Als je vader zijn vrijheid gaat halen
Caroline: Er zijn ik weet niet hoeveel mensen die een boek zouden willen schrijven over hun leven, maar er zijn maar weinig verhalen die zo de moeite waard zijn dat ze gewoon verteld moeten worden. Dit is er één van.
‘Wat een verhaal, daar moet je een boek over schrijven!’ Hoe vaak ik dat al niet gehoord heb. Of, ook heel populair: ‘Wat ik allemaal meegemaakt heb, ik kan er een boek over schrijven’. Ik heb me weleens laten vertellen dat er wel een miljoen (zou het echt?) mensen in ons land zijn die daar van dromen. Vrijwel allemaal boeken die nooit geschreven of gepubliceerd zullen worden. Want, en als eenvoudig stukjes schrijvend mens weet ik dat, een boek schrijf je niet zomaar tussen de soep en de patatten door. Lijkt een fijn plan, maar is keihard werken. Kritiek incasseren, schrappen wat je zelf het mooist vindt, schaven, diep zuchten, slapeloze nachten en meer van dat soort dingen. En je moet het ook nog eens kunnen, dat schrijven.
Gelukkig heeft dat Aurelia van Maalen er niet van kunnen weerhouden om het toch te doen. Zij en ik kennen elkaar alleen van gezicht, uit onze studententijd, maar ik hoorde een poos geleden al via via dat ze er mee bezig was. Het zou over haar vader gaan die in Afrika was gaan wonen. Bijzonder verhaal, werd me verteld. Dat bleek een understatement.
‘Dag, ik ga vrijheid halen’ heet het en ik las het van de week. In één adem is een cliché, maar het had me vrijwel meteen stevig te pakken. Dat je gewoon je dagelijkse dingen aan het doen bent en je je er stiekem al op verheugt om ’s avonds weer verder te kunnen, dat gevoel.
Want je zult maar een vader hebben die op een dag bedenkt dat hij het verkeerde leven leidt. Uiteraard gebeuren zulke dingen. Maar écht niemand heeft een vader zoals Aurelia en haar drie zussen. Of een man zoals hun buitengewone moeder heeft. Michiel van Maalen koopt geen motor om wat avontuur in zijn leven te brengen, nee, hij verlaat zijn gezin en vertrekt naar Afrika. Daar wil hij een nieuw land stichten, zonder bemoeizucht of belastingen. Zijn Utopia, of Kritarchia zoals hij het noemt. Samen met zijn daar opgeduikelde nieuwe vriendin jaagt hij zijn droom onvermoeibaar na, zijn ‘lieve liefjes’ zoals hij ze in zijn brieven noemt, onthutst en verbijsterd achterlatend. Zacht uitgedrukt, want soms is hij maanden van de radar verdwenen en kunnen ze niets anders dan zich gelaten zorgen maken.
Toch laten ze hem niet vallen, hoe onbegrijpelijk zijn idealen en gedrag ook zijn, hij blijft thuis altijd welkom. En juist dat maakt dit verhaal zo aangrijpend. Terwijl de vier zussen hun levens vormgeven, aan hun loopbanen beginnen en een gezin stichten, is daar telkens hun vader, die in de onmogelijkste en gevaarlijkste situaties terechtkomt, en het thuisfront steeds weer weet te ontregelen.
Aurelia beschrijft hun familierollercoaster vanaf het moment dat hij vertrekt. Zonder hun ontreddering te verbloemen, maar nooit overdreven sentimenteel. Hardnekkig blijft ze proberen haar vader en zijn idealen te begrijpen. Tot het eind…
Ik kan eigenlijk maar één ding zeggen: dit is zo’n boek dat gewoon geschreven moest worden.
Dag, ik ga vrijheid halen – Aurelia van Maalen – Prometheus – €22,50
Fotografie portret: Esmee Franken, visagie: Linda van Iperen, haarstylist: Mandy Huijs