Franska.nl

Al het gevoel van controle is weg als je hoort dat je kanker hebt

In de eerste lockdown van 2020 kreeg Chimène van Oosterhout voor de derde keer de diagnose borstkanker…

Chimène van Oosterhout is 57 jaar presentatrice, schrijver, voiceover, yogateacher en moeder van Lyam (18). Bijna een jaar later, op 4 februari 2021 – Wereldkankerdag – hoort ze dat ze schoon is. “De chemotherapie had zijn werk gedaan, alleen betekende het nog niet dat ik er ook vanaf was.”

 

Drie keer borstkanker
Op 27-jarige leeftijd kreeg Chimène te horen dat ze borstkanker had. De 2e diagnose, een nieuwe tumor in dezelfde borst, volgde toen ze 34 was. “Destijds heb ik het alleen met mijn inner circle gedeeld. Ik maakte net carrière dus ik wilde dat helemaal niet delen met iedereen.”

 

Bij de eerste diagnose voelde ze duidelijk een knobbel in haar borst. “Je zag die zelfs aan de buitenkant, hij was zo groot als een hazelnoot. Ik ben toen bestraald. Omdat ik er zo ziek van werd, heb ik die kuur niet afgemaakt. Achteraf was dat niet slim. Acht jaar later kwam de tumor terug op die plek. Toen ben ik borstsparend geopereerd.”

 

Deze derde keer was het anders. Ze voelde geen knobbel maar meer steken en een branderig gevoel binnenin de borst. “Je zag niks aan de buitenkant. Maar, het was een geïrriteerd gevoel. Eerst dachten we nog dat het een gevolg was van een peesblessure in mijn schouder. Helaas bleek uit een scan dat er weer een tumor zat. Ductaal* deze keer. Ik wist wel dat er verschillende symptomen zijn van borstkanker. En vanwege mijn voorgeschiedenis was ik extra alert. Ook had ik nog jaarlijks controles. Dat blijft spannend, ook na al die jaren nog. Toch is het dertig jaar lang goed gegaan.”

 

*Ductaal: kanker die is ontstaan in de melkgang van de borst

 

Vastleggen van het proces
Meteen na de derde diagnose wist Chimène dat ze ‘er iets mee wilde’. “Als je drie keer de diagnose krijgt, dan wil het universum je iets vertellen denk ik. Dan heb je je les nog niet geleerd en moet je er iets mee. Borstkanker is een ontzettend onnodige ziekte die zoveel levens kapot maakt! Als ik daaraan mijn steentje kan bijdragen, dan wil ik dat en dan doe ik dat.”

 

Vrijwel meteen begon ze met het vastleggen van haar traject. Ze filmde in het ziekenhuis en spreekt openhartig over wat ze doormaakt. Wat ze er precies mee wilde, dat wist ze nog niet. “Totdat de roddelpers belde, dat ik gesignaleerd was in het ziekenhuis. Toen besloot ik alles zelf naar buiten te brengen. Sinds ik mijn verhaal heb gedeeld, krijg ik veel berichten van vrouwen die iets voelen en niet naar de dokter durven omdat ze bang zijn. Ik push ze om toch te gaan. Doe jezelf, je kinderen, partner, vrienden en familie een plezier en ga! Nu ben je nog op tijd! Ja, ik word veel benaderd door bange mensen. Of, door mensen die bang waren maar juist door mijn verhaal wel naar de arts gaan. Dan is mijn verhaal toch ergens goed voor.”

 

Chemotherapie
In dertig jaar tijd is er veel veranderd in de zorg/borstkankerzorg. “De wetenschap is heel erg vooruit gegaan. Eerder kreeg ik een okselkliertoilet en zijn er 16 klieren weggehaald. De eerste anderhalf jaar kon ik die arm amper gebruiken! Nu werken ze met een jodiumbolletje en maken ze een klein sneetje. Heel anders!”

 

Dit was de eerste keer dat Chimène chemotherapie kreeg. “Dat viel me zwaar, heel zwaar! Chemo is troep en maakt alles kapot. De kankercellen maar ook je haar, huid, nagels… Dat vond ik misschien nog wel het moeilijkste, dat je er ziek uit gaat zien. Ik had een prachtige pruik besteld, had voorafgaand aan de chemotherapie mijn wenkbrauwen laten tatoeëren en ik maakte gebruik van nepwimpers. Mijn masker, noemde ik dat. Soms, als ik naar buiten ging, kon ik het niet opbrengen om dat masker op te doen. Op straat vroeg iemand een keer ‘of ik van de trap gevallen was’, waarom ik toch die mooie krullen had afgeknipt. Nou, chemo meneer, was mijn reactie. Dan schrikken mensen wel.
Telkens ging ik met beton in mijn schoenen naar de chemotherapie. Het was noodzakelijk omdat dat ervoor moest zorgen dat de kanker weg ging. Uiteindelijk werkte het! Daarna kon ik geopereerd worden.”

