me op voor het eerste afscheid. Ik kies mijn kleding met zorg, zoek naar waterproof mascara die bestand is tegen de tranen die ongetwijfeld gaan vloeien en check van tevoren of er nog genoeg benzine in de auto zit. Het is zoals dat gaat met het leven, dat altijd maar doorgaat. Terwijl doodvonnissen om me heen worden uitgesproken alsof het niks is, check ik mijn bankrekening, pieker ik over nieuwe winterschoenen en neem ik me voor om nu toch echt die paar kilo’s kwijt te zullen raken.

 

Beeld van engel

 

Is het ons mensen-eigen, om onze dagen te blijven vullen met het vergaren van kennis – nuttig! – en het vergaren van materie – nodig? – en ons druk te maken over issues die er volstrekt niet meer toe doen voor degenen die weten dat het einde met rasse schreden nadert? Is het ons mensen-eigen om zonder pardon weer terug te vallen in vaste patronen? Omdat vaste patronen onze ankers zijn en dat we zonder die ankers niet kunnen?

 

Drie mannen, alle drie jong en alle drie heel dichtbij me. De eerste heeft de handdoek in de ring moeten gooien. Kijkend naar de andere twee neem ik me elke dag voor om de dag te leven alsof het de laatste is. En toch laat ik me steeds weer afleiden.

Door: Brigitte Bormans

Brigitte werkte jarenlang als culinair journalist en schreef twee kookboeken. In 2004 werd ze directeur/eigenaar van Erfgoed Logies. Maar zonder schrijven kan ze niet. Gelukkig zag Franska wel iets in haar columns, kwam van het een het ander en mag er nu ook over andere zaken worden geschreven.

Afbeelding van Brigitte Bormans