Ik hoor niet anders om me heen. De een neemt zich voor een maand lang geen wijn te drinken; de ander heeft de drank helemaal afgezworen. De kranten schrijven dat zelfs één glas per dag al slecht voor je is. Borrelen is het nieuwe roken. Iedereen is ineens tegen. Alcohol is gif.
Zeggen ze.
Ik ben er tegen. Tegen het tegen zijn. Zeker, alcohol kun je misbruiken om je onvrede weg te drinken en je emoties te verdoven. Heel sneu. Maar je kunt dat glas ook gebruiken om er een beter mens van te worden.
Het is bekend dat veel baby’s een huil-uurtje hebben rond vijf uur in de namiddag. Volgens mij hebben wij volwassenen dat ook: een innerlijk huil-uurtje, aan het eind van de middag. Want het leven is moeilijk en zelfs als je monter bent opgestaan, heb je tegen het eind van middag al weer heel wat innerlijke butsen en builen opgelopen. Huilen is heerlijk, een perfecte manier om jezelf te troosten en te ontspannen. Maar wij kunnen niet zomaar in snikken of snotteren uitbarsten; dat lukt niet, dat is gek, het roept vragen op. Dus nemen we een glas wijn.
Een sundowner heet dat in sommige streken van de wereld, waar de zon vroeg onder gaat. Waarschijnlijk is het een kwestie van een lage bloedsuikerspiegel, maar feit is dat je op dat tijdstip iets nodig hebt om je zorgen te relativeren en los te laten. Eén of twee glazen wijn geven je net dat beetje afstand, onthechting of hoe je het ook noemt, die je nodig hebt om mens te blijven.
En ja, je kunt te ver gaan en te veel drinken en ja, dat is verkeerd. Al in oude mythen over de god Dionysus die de wijn aan de mensen gaf, kregen dronkaards vreselijke straffen opgelegd. (Het ergste wat je een man kon aandoen was een boze vrouw op hem af te sturen, en precies die straf kregen mannen die de wijn misbruikten om laveloos te worden: héél enge boze vrouwen op hun pad.) Het was helemaal niet de bedoeling om jezelf ermee te verdoven.
‘Mens ging al veel vroeger aan het bier dan werd gedacht’ lees ik in de krant. Alcohol drinken heeft te maken met mens worden, met beschaving. Al dertienduizend jaar geleden werd er bier gebrouwen, als rituele drank. Dit soort bier en de wijn van Dionysos waren middelen om het bewustzijn te verruimen, zodat de drinkers zich één konden voelen met de natuur, met de kosmos.
En dat kan nog steeds. Als je mindful wijn drinkt, dus aandachtig en traag, proevend en voelend, merk je het effect. Een subtiele verlichting, een loslaten, een warm en liefdevol gevoel. Als je dat heel goed voelt, voel je ook wanneer je kunt stoppen. Ik gooi weleens een half glas terug in de fles.
Nou moet ik zeggen: ik heb zeven jaar lang geen druppel alcohol gedronken en pas daarna ontdekte ik dit allemaal. Dus waarschijnlijk is het wel goed, die stop-trend, om de routine eruit te halen. Maar laten we de borrel niet demoniseren.