 

Covid & kanker
Eigenlijk was Chimène wel ‘blij’ dat ze de diagnose in Covid-tijd kreeg. Er waren geen feestjes of gezelligheid die ze daardoor moest missen. “Ik werk als freelancer. Dat was al lastig in coronatijd. Als ik door mijn ziekte en de vermoeidheid ook nog allerlei opdrachten niet had kunnen doen, dan was ik denk ik helemaal bedroefd geweest.
De meeste ziekenhuisbezoeken deed ik alleen. Dat moest ook, maar ik wilde er ook geen vrienden mee opzadelen. Ik heb veel lieve mensen om me heen die wel met me mee wilden en als ik wilde stonden ze klaar. Ik wil heel graag delen, maar wel vooral de leuke dingen. Ik voel me al snel bezwaard als ik mensen moet belasten. Maar, ik maakte liever gebruik van de taxiservice. In zo’n taxi terug naar huis na de chemotherapie hoefde ik ook niet te praten. Kon ik zwelgen in zelfmedelijden. Laat me maar alleen ziek zijn.

 

Ook mijn zoon van 17 probeerde ik zo min mogelijk te belasten met mijn ziek zijn. Ik moest een keer iets pakken van boven en kwam hijgend beneden. ‘Je doet net alsof je een marathon moet lopen,’ zei hij. Het voelde ook echt zo, vertelde ik hem. Ik ben geen piepert, maar die chemo, die sloopt je. Het is zo onvoorstelbaar wat dat met je doet, pas als je het zelf meemaakt weet je wat het is. Ik wist dat chemotherapie zwaar kon zijn. Maar hoe zwaar, dat kan je je echt niet voorstellen.”

 

25 minuten bewegen per dag
“Door Covid was er weinig mogelijk, maar naar buiten gaan kon altijd. Als ik energie had, dan benutte ik die door actief bezig te zijn. Dat was ook het advies van de artsen: probeer dagelijks 25 minuten aan cardio te doen. Nou, hup, dacht ik na die eerste chemo. Hardloopschoenen aan en gaan. Dat was niet te doen! Het leek wel alsof ik door beton liep. Het rondje wat ik normaal met gemak doe, was onhaalbaar. Mijn paard en mijn 2 hondjes zorgden ervoor dat ik wel dagelijks naar buiten moest. Zij hebben mij er doorheen gesleept. Maar ik was ook veel op de bank te vinden. Ik kende heel Netflix. Ik dacht er ook na over de zin van het leven. Het leven, daar had ik niet zoveel zin meer in.
Normaal ben ik heel positief van aard, zit ik vol ideeën, ben ik creatief en energiek. Maar nu… Was ik nul. Niks. Ik zag nergens het nut meer van in. Was dat het vooruitzicht?
Dit was het effect van chemotherapie. Dat is gif. Het maakt je zo depressief.”

 

Lijfspreuk
“Al het gevoel van controle is weg als je hoort dat je kanker hebt. Je kan je hele leven wel uitstippelen, maar in één gesprek is alles omver en anders. Als je je gezondheid niet meer hebt, dan is niks meer onder controle. Een gezond mens heeft wel 1.000 wensen, een ongezond mens maar één.
‘Relax, niks is onder controle.’ Die spreuk kwam ik tegen en dat geeft goed weer hoe ik me voelde tijdens het ziekteproces. Leren loslaten hielp me erdoorheen. Wat was het ergste dat me kon gebeuren? Doodgaan. Dat is ook meteen je angst. Uiteindelijk kon ik het ombuigen. Ok, dan ga ik dood. Ik kan die angst deze dag, dit uur, en deze minuut laten verpesten. Maar, die uren, dagen en minuten komen nooit meer terug. Dat hielp me er doorheen. Ik heb geen moment gedacht dat ik dood zou gaan. Maar, door die chemo word je wel heel zwaar op de hand. Dat ervaring hebben meer mensen begreep ik. Als je in zo een low zit, denk je wel, laat mij maar doodgaan als dit is hoe het blijft. Loslaten is key. En aangeven bij artsen wat je voelt.”

 

De toekomst
Omdat ze het zo zwaar vond, stopte ze eerder met chemotherapie. Daar waren de artsen het niet mee eens. “Uiteindelijk kreeg ik eerder dan gepland een scan en een punctie. Toen bleek ik schoon! Ik vond dat mijn kwaliteit van leven niet opwoog tegen doorgaan met die chemo. Ik kreeg nog één kuur en daarna een operatie.

 

Wat de toekomst in petto heeft, geen idee. Ik heb veel meer geleerd om in het nu te leven. En: carpe diem. Ja, ik pluk die dag wel.”

Carpe Diem dat is ook de boodschap die dit jaar op de Pink Ribbon Armband staat. 

Ontworpen door Blond Amsterdam. Pluk de dag. Pak je moment. Geniet van het leven en van de mensen om je heen. Laat het zien. Geef steun en omarm. Want met de aanschaf van deze armband, steun je belangrijk onderzoek op gebied van borstkanker.

 

 

Credits: Nynja Dudok Photography

 

Interview: Neeltje Meijs/Pink Ribbon