Het Mergelland ei

Het is druk op de kippenboerderij.  Niet omdat de kippen vanwege de Pasen een eitje extra leggen, maar vanwege de verkoop.

 

‘Een baan brengt een carrière; een boerenbestaan een leven.’ Aldus Vera Lardinois, kippenboerin in het Zuid-Limburgse Mergelland,  een heuvelachtig landschap van een bijna on-Nederlandse schoonheid. 

 

Ik tref Vera  een paar weken voor de Pasen aan haar keukentafel. Het is druk op haar boerderij. ‘Niet omdat de kippen vanwege de Pasen een eitje extra leggen’, lacht ze, ‘maar vanwege de verkoop.’

 

Haar bestaan als kippenboerin, vertelt ze desgevraagd, is ontstaan vanuit de behoefte van haarzelf en haar man om iets voor hunzelf te beginnen. ‘Tussen ons middelste en jongste kind waren we toe aan een nieuwe invulling van ons leven.’

 

Haar bestaan als kippenboerin, vertelt ze desgevraagd, is ontstaan vanuit de behoefte van haarzelf en haar man om iets voor hunzelf te beginnen. ‘Tussen ons middelste en jongste kind waren we toe aan een nieuwe invulling van ons leven.’

 

Hier, in het buitengebied van het geboortedorp van man Guus, kwam een oude varkensstal vrij. Onder het motto dat het bloed kruipt waar het niet gaan kan – hun beider (voor)ouders waren agrariërs -, ontstond geleidelijk het idee van een moderne scharrelstal met wintertuin. Na verloop van tijd mocht er naast de stal een huis worden gebouwd en was hun bedrijf een feit. Al hield Vera’s man nog wel een jaar of twaalf zijn baan om met die inkomsten een deel van de rente en de kosten te kunnen betalen, en om uiteindelijk de overstap te kunnen maken naar een vrije uitloop houderij.

 

Vera’s mergellandeieren zijn gewild, want om te beginnen antibiotica- en fipronil-vrij. Het voer dat de kippen krijgen is bovendien niet-genetisch-gemanipuleerd,waardoor de eieren die ze leggen van betere kwaliteit én veiliger voor de consument zijn Vera’s kippen zijn, vergeleken met een heleboel andere kippen, uitgesproken bofkonten. In het nachtverblijf wordt er al scharrelend gegeten, gedronken, geslapen én een eitje gelegd. Daarna gaan de luiken open en kunnen ze genieten van de ruimte en de frisse lucht in de overdekte uitloop of mogen ze buiten in het gras scharrelen. Lekker natuurlijk met onbehandelde snavels, wat wil zeggen dat die niet worden gelaserd of gekapt (hetgeen binnenkort in Nederland sowieso verboden is). Vera: ‘In stallen waar dat wel gebeurt is dat om te voorkomen dat kippen elkaar gaan pikken. Bij ons wordt verenpikken tegengegaan door ervoor te zorgen dat kippen voldoende afleiding, frisse lucht en bewegingsvrijheid hebben. Daarbij zorgen we voor een natuurlijk dag- en nachtritme.’ Vera moedert in totaal over ruim 18.000 kippen. De ontwikkeling van kuiken tot legkip duurt zeventien weken en dat is de leeftijd waarop de hennen van het opfokbedrijf 

 

vertrekken en hun intrek nemen op Vera’s boerderij. Daar aangekomen begint het socialisatieprogramma. Het is een aandoenlijk verhaal. Vera: ‘Op de dag dat ze hier aankomen zijn ze moe en wat gedesoriënteerd van de reis en de verandering van omgeving. We proberen ze altijd zo vroeg mogelijk op de dag hier te krijgen, zodat ze nog wat tijd hebben om te wennen aan de geluiden en uit te vinden waar ze kunnen drinken en waar het voer te vinden is. Je moet weten dat een kip van huis uit een bosdier is. Dat wil zeggen dat ze een veilige plek zoekt als de schemer invalt en dan ook echt wil slapen. Om een nieuwe dag goed te beginnen en ook goed haar weg te kunnen vinden, is het belangrijk dat ze op een stok slaapt. Op de tweede avond gaan we met onze kinderen naar de stal, dimmen we de lichten zodat het donkerder wordt  en zetten we alle kippen die zelf nog niet uitgevogeld hebben hoe dat moet, op een stok. Als het tegenzit zijn we daar wel een paar uur mee zoet. Dan zet je een kip op een stok en vliegt ze er net zo hard weer af. Sommige kippen zijn hardleers. Die doen er weken over om eigenhandig hun weg naar een stok te vinden.’

 

Na een paar weken beginnen ze voorzichtig met het leggen van hun eerste eitje. Dat is dan nog niet dagelijks en bovendien zijn de eieren nog klein, is de vorm nog niet ovaal maar soms zelf rond, de schaal keihard en de kleur vaal. Naarmate de kippen ouder worden ontwikkelen hun eieren zich tot piekfijne exemplaren en leggen ze zowat dagelijks. Dat doen ze totdat ze bijna twee jaar zijn. Dan raken ze zogezegd steeds meer van de leg en loopt de kwaliteit van de eieren terug.

 

Vera: ‘Het moeilijkste en meest vervelende moment is het moment dat ze worden opgehaald voor de slacht waarna ze uiteindelijk als soepkip eindigen. De laatste jaren kopen we overigens een deel van onze eigen soepkippen terug om weer door te verkopen. Dat doen we omdat we weten dat ze hier goed geleefd en goed gegeten hebben en ook als soepkip nog steeds van opperbeste kwaliteit zijn en genoeg smaak hebben.’

 

 

 

Tips van Vera

  • Kies je ei
  • Om te weten hoe de kippen waarvan je de eieren koopt worden gehouden en gevoed, kijk je naar het eerste cijfer van de code die op de eieren staat geprint. Des te lager het cijfer, des te beter het welzijn voor de kip!
  • Van 0 voor biologisch tot 1 voor vrije uitloop, 2 voor scharrdel en 3 voor het kooi-ei.
  • Deze link geeft ook veel duidelijkheid

 


 

 

 Is het ei vers of oud?
Een ei kan worden gegeten tot 28 dagen nadat het is gelegd. Als een ei in water blijft drijven is het oud. Als je een vers eitje in de pan tikt dan is het eiwit hoog en de dooier rond. Het eiwit ziet er mooie stevig, geleiachtig uit en het blijft bij elkaar waardoor je een ovaal of ronde plas krijgt. Een vers eitje is ook makkelijke te splitsen.Bij een ei dat niet meer vers is zakt de eierdooier in en kan zelfs kapot gaan. Ook loopt het eiwit helemaal uit, het is waterachtig en blijft niet meer bij elkaar.

 

Makkelijk pellen of juist niet?
Het niet of wel kunnen pellen komt door de leeftijd van de eieren. Kakelverse eieren pellen slecht. Pas na vijf dagen gaat dat makkelijker. Voor Paaseieren is een ei van veertien dagen het meest ideaal.  

 

Meer weten over Vera en haar bedrijf? Dit is haar website.

 

Door Brigitte Bormans

Brigitte werkte jarenlang als culinair journalist en heeft twee kookboeken op haar naam staan. Sinds 2004 is ze directeur/eigenaar van Erfgoed Logies. Zonder schrijven kan ze niet. Franska zag wel iets in haar columns. Die gaan over haar leven, over vriendschappen, over liefde en over haar huwelijk dat gepland staat voor komende zomer. Brigitte heeft een stiefdochter, stiefzoon en dochter uit haar eerste huwelijk. Met haar verloofde heeft ze Jip: een plaatje van een Australian Sheppard.